Abdij Ten Putte
Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Abdij Ten Putte is een klooster en abdij in de Belgische stad Gistel. De abdij, in de volksmond "Het Putje", genoemd werd opgericht op de plaats waar Sint Godelieve werd vermoord in de 11de eeuw. Het ommuurde beluik met de witte abdijgebouwen en de weelderige tuin vormt een oase van stilte en rust op de grens tussen het Houtland en De Polders.
Inhoud |
[bewerk] Geschiedenis
Volgens de legende werd de Benedictinessenabdij gesticht door Edith, een blind geboren dochter uit het tweede huwelijk van Bertolf van Gistel, die van haar blindheid werd genezen door de ogen te wassen met water uit de put waarin het lijk van de gewurgde Godelieve was geworpen. Edith zou de eerste abdis geweest zijn, maar daarover bestaat geen enkele zekerheid. De oudste historische gegevens over de abdij dateren van de 12e eeuw.
De vrij rustige geschiedenis wordt verstoord in de 16e eeuw door godsdiensttroebelen. Op 12 oktober 1578 wordt de abdij door de Bosgeuzen aangevallen en verwoest. De zusters verlaten hun abdij en komen uiteindelijk terecht in Brugge. In de Boeveriestraat wordt onder impuls van abt H. van den Zype een nieuw klooster opgericht. De verlaten gebouwen te Gistel vervallen tot een puinhoop, met uitzondering van de kerk, die wordt hersteld in 1614-15. De zusters bleven eigenaar van de domeinen tot aan de Franse revolutie.
Intussen bleef de plaats een druk bedevaartsoord, vooral in de maand juli. In 1815, bij de gedwongen verkoop van de bezittingen van baron Anselme de Peellaert, kwam het domein in handen van Louis Joseph Bortier. Deze liet oa. de vervallen kapel herstellen. Ook de latere erfgenamen lieten verdere herstellingen doorvoeren. In 1889 werd de kloosterhoeve, met kapel en landerijen, verkocht voor 140.000 BEF aan Jean-Baptist Bethune.
Onder het abbatiaat van S. Van de Velde kwamen na 313 jaar kwamen elf zusters uit Brugge naar Ten Putte terug. Op 2 juli 1891 zegent Mgr. Johan Joseph Faict de nieuwe kloostergebouwen in. De nieuwe abdijgebouwen werden uitgevoerd, naar de plannen van architect baron Jean-Baptiste Bethune, de grote voorstander van de neogotische stijl in de streek. Enkel de romp van de kleine toren uit het einde van de 14e eeuw werd behouden.
Pas op 8 november 1934, onder het abbatiaat van P. de Keuster, kreeg de priorij de eeuwenoud titel van abdij terug.
Van 1952 tot 1958 werden grote verbouwingswerken uitgevoerd, geleid door architect Arthur De Geyter.
Sinds 2007 nemen broeders en zusters van de nieuwe congregatie "Moeder van de Vrede" intrek in het benedictinessenklooster. Hun spiritualiteit is mariaal-christelijk en in de geest van de nieuwe katholieke bewegingen.
[bewerk] Bezienswaardigheden
[bewerk] Abdijkerk
De vernieuwde abdijkerk werd ingewijd door mgr. Emiel-Jozef De Smedt, bisschop van Brugge, op 26 juni 1962.
[bewerk] Waterput
In een sierlijk koepelgebouwtje staat de mirakelput (1634) op de plaats van de poel waarin het dode lichaam van Godelieve werd gedompeld. Met het water bevochtigen de bedevaarders de ogen: als een vorm van gebed om genezing van allerlei kwalen, op voorspraak van Sint-Godelieve.
[bewerk] Kerker
De kerker is geen historisch gebouw, maar verwijst naar de vereenzaming van de verstoten echtgenote.
[bewerk] Tuin
In de tuin duidt een gedenkplaat de plaats aan waar Godelieve door de handlangers van Bertolf werd gewurgd en haar dode lichaam in een poel werd geworpen.
[bewerk] Godelievemotte
Achteraan in de tuin ligt een kleine hoogte, de ,,Godelievemotte". Een motte bestond uit een aarden opwerping omringd door een gracht en met een torengebouw bovenop. Het geheel had oorspronkelijk een militaire bedoeling. De toren kon ook dienst doen als woning van de kasteelheer. De Godelievemotte dateert waarschijnlijk van de 11de eeuw. In de volksmond wordt de motte de ,,Kraaienheuvel" genoemd, wegens de kapel die erop werd gebouwd, ter herinnering aan het ,,mirakel van de kraaien". Die meest bekende legende verhaalt dat, terwijl Godelieve de kraaien van het korenveld hield, de klok voor de mis luidde, en zij aan de vogels het bevel gaf zich tijdens de mis in een schuur te verzamelen. Daarom wordt Godelieve ook afgebeeld met kraaien. De bakstenen van topgevels van de Kraainenkapel zijn nog in zwaluwstaartverband gemetst.
[bewerk] Kapel
In een kapel op het binnenplein tegenover de kerk wordt sedert 1896 een oud hemd zonder naad bewaard die verwijst naar een andere verhaal uit de legende van Godelieve. Ook het Naaikapelleke in de Abdijstraat (op een halve kilometer van de abdij) herinnert aan de legende van het hemd zonder naad.
[bewerk] Museum
Binnen het domein van de abdij werd het museum van Sint-Godelieve opgericht in 1987. Het toont, aan de hand van documenten en uitbeeldingen, de geschiedenis van de Gistelse patrones en haar eeuwenoude verering.
[bewerk] Centrum
Het moderne onthaal- en bezinningscentrum met cafetaria voor de bedevaarders werd gebouwd in 1991.
[bewerk] Externe links
- Locatie Abdij Ten Putte
| Bronnen, noten en/of referenties: |
|
