Gastrine

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie

Gastrine is een hormoon met als voornaamste doel het stimuleren van de maagzuurproductie. Gastrine wordt (hoofdzakelijk) gesecreteerd door G-cellen gelegen in het antrum van de maag.

[bewerk] Synthese

Gastrine is gecodeerd op een enkel gen gelegen op chromosoom 17 (17q21). Het actieve hormoon wordt verkregen uit een precursor eiwit van 101 aminozuren lang, preprogastrine genaamd. Door op elkaar volgende enzymatische splitsingen worden uiteindelijk verschillende actieve vormen van gastrine verkregen. De meest voorkomende, maar niet enige, vormen zijn gastrine-34 en gastrine-17 waarbij het getal staat voor het aantal aminozuren. Gastrine wordt gesynthetiseerd op het endoplasmatisch reticulum, daarna verwerkt in het Golgi-apparaat en tenslotte verpakt in secretoire granules.

[bewerk] Fysiologie

Gastrine wordt gesecreteerd in de bloedbaan als reactie op bepaalde stimuli. Het nuttigen van een maaltijd, waarbij de maag wordt opgerekt, er eiwitten en aminozuren in de maag komen, de nervus Vagus wordt geprikkeld en de pH in de maag stijgt zijn hierbij van belang. Met name de stijging van de pH is een zeer belangrijke stimulus voor G-cellen om gastrine te secreteren in de bloedbaan.

Maagzuur (zoutzuur, HCl) wordt gesecreteerd in het lumen van de maag door parietaalcellen. Gastrine kan op twee verschillende manieren parietaalcellen aanzetten tot de productie en secretie van HCl. Direct, via de cholocystokinine-2 (CCK2) receptor gelegen op de parietaalcel. Of indirect via de enterochromaffin-like (ECL) cell. De indirecte manier is veruit de belangrijkste. Ook op de ECL-cel is de CCK2-receptor aanwezig. Stimulatie door gastrine van de CCK2-receptor stimuleert de ECL-cel tot secretie van histamine, wat vervolgens via de histamine-receptor op de parietaalcel de secretie van HCl stimuleert. Hierop berust de werking van H2-receptorantagonisten, welke de maagzuurproductie remmen.

De secretie van gastrine, en dientengevolge de secretie van HCl, wordt geremd door een lage pH door middel van een negatieve feedback-loop. Als deze feedback-loop wordt doorbroken door bijvoorbeeld het gebruik van maagzuurremmers (zoals protonpompremmers of H2-receptorantagonisten) of door een autonoom gastrine producerende tumor (gastrinoom, syndroom van Zollinger-Ellison) kunnen er zeer hoge gastrineconcentraties in het bloed ontstaan.

[bewerk] Andere eigenschappen

De laatste jaren staat gastrine ook steeds meer in de belangstelling vanwege de mogelijk rol bij het ontstaan van dikkedarmkanker. Ondanks dat er in verschillende onderzoeken is aangetoond dat gastrine proliferatieve eigenschappen heeft en ook daadwerkelijk wordt aangetoond bij weefselonderzoek van adenomen en dikkedarm kanker, blijft het de vraag of de rol van gastrine significant is.