Hinduistiske høgtider

Frå Wikipedia – det frie oppslagsverket

Menneskepyramide under gåkolastjmi, som markerer fødselsdagen til Krisjna.
Foto: Nichalp

Talet på hinduistiske høgtider er stort og ukjend. Det finst små høgtider som blir feira i ein enkelt landsby og store høgtider som blir markerte i heile den hinduistiske verda. Dei gamle og sprikande tradisjonane bak hinduismen kan vera ein grunn; ein annan at hindukalenderen ikkje har kviledagar slik den jødiske, kristne og muslimske har. Dei mange høgtidene blir ein annan måte å skapa avbrekk i kvardagen på for hinduane.

Dei fleste større høgtidene finn stad mellom august og desember. Nokre høgtider blir ikkje feira kvart år, men sjeldnare, til dømes kvart tolvte år (kombha mela).

[endre] Årsaker

Dassjera blir mellom anna feira til minne om korleis guden Rama vann over demonen Ravana, som her blir brend på eit bål.
Foto: Shakti

Høgtidene kan markera mytologiske eller daglegdagse hendingar, ofte begge delar. Dei kan til dømes minnast korleis ein asura (demon) blei overvunnen, eller vera ei årleg markering av innhaustinga. Årsgangen blir markert med nyttårsfeiringar og mindre festar til visse tider, til dømes ved nymåne, fullmåne, eller ganske enkelt byrjinga av ein ny månad.

Viktige livshendingar, som bryllaup, svangerskap, fødslar og overgangsrituale er private høgtider som blir grundig feira innan ein familie eller eit landsbyfellesskap.

[endre] Feiring

Thaiposam til ære for Murugan blir markert med opptog og tilsynelatande pinefulle handlingar, som å festa kvasse krokar i kroppen.
Foto: June

Den religiøse markeringa av ei høgtid inneber som regel ein større eller mindre podja. Denne kan føregå heime ved eit husalter eller i større stil i eit tempel. Tenning av lys og utdeling av signande vatn, mat, blomar eller fargestoff er gjerne del av dette begge stader. Opptog høyrer med til mange høgtider.

Før feiringa tek til vil ein vaska seg og ofte ta på nye klede. God mat og musikk kan òg vera viktige delar av ei høgtideleg markering.

[endre] Oversyn

Dette er nokre hinduistiske høgtider, grovsorterte etter tidspunkt. Dei viktigaste har oransje bakgrunn.

[endre] Bakgrunnsstoff

Commons har multimedia som gjeld: Hinduistiske høgtider

• http://festivals.iloveindia.com/hindu-festivals.html
• http://hinduism.about.com/library/weekly/extra/bl-alm.htm