Jan Nieuwenhuys
Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Jan Nieuwenhuys (Amsterdam, 8 januari 1922 — aldaar, 28 december 1986) was een Nederlands kunstschilder.
Inhoud |
[bewerk] Opleiding
Jan Nieuwenhuys volgde de Rijksnormaalschool en Rijksacademie in Amsterdam. Hij was een van de oprichters in 1948 van de Experimentele Groep Holland en van de internationale groep CoBrA, maar verliet die groep in de zomer van 1949.
Jan Nieuwenhuys paste bijzonder goed in die groepering, juist omdat hij noch abstracte kunst, noch de non-figuratieve kunst aanhing. Dat dreigde zijns inziens naar een te veel esthetiseren te leiden en dat heeft Jan Nieuwenhuijs nooit gewild, ook niet toen andere leden van de Cobra-groep later toch wat meer estheten zijn geworden. Om zijn eigen woorden te gebruiken: 'Ik schilder zoals ik schrijf, zoals ik lach. Ik schilder ook niet een bepaald geval, maar ik probeer expressief te zijn en daarvoor heb ik beelden nodig. Iets van deze tijd wil ik weergeven en in de abstracte kunst mis ik de hartslag, het felle van deze tijd. De abstracten bouwen alleen een schijnwereld op".
Ed Wingen schreef over Jan Nieuwenhuys: Het vroege werk van Jan Nieuwenhuys stond onder invloed van Matisse en Braque. Omstreeks 1948 experimenteert hij met surreële dierfiguren, half mens, half vis en ontwikkelt hij zijn bijdrage aan het internationale Cobra-avontuur.
Zijn ervaringswereld bezit een kinderlijke spontaniteit. Dit impulsieve uitgangspunt veroorzaakt in zijn schilderijen, aquarellen en tekeningen een sprookjesachtige rijkdom aan vormen en kleuren, die afwisselend figuratief en abstract is. De beeldtaal van Jan Nieuwenhuys verwijst naar de fantasiewereld van kinderen, de wonderlijke dromen van krankzinnigen en de fabels van primitieven. Ook bezit zijn semi-automatische schrift verwantschap met de kunst van figuren als Klee en Kandinsky en surrealisten als Mirò en André Masson.
Tot aan zijn dood is Jan Nieuwenhuys trouw gebleven aan het credo van de Experimentele Groep. Zijn werk heeft zich dan ook binnen de mogelijkheden van het Cobra-idioom ontwikkeld tot een speelse en fantasierijke variatie van het naoorlogse surreële expressionisme.
Jan Nieuwenhuys heeft geëxposeerd in verschillende Europese musea en waarvan ook het Stedelijk Museum te Amsterdam verschillende werken in eigen collectie heeft. Een kunstenaar bovendien die in tal van landen zich heeft georiënteerd op kunstgebied en ook heeft geschilderd, o.m. Italië, Frankrijk, Marokko, Tunesië, Algerije, Duitsland, enz. Een kunstenaar tenslotte wiens naam onverbrekelijk verbonden blijft aan een soort kunstvernieuwing die direct na de Tweede Wereldoorlog van zich deed spreken.
Wie nu de schilderijen van Jan Nieuwenhuys ziet zal er inderdaad iets van de spanning van zijn tijd in terugvinden.
- Over Jan Nieuwenhuys schrijft Gerrit Kouwenaar in een gedicht uit 1974:
- Hij heeft een deftige snor
- Hij is vrolijk als een mens
- Hij is niet vrolijk hij is ernstig
- Hij is ernstig als een huis vol speelgoed
- Hij bewoont zijn huis en zijn tijd
- Hij is een schilder die schildert
- Hij schildert geen verhalen
- Hij vult wit in
- Hij maakt kleuren alsof hij kan zien in het donker
- Hij maakt vormen alsof hij kan maken
- Hij is een zwijger die doof maakt
- Hij maakt dingen die bestaan
- Hij maakt wat hij waarmaakt
- Hij heeft een verleden'
- Hij is aanwezig
[bewerk] Solotentoonstellingen
1952 Galerie Le Canard, Amsterdam
1962 Galerie Brebaum, Düsseldorf
1966 Kunstzaal Vlieger, Amsterdam
1967 Twentse Schouwburg, Enschede
1971 Galerie Moderne, Silkeborg
1972 Galerie Nicolas, Amsterdam
1998 Cobra Museum voor Moderne Kunst, Amstelveen
[bewerk] Groepstentoonstellingen
1948 Jan Nieuwenhuijs/Anton Rooskens, Galerie Melchers, Amsterdam Amsterdamse schilders van nu, Stedelijk Museum, Amsterdam Schilders onder de dertig, Arti et Amicitiae, Amsterdam Høstudstillingen. Den Frie Udstillings Bygning, Kopenhagen
1949 Amsterdamse schilders van nu, Stedelijk Museum, Amsterdam De Keerkring, Museum Fodor, Amsterdam
1955 Jonge Nederlandse Schilders OKW, Pictura, Amsterdam
1960 Stuwing, Stedelijk Museum, Amsterdam
1961 Stuwing, Stedelijk Museum, Amsterdam
1966 Cobra 1948/51, Boijmans Van Beuningen, Rotterdam Cobra, Museum Humblebaek, Louisiana
1973 Cobra '73: Nieuwenhuijs/Brands/Corneille, Galerie Nicolas, Amsterdam
1983 Informele Kunst, Rijksmuseum Twenthe/Dordrechts Museum
1988 Cobra 40 jaar later, Nieuwe Kerk, Amsterdam
1993 Cobra LIEGE 93, Musée d?Art Moderne, Luik
1995 De taal van Cobra, Cobra Museum voor Moderne Kunst, Amstelveen
