Max Wolf
Vu Wikipedia, der fräier Enzyklopedie.
De Maximilian Franz Joseph Cornelius Wolf, gebuer den 21. Juni 1863 zu Heidelberg a gestuerwen den 3. Oktober 1932 och do, war en däitschen Astronom a bekannten Entdecker vu villen Asteroiden (Klengplanéiten).
De Wolf huet zu Stroossbuerg an zu Heidelberg studéiert, wou hien 1888 promovéiert huet. Fir weider Studien ass hien no Stockholm gang, koum awer 1890 nees zeréck op Heidelberg. Hei huet hien no 1896 e Léierstull fir Astronomie iwwerholl.
Seng Elteren hunn hie staark ënnerstëtzt. Hien hat scho vun 1880 un, nach als Student um Gymnasium, e privaten Observatoire a sengem Elterenhaus zu Heidelberg. Spéider hat de Wolf hei eng 5-Meter-Kuppel an e 6-zëllegen Duebelastrograf. Hien huet konsequent op d’Astrofotografie als Observatiounsmethod gesat an huet schonns 1884 e Koméit entdeckt an e puer Joer méi spéit den Nordamerikaniwwel am Schwan. Den 22. Dezember 1891 huet de Max Wolf als éischten Astronom e Klengplanéit mat fotografesche Methode fond, deen hien "(323) Brucia" zu Éiere vun der amerikanescher Wëssenschaftlerin Catherine Wolfe Bruce benannt huet.
Am Joer 1898 gouf op dem Königstuhl bei Heidelberg den neie groussherzogleche Biergobservatoire ageweit, den haitegen Landesobservatoire Heidelberg-Königstuhl. De Wolf hat et fäerdegbruecht, Sponsoren ze fanne fir nei Teleskopen ze kafen (ë.a. d'Catherine Wolfe Bruce), no deenen d'Teleskopen haut benannt sinn.
1909 huet de Wolf de Koméit Halley erëmentdeckt bei sengem Perihelduerchgang vun 1909/1910.
Haaptaarbechtsgebidder an dëser Zäit war d’Katalogiséierung vun astronomeschen Niwwelen (virun allem an de Stärebiller Orion a Schwan), déi sech duerch hire Spektrum als Gasmassen erwisen hunn. Am Joer 1913 huet de Wolf als éischte systematesch Linieverschiebungen an de Spektren vu Spiralniwwelen an Uecht geholl.
Dat haut bekanntsten Aarbechtsgebitt vum Max Wolfs war d’Sich no Klengplanéiten, vun deenen hie selwer 235 Stéck entdeckt huet, dorënner ë.a. och 1906 den éischten Trojaner, Achilles. Seng Mataarbechter an Nofolger am Institut hu bis an d'1950er Joer iwwer 800 Klengplanéiten entdeckt, e Rekord deen eréischt kierzlech duerch groussflächeg Duerchmusterungsprogrammer gebrach konnt ginn.
Zesumme mat dem Johann Palisa vu Wien entstong deen éischte Stärenatlas fir d’Sich an d’Identifikatioun vun nei entdeckten Himmelskierper. Spéider hunn déi zwee Astronomen Stärekaarten op 210 Blieder publizéiert.
De Max Wolf krut 1914 d’Goldmedail vun der Royal Astronomical Society an 1930 d’Bruce Medal, a weider Goldmedailen vun der Weltausstellung 1900 zu Paräis an 1904 zu St. Louis souwéi 1928 d’Eierebiergerschaft vun Heidelberg. No him gouf ausserdeem e Moundkrater Wolf, an d'Klengplanéite (827) Wolfiana an (1217) Maximiliana benannt.
