Magnus Hirschfeld
Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Magnus Hirschfeld (Kolberg, 14 mei 1868 – Nizza, 14 mei 1935) was een Duits arts en seksuoloog. Hij studeerde onder andere medicijnen en vestigde zich als arts, vanaf 1895 in Berlijn. Daar richtte hij in 1897 het Wissenschaftlich-humanitäre Komitee op dat gericht was op emancipatie van homoseksuelen. Het comité zette zich onder meer in voor hervorming van paragraaf 175 van het Duitse Wetboek van Strafrecht, dat seks tussen mannen verbood.
In 1899 begon hij met de uitgave van het monumentale tijdschrift Jahrbuch für sexuelle Zwischenstufen, waarvan het drieëntwintigste en laatste jaardeel in 1923 verscheen. Het behandelt homoseksualiteit, androgynie, transseksualiteit en verschillende andere seksuele variaties in uitvoerige strikt wetenschappelijke artikelen en boekrecensies, geschreven door een keur aan wetenschappers uit vele landen. In totaal beslaan de delen van dit jaarboek zo'n 6000 pagina's. Ook gaf Hirschfeld andere tijdschriften uit, zoals het Zeitschrift für Sexualwissenschaft (1908) en later het geïllustreerde maandblad Die Aufklärung. Hij is de auteur van een zeer omvangrijk oeuvre over seksualiteit in velerlei variaties; daaronder is het vijfdelig standaardwerk Geschlechtskunde (1926-1930) dat zo'n 3200 pagina's en 1300 illustraties bevat.
In 1919 stichtte hij in Berlijn samen met de dermatoloog Friedrich Wertheim en de zenuwarts Arthur Kronfeld 's werelds eerste instituut voor het wetenschappelijk onderzoek van seksualiteit, het Institut für Sexualwissenschaft, dat gevestigd was in de stadsvilla van de vorstelijke familie Von Hatzfeldt, die Hirschfeld gekocht had. Een jaar later werd hij door rechtsextremistische jongeren in München ernstig mishandeld, zozeer dat in sommige kranten zijn overlijden werd gemeld. In de jaren twintig zette Hirschfeld zich onder meer in voor het organiseren van congressen over seksuele hervorming. Op 16 november 1923 hield Hirschfeld in Den Haag een lezing over zijn onderzoek.[1] Op verzoek van de Russische regering maakte hij in 1926 een reis naar Moskou en Leningrad. Vijf jaar later ging hij op een lange wereldreis naar Amerika, Azië en het Midden-Oosten. Zijn boek Die Weltreise eines Sexualforschers (1933, heruitgave 2006) is daar de weerslag van.
In verband met de sterk verslechterde politieke situatie in Duitsland vond Hirschfeld het raadzaam om niet meer naar Berlijn terug te keren. In 1932 ging hij in ballingschap naar Ascona, daarna naar Parijs, waar hij in mei 1933 op het filmjournaal moest zien dat het Institut für Sexualwissenschaft door de nazi's geplunderd werd en de bibliotheek samen met zijn eigen borstbeeld in de vlammen werd geworpen. Later verhuisde hij naar Nice, waar hij op 14 mei 1935 (zijn 67e verjaardag) overleed.
Waarschijnlijk onder supervisie van Magnus Hirschfeld werd in 1930 de eerste operatie voor geslachtsverandering verricht, bij de bekende kunstenaar Lili Elbe, geboren als Einar Wegener, destijds echtgenoot van de bekende kunstenares Gerda Wegener.
In 1999 verfilmde de Duitse cineast Rosa von Praunheim het leven van Magnus Hirschfeld onder de filmtitel 'Der Einstein des Sex', de bijnaam die de pers destijds aan Magnus Hirschfeld had gegeven.
[bewerk] Literatuur
- Ralf Dose: Magnus Hirschfeld: Deutscher, Jude, Weltbürger. Hentrich und Hentrich, Teetz 2005.
- Manfred Herzer: Magnus Hirschfeld: Leben und Werk eines jüdischen, schwulen und sozialistischen Sexologen. Tweede herziene druk. MännerschwarmSkript-Verlag, Hamburg 2001.
- Elke-Vera Kotowski / Julius H. Schoeps (red.): Der Sexualreformer Magnus Hirschfeld. Ein Leben im Spannungsfeld von Wissenschaft, Politik und Gesellschaft. Bebra, Berlin 2004.
[bewerk] Link
Referenties: |
|