Τραίνο

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Ηλεκτρικό τραίνο στο Κόβεντρι της Αγγλίας.

Στις σιδηροδρομικές μεταφορές, ένα τραίνο αποτελείται από σιδηροδρομικά οχήματα που μεταφέρουν φορτία ή επιβάτες από ένα σημείο σε άλλο κινούμενα σε σιδηροδρομικές γραμμές. Ο σιδηρόδρομος αποτελείται από συμβατές ράγες, αλλά μπορεί να είναι επίσης μονές ή μαγνητικές. Η προώθηση για το τραίνο δίνεται από ξεχωριστή μηχανή ή από μεμονωμένες γεννήτριες σε αυτο προωθούμενες πολλαπλές μονάδες. Τα περισσότερα τραίνα είναι ενισχυμένα από κινητήρες ντίζελ ή από ηλεκτρικούς κινητήρες που παρέχεται από παράπλευρα στη γραμμή συστήματα. Ιστορικά, ατμομηχανές ήταν η κυρίαρχη μορφή κινητήριας δύναμης κατα τη διάρκεια των μέσων του 20ου αιώνα, αλλά άλλες πηγές ενέργειας (όπως άλογα, σκοινί (ή καλώδιο), βαρύτητα, αέρας, ή τουρμπίνες αερίου) είναι πιθανές.

Στην ορολογία του σιδηρόδρομου ο όρος σύνθεση συρμού περιγράφει την ομάδα των οχημάτων σιδηρόδρομου που αποτελούν ένα τραίνο. Όταν αναφερόμαστε στην κινητήρια δύναμη, περιγράφεται ο τύπος του κινητήρα που υποστηρίζει το τραίνο. Παρομοίως, ο όρος αμαξοστοιχία αναφέρεται σε μια ομάδα κινούμενων βαγονιών που είναι μόνιμα ή ημιμόνιμα συνδεδεμένα μεταξύ τους ώστε να αποτελούν ένα ενιαίο σετ εξοπλισμού (ο όρος χρησιμοποιείται συνήθως για επιβατηγά τραίνα). Στο Ηνωμένο Βασίλειο, οι όροι σετ και μονάδα χρησιμοποιούνται κατα την αναφορά σε μια ομάδα μονίμως ή ημιμονίμως συνδεδεμένων οχημάτων όπως αυτών μιας πολλαπλής μονάδας. Κατα την αναφορά σε ένα τραίνο που αποτελείται από ποικιλία βαγονιών, ή από διάφορα σετ/μονάδες, χρησιμοποείται ο όρος σχηματισμός (formation).

Στην Πράξη Σιδηροδρόμων του 1993 Άρθρο 83(1) του Ηνωμενου Βασιλείου το τραίνο ορίζεται ως εξής:

α) δυο η περισσότερα κινούμενα βαγόνια συνδεμένα μεταξύ τους, από τα οποία το ένα τουλάχιστον είναι κινητήρας, ή

β) ένας κινητήρας μη συνδεμένος σε άλλο βαγόνι.

Παρομοίως οι κανόνες λειτουργίας ενός τραίνου των Atchison, Topeka και Santa Fe Railway's του 1948 ορίζουν ένα τραίνο ως: "Μια μηχανή ή περισσότερες από μια μηχανές συνδεμένες, με ή χωρίς βαγόνια, προβάλλοντας τα ενδεικτικά στοιχεία."[1]

[Επεξεργασία] Τύποι των τραίνων

Ένα τραίνο μπορεί να αποτελείται από συνδυασμό ενός ή περισσότερων κινητήρων και εφαπτομένων βαγονιών, ή αυτο-προωθούμενων πολλαπλών μονάδων (ή περιστασιακά ένα απλό όχημα το οποίο αποκαλείται τρεναυτοκίνητο (railcar). Τα τραίνα μπορούν επίσης να ρυμουλκηθούν από άλογα, να τραβιούνται από καλώδια ή τέλος να τρέχουν από λόφους με τη βαρύτητα.

Ειδικά είδη τραίνων που τρέχουν σε ειδικά σχεδιασμένους 'σιδηρόδρομους' είναι ατμοσφαιρικοί σιδηρόδρομοι, μονότρενα, υψηλής ταχύτητας τραίνα, Τραίνο Dinky, maglev, υπόγειος με λαστιχένιες ρόδες, funicular και cog σιδηρόδρομοι.

Ένα επιβατηγό τραίνο αποτελείται από έναν ή περισσότερους κινητήρες και από ένα ή περισσότερα βαγόνια. Εναλλακτικά, ένα τραίνο μπορεί να αποτελείται εντελώς από επιβατηγά βαγόνια, κάποια από τα οποία διαθέτουν μια "πολλαπλή μονάδα". Σε πολλά μέρη του κόσμου, ειδικά στην Ιαπωνία και στην Ευρώπη, τα υψηλής ταχύτητας τραίνα χρησιμοποιούνται ευρέως για ταξιδιωτικές μεταφορές.

Τα εμπορικά τραίνα αποτελούνται από φορτηγά βαγόνια, διαφορετικά από τα επιβατηγά, παρ' όλο που ορισμένα και ειδικά τα ταχυδρομικά τραίνα (ειδικότερ Περιοδεύον Ταχυδρομείο μοιάζουν εξωτερικά περισσότερο με τα τραίνα επιβατών.

Στο Ηνωμένο Βασίλειο, ένα τραίνο διαθέτει δυο κινητήρες και είναι όπως λέγεται, "δικέφαλο", και στον Καναδά και τις [Ηνωμένες Πολιτείες]] είναι κάτι κοινό για ένα τραίνο μεγάλων αποστάσεων να οδηγείται από τρία, τέσσερα, ή ακόμη και από πέντε κινητήρες. Ένα τραίνο με κινητήρα σε κάθε άκρη του περιγράφεται ως 'top and tailed', και αυτή η πρακτική τυπικά χρησιμοποιείται όταν δεν υπάρχουν εγκαταστάσεις αναστροφής. Ο δεύτερος κινητήρας εφάπτεται προσωρινά για την βοήθηση του τραίνου στην αύξηση της κλίμακας banks ή βαθμων (ή την μείωση τους με το φρένο), και αυτή η τεχνική αναφέρεται ως 'banking' στο ΗΒ, 'λειτουργία βοήθειας' στην Βόρειο Αμερική.

Τα τραίνα μπορούν επίσης να είναι μικτά, φιλοξενόντας μαζί επιβατηγά και εμπορικά βαγόνια, δείτε π.χ. Μεταφορές στη Μαυριτανία. Τέτοια μικτά τραίνα έχουν γίνει σπάνια σε πολλές χώρες, αλλά ήταν κοινός τόπος στους σιδηροδρόμους των αρχών του 19ου αιώνα.

Ειδικά τραίνα χρησιμοποιούνται επίσης και για τη συντήρηση Ραγών.