Żółta koszulka lidera Tour de France
Z Wikipedii
Żółta koszulka (fr. maillot jaune) - koszulka noszona przez lidera klasyfikacji łącznej (generalnej) w kolarskim wyścigu szosowym Tour de France. Jest to najbardziej prestiżowe wyróżnienie w tym wyścigu, zakładane przez kolarza po etapie, na którym wysunął się on na prowadzenie w klasyfikacji generalnej oraz noszona przez niego w następnym dniu wyścigu.
Spis treści |
[edytuj] Zasady przyznawania i statystyki
Liderem wyścigu zostaje ta osoba, która ma najmniejszy łączny czas pokonania dotychczasowej trasy wyścigu (wszystkie etapy zsumowane), minus bonifikaty, plus minuty karne. Premie (bonifikaty czasowe) są przyznawane za ukończenie etapu na czołowych pozycjach oraz za tzw. lotne finisze (lotne premie, sprinty) umiejscowione w kilku miejscach etapu. Jest przez to możliwe, że kolarz, który nie wygra żadnego etapu, może ostatecznie być zwycięzcą wyścigu i po ostatnim etapie włożyć żółtą koszulkę. W dotychczasowej historii Touru zdarzyło się to pięciokrotnie:
- 1922 - Firmin Lambot
.svg/20px-Flag_of_Belgium_(civil).svg.png)
Belgia - 1956 - Roger Walkowiak
Francja - 1960 - Gastone Nencini
Włochy - 1966 - Lucien Aimar Francja
- 1990 - Greg LeMond
Stany Zjednoczone
Znane są również dwa przypadki zdobycia koszulki jedynie na ostatnim "etapie przyjaźni" i dzięki temu wygranej w całym wyścigu:
Czterokrotnie w historii zdarzyło się, że jeden kolarz jechał cały Tour, od prologu do ostatniego etapu w koszulce lidera:
- 1903 - Maurice Garin Francja
- 1924 - Ottavio Bottecchia Włochy
- 1928 - Nicolas Frantz
Luksemburg - 1935 - Romain Maes Belgia - łącznie 27 etapów w trakcie jednego wyścigu (rekord)
Najwięcej dni w żółtej koszulce (Zawodnicy - TOP 5): dane na rok 2005
- 110 dni - Eddy Merckx Belgia
- 82 dni - Lance Armstrong Stany Zjednoczone
- 79 dni - Bernard Hinault Francja
- 60 dni - Miguel Indurain
Hiszpania - 52 dni - Jacques Anquetil Francja
Najwięcej dni w żółtej koszulce (Państwa - TOP 5): dane na rok 2005
- 627 dni - Francja - 79 zawodników
- 422 dni - Belgia - 53 zawodników
- 186 dni - Włochy - 24 zawodników
- 115 dni - Hiszpania - 8 zawodników
- 102 dni - Stany Zjednoczone - 2 zawodników
Do 2004 roku włącznie, koszulkę lidera nosiło 234 kolarzy.
[edytuj] Historia
Decyzję o honorowaniu lidera wyścigu w ten sposób podjął w 1919 roku twórca Touru, Henri Desgrange. Po raz pierwszy koszulkę założył Francuz Eugène Christophe na etapie z Grenoble do Genewy. O wyborze koloru zadecydował kolor papieru, na którym drukowana była gazeta L'Auto (późniejsza L'Equipe) - główny sponsor wyścigu. Na każdej koszulce widnieje także charakterystyczny inicjał "HD" od imienia i nazwiska twórcy wyścigu. Inicjał był usunięty w 1984 w celu zwolnienia miejsca dla sponsorów, ale przywrócono go w roku 2003 w ramach obchodów 100-lecia Tour de France. Widnieje on obecnie na prawej górnej stronie przodu koszulki.
[edytuj] Inne kolory koszulek w Tour de France
- Maillot vert (zielona koszulka) - lider klasyfikacji punktowej (najlepszy sprinter)
- Biała koszulka w czerwone grochy - lider klasyfikacji górskiej
- Maillot blanc (biała koszulka) - najlepszy zawodnik do 25 lat
[edytuj] Inne wyścigi
Żółta koszulka jest także stosowana w innych wyścigach kolarskich. Również w Tour de Pologne lider wyścigu nosi trykot tego koloru. W Giro d'Italia lider jest nagradzany koszulką koloru różowego (maglia rosa), również nawiązując do koloru papieru, na którym wydawana jest La Gazzetta dello Sport (sponsor wyścigu). We Vuelta a Espana najcenniejsza koszulka ma kolor złoty.
[edytuj] Polacy w żółtych koszulkach
Jak dotąd jedynym polskim zawodnikiem, który nosił żółtą koszulkę lidera w Tour de France jest Lech Piasecki, który po ucieczce na drugim etapie w Berlinie w 1987 roku, zakłada słynną maillot jaune i nosi ją przez cały następny etap.
1903 • 1904 • 1905 • 1906 • 1907 • 1908 • 1909 • 1910 • 1911 • 1912 • 1913 • 1914 • 1915 • 1916 • 1917 • 1918 • 1919 • 1920 • 1921 • 1922 • 1923 • 1924 • 1925 • 1926 • 1927 • 1928 • 1929 • 1930 • 1931 • 1932 • 1933 • 1934 • 1935 • 1936 • 1937 • 1938 • 1939 • 1940 • 1941 • 1942 • 1943 • 1944 • 1945 • 1946 • 1947 • 1948 • 1949 • 1950 • 1951 • 1952 • 1953 • 1954 • 1955 • 1956 • 1957 • 1958 • 1959 • 1960 • 1961 • 1962 • 1963 • 1964 • 1965 • 1966 • 1967 • 1968 • 1969 • 1970 • 1971 • 1972 • 1973 • 1974 • 1975 • 1976 • 1977 • 1978 • 1979 • 1980 • 1981 • 1982 • 1983 • 1984 • 1985 • 1986 • 1987 • 1988 • 1989 • 1990 • 1991 • 1992 • 1993 • 1994 • 1995 • 1996 • 1997 • 1998 • 1999 • 2000 • 2001 • 2002 • 2003 • 2004 • 2005 • 2006 • 2007 • 2008
