Ben Nevis
Vun Wikipedia
De Ben Nevis (gäl.: Beinn Nibheis [ˈbɐiːɲ ˈniːviʃ]) mit 1.344 m de hööchste Barg vun Schottland un ganz Grootbritannien. He liggt in de Grampian Mountains in’n Westen vun Schottland bi de Stadt Fort William in de Highlands. He warrt to de 284 Munros tellt.
De Tipp vun den Barg is vun Fort William oder vun’n Glen Nevis ut nich to sehn. An’n besten is de Barg vun Corpach ut to bekieken, wat eenige Kilometer noordwestlich vun Fort William is.
Den Barg to bestiegen is vun wegen en anleggten Wannerweg teemlich eenfach to maken. De „tourist route“ hett sien Anfang an’t Ben-Nevis-Besökerzentrum, dat ruchweg 2 km vun Fort William weg liggt. Aver man ok över den Carn mor Dearg blangento opstiegen. Disse Weg is aver üm eenig’t sworer. De Opstieg is nich ganz ungefährlich vun wegen dat unbestännige Weder. 300 Daag in’t Johr gifft dat dor Nevel, wat al to Unfäll föhrt hett, as Wannerslüüd sik in’n Nevel verlopen hebbt un denn över en Klipp stört sünd. In’n Winter warrt de Ben Nevis sünners vun Iesklatterers geern as Spotrrebeet besocht.
Ben is de gäälsche Naam för Tipp oder Barg. De Naam Ne-vis kumt vun de gäälschen Wöör neamhaise „furchtbor“ un ni-mhaise „nich fein“, wat villicht dormit to doon hett, dat man meist op’n Seespegel anfangen mutt, wenn man em bestiegen will, un ok wedder rünnerstiegen mutt. Wanneer de Barg dat eerste mol bestegen worrn is, doröver gifft dat keen Opteken.
Op den Tipp is 1883 en Wederstatschoon opboot worrn, dat eenuntwintig Johr lang Dag för Dag dat Weder optekent hett. Noch vundaag sünd to Ruinen dorvun op den Tipp to sehn. De hüütige „tourist route“ is ok ut de Tiet. He weer as fasten Weg för de Packpeerd anleggt worrn. Kort ünner’n Tipp geev dat en lütt Hotel, dat bit to’n Eersten Weltkrieg in Bedriev weer.
De Ben Nevis höört to de dree Bargen, de bi’n National Three Peaks Challenge bestegen warrt. Dat is en Wettrennen, wobi de Opgaav is, binnen 24 Stünnen de hööchsten Bargen vun Schottland (Ben Nevis), Wales (Snowdon) un England (Scafell Pike) to bestiegen. Butendem gifft dat hier siet 1951 elk Johr dat „Ben Race“, bi dat Hunnerte von Löpers den Barg rop un wedder rünner loopt. Dit Rennen geiht op den inheemschen Putzbüdel William Swan torüch. He harr de Strecke 1895 in blots 2 Stünnen un 41 MInuten achter sik brocht.
Entstahn is de Barg vör ruchweg 400.000 Millionen Johren in de geoloogsch Periood vun’t Devon. He besteiht ut magmaatsch Steen. De 300 Meter hoge Noordwand is de hööchste Felswand in Grootbritannien.