Irango goi-ordokia
Wikipedia(e)tik
Irango goi-ordokia, batzutan Persiako goi-ordokia ( persieraz: ایران زمین ) Hego-mendebaldeko , Hegoaldeko Asia eta Kaukaso artean kokaturiko goi-ordokia da. Mendebaldean Zagros mendiak, iparraldean Kaspiar Itsasoa eta Kopet Dag mendilerroa, hegoaldean Ormuzeko itsasartea eta Arabiako itsasoa eta mendebaldean Hindu Kush ditu.
Eskualdea antzinako Persia Handia da, gaur egun Iran (bi herenak), Afganistan (mendebala eta hegoaldea) eta Pakistan (mendebala, Balutxistan tartean), Kurdistan eta Azerbaijan dena.
[aldatu] Geografia
Ipar-mendebaldeko Kaspiar Itsasotik hego-ekialdeko Balutxistanera, Irango goi ordokiak 2.000 km. Azalera lauki itxura du, erpinak Tabriz, Shiraz, Karachi eta Kabul hirietan izanik eta 3,7 milioi km² inguru ditu. Nahiz eta goi-ordoki izena izan, eskualdea menditsua da oso, mendirik altuena Elburzen dagoen 5.610 metroko Damavand izanik.
Hona hemen eskualdeko mendilerroen sailkapena:[1]
- Ipar-mendebaldeko Irango mendilerroak
- Sabalan 4.811 m.
- Elburz
- Damavand 5.610 m.
- Irango Erdialdeko Goi-Ordokia
- Kūh-e Hazār 4.500 m.
- Kuh-e Jebal Barez
- Ekialdeko Irango mendilerroak
- Kopet Dag
- Kuh-e Siah Khvani 3.314 m.
- Kopet Dag
-
- Eshdeger mendilerroa
- 2.920 m.
- Eshdeger mendilerroa
- Balutxistan
- Sikaram 4.755 m.
-
- Kuh-e Taftan 3.941 m.
-
- Zargun 3.578 m.
Geografiako beste ezaugarri nagusiak:
- Kavir basamortua
- Lut basamortua
- Hamun lakua
- Halil ibaia
- Gavkhouni
- Zayandeh ibaia
- Sistan lakua
- Helmand