Ongrés
Un article de Wikipèdia, l'enciclopèdia liura.
Ongrés (Magyar) | |
---|---|
Parlat en : | Ongria, e autres païses |
Regions : | Euròpa centrala |
Parlat per : | 13,1 milions de personas |
Classament : | 52ena pus parlada |
Tipologia : | SOV + òrdre liure [1] |
Familha lingüistica : | Lengas oralicas lengas finoogricas lengas ogricas Ongrés |
Estatut oficial | |
Lenga oficiala de : | Ongria, Union Europèa |
Acadèmia : | — |
ISO 639-1 | hu |
ISO 639-2 (B) | hun |
ISO 639-2 (T) | hun |
Mòstra: | Article primièr de la Declaracion dels Dreches de l'Òme 1. cikk |
Vejatz tanben : Lengas oralicas – lenga, lista de lengas |
L'ongrés o magiar (magyar) es una lenga finoogrica d'Euròpa centrala. Es la lenga oficiala d'Ongria, a mai se parla dins de regions ongresas de Serbia, Eslovaquia, Ucraïna, Croàcia e Romania, e tanben (dempuèi lo 1èr de mai de 2004) es oficiala dins l'Union Europèa.
[Modificar] Fonetica e escritura
[Modificar] Alfabet
A l'origina aquesta lenga fasiá servir un sistèma d'escritura runica (rovásírás, székely rovásírás o simplament rovás), pr'aquò Sant Estève, lo primièr monarca del Reialme d'Ongria entamenèt una reforma per adoptar l'alfabet latin parallèla a la conversion al cristianisme que se faguèt lo país. Uèi s'emplega una varianta d'aqueste alfabet amb qualques letras particularas, amb d'accents per las vocalas (coma ő i ű), e de combinasons de consonas (digrafs) coma gy, cz o sz que son particularas a aquesta lenga.
[Modificar] Qualques frasas basicas
- Szervusz (o forma corta szia – Adieu (a una persona)
- Sziasztok / Szervusztok – Adieussiatz (per mai d'una persona)
- Hogy vagy? – Cossí va? (informal)
- Hogy van? – Cossí va? (formal en vossejar)
- Hogy vagytok? – Cossí anatz? (per mai d'una persona)
- Jól vagyok, köszönöm – Va plan, mercè
- Jó reggelt – Bonjorn (de matin)
- Jó napot – Bonjorn (lo demai del jorn nap es jorn o/e solelh)
- Jó estét – Bona nuèch
- Viszontlátásra (o forma corta viszlat) – Adieu (per partir)
- Igen – Òc
- Nem – Non
- Köszönöm – Mercé
- Köszönöm szépen – Mercé plan
- Köszi – Mercé (colloquial)
- Szivesen – De res
- Bocsánat! – Perdon!
- Károly vagyok – Soi Karoly (Carles)
- Értem – Compreni
- Nem értem – Compreni pas
- Nem tudom - Sabi pas
- Hol van...? – Ont es...?
- Nyitva dobèrt
- Zarva barrat