Belgische cinema
Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Dit artikel gaat over de geschiedenis van de film in België, en over aanverwante onderwerpen.
Inhoud |
[bewerk] Geschiedenis
[bewerk] Vroege jaren
Hoewel de uitvinding van de cinematograaf door de Franse gebroeders Lumière gezien wordt als de geboorte van de cinema, ging hieraan nog een aantal ontwikkelingen vooraf. Eén van de pioniers was Joseph Plateau, een Belgische professor in de experimentele natuurkunde. Aan de Universiteit van Gent ontwikkelde hij al in 1836 een stroboscopisch apparaat, penakistiscoop genoemd. Het bestond uit twee schijven, een met kleine radiale vensters op gelijke afstand, waardoor de toeschouwer kon kijken, en een ander met een reeks afbeeldingen. Als de twee schijven op de juist snelheid ronddraaiden ontstond een bewegend beeld door de synchronisatie van de vensters en de beelden. Uiteindelijk leidde de projectie van dergelijke beelden tot de ontwikkeling van de cinema.
De eerste publieke filmprojectie in België vond plaats op 1 maart 1896 in de Koningsgalerij in Brussel. In de jaren daarna was er een grote bedrijvigheid, eerst onder invloed van de Franse industrieel Charles Pathé. Een van zijn assistenten, Alfred Machin, stichtte de eerste productiestudio in 1910; sommige van zijn films worden nog steeds bewaard in het Koninklijk Filmarchief in Brussel. De eerste Belgische filmproducer was Hyppolyte De Kempeneer, die verschillende films producete totdat zijn studio afbrandde in 1923.
[bewerk] 1930 - 1980
In de jaren 1930 ontstonden de eerste pogingen tot ernstige cinema. Verschillende figuren zoals Charles Dekeukeleire en Henri Storck experimenteerden met nieuwe filmtechnieken en stichtten de Belgische Documentaire School, die lang beschouwd werd als een hoogtepunt van de Belgische cinema. Door de komst van de geluidsfilm experimenteerden regisseurs zoals Jan Vanderheyden met de mogelijkheden van het medium, en ze bewerkten literaire werken zoals De Witte van Ernest Claes voor het witte doek. De Witte werd een scharnierpunt in de Belgische film. De film was enorm populair en kreeg jaren later een tv-serie (Wij, Heren van Sichem) en een remake.
Hoewel pogingen om langspeelfilms te maken dikwijls met moeilijkheden kampten, kreeg de Belgische animatiefilm wel enige befaamdheid in het buitenland door filmmakers zoals Raoul Servais, die verschillende prijzen won in de jaren 60, en tenslotte zelfs een Gouden Palm voor beste korte film in 1971 voor Harpya.
Vanaf 1964 konden films gesubsidieerd worden door de overheid, waardoor een nieuwe generatie filmmakers kon opstaan, bijvoorbeeld André Delvaux (De Man Die Zijn Haar Kort Liet Knippen), Roland Verhavert (Pallieter) en Harry Kümel.
[bewerk] 1980 - 2000
In de jaren 1980 kwam er een breuk met de traditie van de jaren 60 en 70, die meer en meer gezien werd als teveel in scène gezet, en teveel gericht op boerendrama. Hierdoor ontstond een meer persoonlijke en groezelige manier van filmmaken, geleid door regisseurs als Marc Didden (Brussels by Night) en Robbe De Hert (Blueberry Hill, Brylcream Boulevard). Ook kwam Rob Van Eyck in de picture met de cultfilm The Afterman (1985), nog steeds de meest verkochte Vlaamse film in het buitenland. In 1985 verscheen de ambitieuze film De Leeuw van Vlaanderen, geschreven en geregisseerd door Hugo Claus. De film flopte echter spectaculair. De korte film A Greek Tragedy van Nicole van Goethem kreeg een Oscar voor beste korte animatiefilm in 1987.
De Belgische film kreeg pas echt vaart in de jaren '90 met regisseurs als Benoit Poelvoorde (Man Bites Dog), Stijn Coninx (Daens) en de gebroeders Dardenne (Rosetta, L'Enfant). In 1995 kreeg Antonia de Oscar voor beste buitenlandse film, en in 2000 werd Iedereen Beroemd! van Dominique Deruddere genomineerd.
[bewerk] Heden
In 2003 oogstte de thriller De Zaak Alzheimer van Erik Van Looy veel succes. De film won meerdere prijzen, en een remake wordt overwogen.
Literaire werken zijn nog altijd een inspiratiebron, in het bijzonder het werk van Willem Elsschot. Zo werd ook het bekroonde werk Mirliton van Leo Pleysier door Rob Van Eyck verfilmd. Dikwijls gebeurt dit in coproductie met Nederlandse filmbedrijven.
België heeft ook verschillende filmfestivals, het belangrijkste is het Filmfestival van Gent.
[bewerk] Bekende personen
[bewerk] Regisseurs
Zie: Lijst van Belgische filmregisseurs
[bewerk] Acteurs en actrices
- Jan Decleir
- Dora Van Der Groen
- Josse De Pauw
- Koen De Bouw
- Antje De Boeck
- Cécile de France
- Benoît Poelvoorde
