Nicolas-Marie Dalayrac
Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Nicolas-Marie Dalayrac, (eigenlijk d'Alayrac) (maar ook: Dallairac, Daleyrac, Dallerac) (Muret, Haute-Garonne, 8 juni 1753 – Parijs, 26 november 1809) was een Frans componist.
Inhoud |
[bewerk] Leven
Hij was de zoon van Messire Jean d'Alayrac en zijn echtgenote Marie Cluzel.
Van 1761 tot 1767 ging hij in Toulouse op school. Als hij terug kwam naar Muret, leerde hij zang en viool spelen en werd lid van een klein platslijk orkest, waar hij tweede viool speelde. Hij studeerde rechten en in 1774 was hij afgestudeerd en werd advocaat. Maar hij kon zijn voorliefde voor de muziek nagaan.
Later werd hij onder-lieutenant in de Garde du comte d'Artois in Versailles. In Parijs is hij regelmatig bij de muzikanten van de Musique comme le "Baron de Bésenval ou le Chevalier de Saint-Georges". Hij kreeg compositieles van Honoré Langlé. Naar een essay voor een muziek van André Ernest Modeste Grétry noemd hij zich nu en schrijft zijn naam als Dalayrac.
Zijn eerste composities waren duo's, trio's en kwartetten voor violen, die hij nog onder een Italiaans pseudoniem publiceerde. Nadat de kwartetten veel succes bij het publiek scoorden, gaf hij zijn identiteit bekend. Dalayrac behoorde de loge van de vrijmetselaars «neuf sœurs» aan en schreef voor de opname van Voltaire en voor een erefeest voor Benjamin Franklin bij Madame Helvétius de muziek.
In 1781 componeerde hij voor een privéconcert van Baron de Bésenval zijn eerste opera's Le petit souper en Le chevalier à la mode. Zijn eerste openbare opera was L'Eclipse totale.
Dalayrac huwde de actrise Gilberte Pétronille Sallard. Tijdens de Franse Revolutie componerde hij een aantal werken voor koor en harmonieorkest, meestal hymnes en patriotische liederen voor openbare uitvoeringen, zoals die in deze tijd veel gevragd waaren.
In 1798 werd hij lid van de Koninklijke Zweedse Akademie en in 1804 word hem de orde van de Légion d'honneur toegekend. Voor de jaarviering van de kroning van Napoleon op 4 december 1809 componeerde hij Le poète et le musicien.
[bewerk] Composities
[bewerk] Werken voor harmonieorkest
- 1790 Hymne à Jean Jacques Rousseau, voor zang en harmonieorkest
- 1792 Hymne á la Liberté "Vaillons au salut de l'Empire", voor zang en harmonieorkest - tekst: Gyrei-Dupré
- 1794 Les Canons ou la Réponse au salpêtre, voor bariton, koor en harmonieorkest - tekst: Coupigny
[bewerk] Toneelwerken
- 1781 L'Eclipse totale, comédie, 1 acte - libretto: Auguste Etienne Xavier Poisson de La Chabeaussière
- 1781 Le Chevalier à la mode, opera comique, 1 acte - libretto: Auguste Etienne Xavier Poisson de La Chabeaussière
- 1781 Le Petit souper, ou l'abbé qui veut parvenir, opera comique, 1 acte - libretto: E. L. Billardon de Sauvigny
- 1783 Le Corsaire, comédie, 3 actes - libretto: Auguste Etienne Xavier Poisson de La Chabeaussière
- 1783 Les Deux tuteurs, comédie en prosé, 2 actes - libretto: Fallet
- 1785 La Dot, comédie, 3 actes - libretto: Desfontaines
- 1785 L'Amant-statue, comédie, 1 acte - libretto: Desfontaines
- 1786 Azémia ou les Sauvages, comédie, 3 actes - libretto: Auguste Etienne Xavier Poisson de La Chabeaussière
- 1786 Le Nouveau Robinson, comédie, 3 actes - libretto: Auguste Etienne Xavier Poisson de La Chabeaussière
- 1786 Nina, ou La Folle par armour, comédie, 1 acte - libretto: Benoît-Joseph Marsollier des Vivetières
- 1788 Les Sérénades, comédie, 2 actes
- 1788 Fanchette, opera comique, 2 actes - libretto: Desfontaines
- 1788 Sargines, ou L'Élève d'amour, comédie, 2 actes - libretto: Jacques Marie Boutet de Monvel
- 1789 Les Deux petits Savoyards, comédie, 1 acte - libretto: Benoît-Joseph Marsollier des Vivetières
- 1789 Raoul sire de Créqui, comédie en prosé, 2 actes - libretto: Jacques Marie Boutet de Monvel
- 1789 Renaud d'Ast, comédie en prosé, 2 actes - libretto: P. Y. Barré/J.-B. Radet naar La Fontaines L'Oraison de Saint Julien
- 1790 La Soirée orageuse, comédie en prosé, 1 acte - libretto: J.-B. Radet
- 1790 Le Chêne patriotique ou La Matinée du 14 juillet 1790, opera comique, 2 actes - libretto: Jacques Marie Boutet de Monvel
- 1790 Vert-Vert, divertissement, 1 acte - libretto: Desfontaines
- 1791 Agnès et Olivier, opera comique, 3 actes - libretto: Jacques Marie Boutet de Monvel naar J. Gazotte, Olivier
- 1791 Camille, ou Le Souterrain, comédie, 3 actes - libretto: Benoît-Joseph Marsollier des Vivetières
- 1791 Philippe et Georgette, comédie en prosé, 1 acte - libretto: Jacques Marie Boutet de Monvel
- 1792 L'Actrice chez elle, 1 acte
- 1792 Tout pour l'amour, ou Roméo et Juliette
- 1793 Urgande et Merlin, comédie en prosé, 1 acte - libretto: Jacques Marie Boutet de Monvel
- 1793 Ambroise ou Voilà ma journée comédie en prosé, 1 acte - libretto: Jacques Marie Boutet de Monvel
- 1794 La Prise de Toulon, opera comique (tableau patriotique mêlé d'ariettes), 1 acte - L. B. Picard
- 1794 L'Enfance de Jean Jacques Rousseau, comédie mêlée d'ariettes, 1 acte - tekst: F.-G.-J.-S. Andrieux
- 1794 Picaros et Diégo ou la Folle soirée, opera bouffe, 1 acte - libretto: L. E. F. C. Mercier-Dupaty
- 1795 Adèle et Dorsan, comédie, 3 actes - libretto: Benoît-Joseph Marsollier des Vivetières
- 1795 La Pauvre femme, opera comique, 1 acte - libretto: Benoît-Joseph Marsollier des Vivetières
- 1795 Les Détenus ou Cange commissionnaire de Lazare, comédie, 1 acte - libretto: Benoît-Joseph Marsollier des Vivetières
- 1796 La Famille américaine, comédie, 1 acte - libretto: J. N. Bouilly
- 1796 Marianne, comédie, 1 acte - libretto: Benoît-Joseph Marsollier des Vivetières
- 1797 La Leçon ou La Tasse de gaces, comédie, 1 acte - libretto: Benoît-Joseph Marsollier des Vivetières
- 1797 La Maison isolée ou Le Vieillard des Vosges, comédie, 2 actes - - libretto: Benoît-Joseph Marsollier des Vivetières
- 1797 Gulnare, ou L'Esclave persanne, comédie, 1 acte - libretto: Benoît-Joseph Marsollier des Vivetières
- 1798 Alexis ou l'Erreur d'un bon père, comédie, 1 acte - libretto: Benoît-Joseph Marsollier des Vivetières
- 1798 Léon, ou Le Château de Monténéro, comédie, 3 actes - libretto: F. B. Hoffmann
- 1798 Primerose (ook: Roger ou Le Page), opera, 3 actes - libretto: E.-G.-F. Favières en Benoît-Joseph Marsollier des Vivetières
- 1798 Une matinée de Catinat ou Le Tableau, comédie, 1acte - libretto: Benoît-Joseph Marsollier des Vivetières
- 1799 Adolphe et Clara, ou Les Deux prisonniers, comédie, 1 acte - libretto: Benoît-Joseph Marsollier des Vivetières
- 1799 Arnill ou le Prisonnier américain, opera-comique, 1 acte -libretto: Benoît-Joseph Marsollier des Vivetières
- 1800 Le Rocher de Leucade, opera comique, 1 acte - libretto: Benoît-Joseph Marsollier des Vivetières
- 1800 Maison à vendre, comédie, 1 acte - libretto: Alexandre Duval
- 1801 Léhéman, ou La Tour de Neustadt, opera, 3 actes - libretto: Benoît-Joseph Marsollier des Vivetières
- 1802 La Boucle de cheveux, opera, 1 acte - libretto: F. B. Hoffmann
- 1802 L'Antichambre ou Les Valets maîtres, opera, - libretto: L. E. F. C. Mercier-Dupaty
- 1804 La Jeune prude, ou Les Femmes entre elles, comédie, 1 acte - libretto: L. E. F. C. Mercier-Dupaty
- 1804 Une Heure de mariage, comédie, 1 acte - libretto: C.-G. Etienne
- 1804 Le Pavillon du calife, ou Almanzor et Zobéide, opera, 2 actes - libretto: E. Morel de Chédeville/J.-B.-D. Després/J.-M. Deschamps
- 1805 Gulistan, ou Le Hulla de Samarcande, opera, 3 actes - libretto: C.-G. Etienne en Auguste Etienne Xavier Poisson de La Chabeaussière
- 1806 Deux mots ou une nuit dans la forêt, opera comique, 1 acte - libretto: Benoît-Joseph Marsollier des Vivetières
- 1806 Koulouf, ou Les Chinois, opera comique, 3 actes - libretto: Guilbert de Pixérécourt
- 1807 Lina, ou Le Mystère, opera, 3 actes - libretto: J. A. de Révéroni Saint-Cyr
- 1809 Elise-Hortense ou Les Souvernirs de L'Enfance, opera comique, 1 acte - libretto: Benoît-Joseph Marsollier des Vivetières
- 1809 Le Poète et le musicien, ou Je Cherche un sujet, comédie, 3 actes - libretto: L. E. F. C. Mercier-Dupaty
- 1809 Le Pavillon des fleurs, ou Les Pêcheurs de Grenade, comédie lyrique, 1 acte - libretto: Guilbert de Pixérécourt
[bewerk] Vocale muziek
- Adieu d'un vieillard à son fils, voor zang en basso continuo
- Chanson patoise no. 2, vijf couplets voor zang en orkest
- Le Premier amour, romance voor zang en piano
- Recit Air de Lucrece, voor zang en piano
- Quand la bien-aime reviendra, voor sopraan en strijkers
[bewerk] Kamermuziek
- Six Quatuors d'airs connus mis en variation et en dialogue, voor twee violen, altviool en cello, opus 10
- Six Trios, voor twee violen en bas, opus 2
- Six Quatuors concertants, voor twee violen, altviool en bas, opus 11
[bewerk] Werken voor piano
- Les Trois Sultanes, ouverture voor piano