گام‌های ماه
از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد.
گام‌های ماه یا اَهِلِّه قمر در ستاره‌شناسی به حالت‌های مختلف دیده شدن بخش روشن ماه از زمین گفته می‌شود. برخی از این حالت‌ها نامی ویژه دارند:
- ماه نو
- یک‌چهارم نخست (تربیع اول)
- ماه تمام یا بدر
- یک‌چهارم دوم (تربیع دوم)
- ماه تاریک (محاق)
فهرست مندرجات |
[ویرایش] مقارنه
هنگامی که ماه بین زمین و خورشید قرار دارد هیچ بخشی از ماه برای ناظر زمینی روشن نیست. اصطلاحاً" به این لحظه مقارنه ماه و خورشید یا ماه نو گفته می شود. در واقع مقارنه لحظه تولد ماه است. شاید به نظر برسد که در هر ماه قمری باید یک خورشیدگرفتگی داشته باشیم ولی از آنجا که صفحه مدار ماه با صفحه مدار زمین به دور خورشید زاویه می‌سازد بنابراین در برخی از موارد سایه ماه از بالا یا پایین صفحه مدار زمین می گذرد و خورشیدگرفتگی اتفاق نمی افتد. [1]
[ویرایش] ماه نو
در حالت ماه نو، ماه در فاصله میان زمین و خورشید قرار می‌گیرد و بخشی از آن نورانی می‌شود که در جهت مخالف زمین است. [2]
[ویرایش] ماه تمام
در حالت بدر، ماه در یک طرف و خورشید در طرف دیگر زمین است و تمام نیمه رو به زمین آن، قابل روءیت می‌شود. [3]
[ویرایش] هلال ماه
هلال ماه نمایش بخش روشن ماه است آنگونه که توسط بیننده از روی زمین دیده می‌شود. دورهٔ قمری همراه با دورزدن ماه در مدارش به دور زمین بر پایهٔ تغییر جایگاه نسبی زمین٬ ماه و خورشید تغییر می‌کند. یک نیمه از رویهٔ ماه همواره توسط خورشید روشن می‌شود (به جز در زمان ماه‌گرفتگی)٬ و بنابراین روشن است٬ اما بخش نیم‌کرهٔ روشن که برای بیننده قابل رؤیت است می‌تواند از ۱۰۰٪ (ماه کامل) تا ۰٪ (ماه نو) باشد. مرز میان نیم‌کرهٔ روشن و ناروشن٬ خط پایانگر نامیده می‌شود.
