Beryl

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie

Beryl

Mineraal
Chemische formule	Al₂Be₃Si₆O₁₈
Kristalstelsel	Hexagonaal
Kleur	Kleurloos, wit, gelig wit, geelgroen tot groen, roze, blauwig tot groenblauw, rood of goudgeel
Streepkleur	Wit
Hardheid	7,5 - 8
Gemiddelde dichtheid	2,76 kg/dm³
Opaciteit	Doorzichtig tot doorschijnend
Splijting	Imperfect, [0001]
Kristaloptiek
Overige eigenschappen

Voor windowmanager Beryl zie Beryl (windowmanager)

Het mineraal beryl is een kleurloos, wit, gelig wit, geelgroen tot groen, roze, blauwig tot groenblauw, rood of goudgeel aluminium-beryllium-silicaat. Het mineraal, met de chemische formule Al₂Be₃Si₆O₁₈, behoort tot de cyclosilicaten.

[bewerk] Eigenschappen

De hardheid van het mineraal is 7,5 tot 8 (bros) op de schaal van Mohs en de streepkleur is wit. Het mineraal, dat in kristallen, korrelige, compacte of radiale aggregaten of keitjes voorkomt, is doorzichtig tot doorschijnend en heeft een glasachtige, matte glans. Het soortelijk gewicht van beryl is 2,63-2,80 en het heeft hexagonale kristalstructuur. De chemische samenstelling van dit aluminium-berylliumsilicaat is: Al₂Be₃Si₆O₁₈.

[bewerk] Naamgeving

Het mineraal is beryl genoemd door Plinius naar het Griekse woord berullos (= "edelsteen met zeegroene kleur").

[bewerk] Voorkomen

Beryl komt voor in pegmatieten en in hydrothermaal-pneumatolitische en metamorfe gesteenten en is vrij zeldzaam. De typelocatie is niet nader gedefinieerd, maar per variëteit verschillend. Het mineraal wordt onder andere gevonden in de VS (South Dakota, Connecticut), Brazilië, Duitsland en Australië. Het grootste beryl-kristal had een lengte van 18 meter en was 3,5 meter breed.

[bewerk] Variëteiten

Aquamarijn

Beryl wordt naar kleur en chemische samenstelling onderscheiden in een aantal variëteiten:

Gewoon beryl – meest verbreide variëteit
Smaragd – groene edelsteen
Aquamarijn – groenblauwe tot lichtblauwe edelsteen
Morganiet – roze halfedelsteen
Goudberyl – goudgele edelsteen
Heliodoor – gele tot geelgroene halfedelsteen
Gosheniet – kleurloze halfedelsteen
Bixbiet – rode halfedelsteen

[bewerk] Industriële toepassing

De toepassingen van het mineraal zijn: grondstof van beryllium, ruimtevaart, (half)edelsteen (facetstenen, cabochons). In de middeleeuwen zou het mineraal, na slijpen, gebruikt zijn om de gezichtsscherpte te verbeteren. Het woord 'bril' is daarvan afgeleid. Echter, volgens Plinius keek keizer Nero reeds door een smaragd (dat is een groene beryl).