Cardanische koppeling
Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
 |
|
|
Een cardanische koppeling is een koppeling die koppels kan overbrengen van assen die niet in elkaars verlengde staan. Een as met een of meer van deze koppelingen heet cardanas, en kan bijvoorbeeld dienen als secundaire (eind-)aandrijving van auto's, fietsen en motorfietsen. De cardanas is - ten onrechte - genoemd naar de Italiaanse renaissancewetenschapper Girolamo Cardano.
[bewerk] Werkwijze
Tijdens het roteren beschrijven de lagers van de scharnieren cirkelvormige banen. Hierdoor wordt de rotatiesnelheid van de ingaande as niet gelijkvormig overgedragen naar de uitgaande as. De uitgaande rotatiesnelheid zal sinusvormig zijn. Wiskundig ziet dit er als volgt uit:
Hierin zijn:
- ω1,ω2 de hoeksnelheden van respectievelijk de ingaande en uitgaande as
- α1,α2 de hoekverdraaiing van respectievelijk de ingaande en uitgaande as
- β de scharnierhoek tussen ingaande en uitgaande as
De uitgaande snelheid beschrijft dus een sinusverloop met een minimumsnelheid 
en een maximumsnelheid 
.
Deze afwijking kan gecompenseerd worden door twee kruiskoppelingen te gebruiken. Op voorwaarde dat het assensysteem dan aan volgende eisen voldoet:
- Alle drie de assen liggen in één vlak
- De scharnierhoeken zijn gelijk
- De binnenste scharniervorken liggen in één vlak
Als aan deze voorwaarden niet voldaan kan worden en er toch een éénparige overbrenging nodig is, kan een homokinetische koppeling toegepast worden.
