Kar
Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Een kar is een naam die ook wel wordt gegeven aan een wagen doch daarvan verschilt door het feit dat hij slechts twee wielen heeft in plaats van vier. Karren bestaan in alle soorten en maten. Ze worden gebruikt om dingen of personen te verplaatsen of te vervoeren. Karren hebben een lange geschiedenis. Ze kunnen voortbewogen worden door een mens of door een trekdier (ezel, paard, kameel).
Inhoud |
[bewerk] Definitie
Een kar verschilt van een wagen door het feit dat hij slechts één as heeft met twee wielen heeft in plaats van twee assen met vier wielen zoals een wagen of een koets. Boerenkarren zijn meestal niet voorzien van vering. Tweewielige rijtuigen uit de negentiende en de twintigste eeuw werden vaak voorzien van bladvering.
[bewerk] Geschiedenis
Een kar is eigenlijk een soort slee op wielen. Het is een zeer oude vorm van vervoer. Daarna ontstonden strijdwagens en boerenwagens; een wagen bestaat in principe uit twee aaneengeschakele karren, waarvan de assen tenopzichte van elkaar kunnen draaien door middel van een draaikrans. Lichte strijdkarren werden veelal getrokken door meerdere paarden naast elkaar maar zwaar beladen boerenkarren werden op moeilijke trajecten zoals zandwegen soms bespannen met meerdere paarden vóór elkaar (tandem).
[bewerk] Verschillende karren
De meest bekende voorbeelden zijn de handkar die geduwd wordt en de oude hondenkar, die onder de kar door een hond werd voortgetrokken en nu tot de Nederlandse geschiedenis behoort. Een steekkar is een kar voor het vervoer van zware voorwerpen.
[bewerk] Soorten karren
- Boerenkar (agrarisch werktuig)
- Buggy (rijtuig) (plezierrijtuig)
- Dresseerkar (kar met lage boden en opening aan de achterzijde)
- Hoogkar (hoge kar met zeer grote wielen, Rijnland)
- Huifkar (dit is meestal een zeilwagen)
- Kiepkar (agrarisch werktuig)
- Mallejan (2 assen met grote wielen; werd gebruikt voor het transporteren van boomstammen)
- Mestkar (agrarisch werktuig)
- Sjees (voor twee personen)
- Steekkar (handgereedschap)
- Sulky (karretje voor de drafsport)
- Strijdwagen (Egyptische of Romeinse strijdkar)
- Tonneau (Frans type, instap achter)
[bewerk] Zie ook
- Arrenslee; arretikker
- Hessenwagen; breedsporige Duitse handelswagen
- Koets; rijtuig
- Kruiwagen; eenwielig (land)bouwwerktuig
- Wagen; hooiwagen, houtwagen, platte wagen
- Slee; oerslee
- Trekdier; verschillende diersoorten die als trekdier gebruikt worden
- Wiel (voortbeweging); rad, meestal met spaken
- Zandweg; onverharde weg
[bewerk] Literatuur
(de) Wilhelm Treue (Uitg.) Achse, Rad und Wagen Vijfduizend jaar cultuur- und techniekgeschiedenis, veertien hoofdstukken 1986 (412 p 299 Afb) ISBN 978-3-525-13173-2