Πέτρος Α' της Βραζιλίας
Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Πέτρος Α' (Λισσαβώνα 1798 - Λισσαβώνα 1834) ή Πέτρος ΣΤ' της Πορτογαλίας αυτοκράτορας της Βραζιλίας. Γεννημένος στην Λισσαβώνα γιός του μετέπειτα βασιλιά της Πορτογαλίας Ιωάννη ΣΤ' και της Καρλόττας της Ισπανίας. Όταν ο μεγαλύτερος αδελφός του Αντώνιος Φραγκίσκος πέθανε (1801), ορίστηκε διάδοχος του πατέρα του. Το 1807 σε ηλικία 9 ετών ακολούθησε τον πατέρα του και όλη την βασιλική οικογένεια στην εγκατάσταση της στην Βραζιλία. Στην Βραζιλία έμεινα 13 χρόνια, κήρυξαν το Ρίο πρωτεύουσαν της χώρας και την αναμόρφωσαν σε βασίλειο ισότιμο με αυτό της Πορτογαλίας.
Ο Πέτρος ήταν ο αγαπημένος γιός του πατέρα του Ιωάννη, αντίθετα η Καρλόττα αγαπούσε τον άλλο τους γιό Μιχαήλ. Καί τα δύο αδέλφια αδιαφόρησαν πλήρως για την μόρφωση τους, περιφερόμενοι το μεγαλύτερο διάστημα της ημέρας στους δρόμους κάνοντας παρέα με σκληρά και ατίθασα παιδιά, αυτό ήταν κάτι που επηρέασε τον χαρακτήρα τους κάνοντας τους απότομους και χυδαίους στην συμπεριφορά. Σταδιακά αγαπήθηκαν απο τα κατώτερα λαικά στρώματα και φαίνονταν πλέον σάν παιδιά του λαού. Ο Πέτρο ήταν αξιόλογος ιππέας, στρατιώτης όπως επίσης και γραφειοκράτης. Απόκτησε ταλέντο σε όλες τις τέχνες, την ζωγραφική, την γλυπτική, την ηθοποιία, την μουσική και την ποίηση. Η αναζήτηση μιάς γυναλικας παρότι ήταν και ωραίος εμφανησιακά ήταν κάτι που τον ταλαιπώρησε. Παντρεύτηκε τελικά την Αυστριακή πριγκίπισσα Καρολίνα Ιωσηφίνα Λεοπολδίνα. Άν και τον παντρεύτηκε συμφεροντολογικά σύντομα αποδείχθηκε αφοσιωμένη πιστά σύντροφος, του συμπαραστάθηκε θερμά σε όλες τις δύσκολες στιγμές του. Αμφότεροι κέρδισαν την αγάπη του λαού, ενώ η Καρολίνα παρότι πολύ όμορφη στην εμφάνιση απέβαλλε τις περισσότερες κακομαθημένες γυναικείες συνήθειες, ντυνόταν λιτά χωρίς πολλά κοσμήματα. Οι Βραζιλιάνοι σταδιακά άρχισαν να καταλαβαίνουν τα προτερήματα τους σάν ξεχωριστός απο τους Πορτογάλους λαός και σταδιακά καλλιεργήθηκε το κλίμα ανεξαρτησίας τους απο το Πορτογαλικό στέμμα. Ο βασιλιάς Ιωάννης ΣΤ' πατέρας του Πέτρου επέστρεψε στην Λισσαβώνα. Ήταν γνώστης του επαναστατικού πνεύματος που δέσποζε στους κόλπους του Βραζιλιάνικου λαού και συμβούλεψε τον γιό του να αναλάβει πάνω του το επαναστατικό κίνημα. Οι λόγοι ήταν οτι προτιμούσε να είναι ηγέτης της ανεξαρτησίας και στην συνέχεια μονάρχης ο ίδιος ο γιός του και η δυναστεία του, παρά κάποιος ξένος κακόβουλος προς τον βασιλιά επαναστάτης. Αυτό επέτρεψε τον ίδιο χρόνο στον Πέτρο να αυτοκηρυχθεί ανεξάρτητος κληρονομικός μονάρχης. Όταν ο βασιλιάς Ιωάννης επέστρεψε στην Πορτογαλία (1820) πολλά απο τα προνόμια που είχε δώσει στους Βραζιλιάνους καταργήθηκαν. Όταν ο Πέτρος πιέστηκε μετά την επανάσταση του Οπόρτο να γυρίσει πίσω αρνήθηκε. Ο πατέρα του του αφαίρεσε την αντιβασιλεία και αυτό ήταν κάτι που τον εξόργισε, ακι τα νέα έφτασαν σε αυτόν (1822) όταν βρισκόταν στο λιμάνι του Σάντος. Εξοργισμένος σήκωσε το σπαθί του και κήρυξε τον εαυτό του αυτοκράτορα.
Πίνακας περιεχομένων |
[Επεξεργασία] Αυτοκράτορας της Βραζιλίας
Τα πρώτα χρόνια της βασιλείας του ήταν πολύ δύσκολα. Ο Πέτρος προτίμησε να οικοιοποιηθεί τον τίτλο του αυτοκράτορα απο αυτόν του βασιλιά για δύο λόγους. Ο πρώτος ήταν για να δείξει οτι το κράτος που κυβερνούσε συμπεριλάμβανε λαούς διαφορετικών εθνοτήτων. Ο δεύτερος ήταν ο θαυμασμός που έδειχνε στον Μέγα Ναπολέοντα που είχε τον συγκεκριμένο τίτλο και ήθελε να τον μιμηθεί. Το πρώτο του πρόβλημα ήταν (1823) η καθιέρωση Συντάγματος, αφού οι Βραζιλιάνοι πολίτες ήταν μοιρασμένοι στα δύο. Η καθαρά Βραζιλιάνικη μερίδα που αποτελείτο απο απλούς ανθρώπους απαιτούσε Σύνταγμα και λαικές ελευθερίες. Η δεύτερη μερίδα η Πορτογαλική που αποτελείτο απο αριστοκρατικές οικογένειες προερχόμενες απο την Πορτογαλία προτιμούσε την απόλυτη μοναρχία με απεριόριστες εξουσίες για τον βασιλιά.
Ο Πέτρος που παρουσιάστηκε στον Βραζιλιάνικο λαό σάν ελευθερωθεί τάχτηκε υπέρ της παραχώρησης Συντάγματος αλλά στην πραγματικότητα οι βλέψεις του ήταν διαφορετικές. Φάνηκε καθαρά στο Σύνταγμα που παρουσίασε οτι ήθελε να εκμηδενίσει τα λαικά δικαιώματα, δίνοντας στον εαυτό του απεριόριστη δύναμη. Πολλοί κατάλαβαν τις βλέψεις του όπως ο Μούνιζ Ταβάρες και αντέδρασαν έντονα επιτιθέμενοι στην Πορτογαλική μερίδα. Σε απάντηση ο πέτρος συγκάλεσε νέα Συνέλευση φυλάκισε ή εξόρισε τους αντιφρονούντες και έκανε νέο Σύνταγμα (1824) που παρέμεινε μέχρι το τέλος της Βραζιλιάνικης αυτοκρατορίας (1889). Το Σύνταγμα του έδινε την ικανότητα να επιλέγει τα μέλη του κοινοβουλίου, του δικαστικού συμβουλίου, τους υπουργούς, τους διοικητές, και τους επισκόπους της αρεσκείας του. Θα μπορούσε να θέσει βέτο σε όλες τις αποφάσεις και να αντικαταστήσει οποιονδήποτε κυβερνήτη του ήταν ανεπιθύμητος άσχετα με την θέληση του λαού. Κατα την διάρκεια 1824 - 1825 πολλοί Βραζιλιάνοι αντιτάχθησαν στην απολυταρχία του, και στους μισητούς διοικητές επαρχιών που διόριζε, και στις υπουργούς του ιδιαίτερα στην Δομιτίλλα μαρκησία του Σάντος. Επαναστατικές δυνάμεις υπο τον Ιωακείμ του Αμόρ Ντιβίνο αντιτάχθηκαν στον διορισμό του αντιπαθητικού κυβερνήτη Μανουήλ του Καρβάλο που το 1824 ενώθηκε στον σχηματισμό της Ισημερινής Ομοσπονδίας, που τελικά απέτυχε και πολλοί συνωμότες οδηγήθηκαν στον θάνατο. Στις εξωτερικές υποθέσεις είχε το μέγιστο ενδιαφέρον να κάνει δυνατή την αναγνώριση απο τα υπόλοιπα κράτη της Βραζιλιάνικης ανεξαρτησίας. Οι Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής ήταν το πρώτο κράτος που έκανε δυνατή την αναγνώριση, αναγνωρίζοντας τις ικανότητες της χώρας αυτής στο εμπόριο και πίεσε και την Πορτογαλία να κάνει το ίδιο.
[Επεξεργασία] Παρακμή και παραίτηση
Το 1825 η Βρετανία επίσης αναγνώρισε την σημασία του Βραζιλιάνικου εμπορίου, και ο Πέτρος συμφώνησε να πληρώσει ένα δάνειο που θα του εγγυηθεί τον θρόνο της Πορτογαλίας. Έκανε νέα συνθήκη με την Βρετανία να συνεχίσει το 15% της εισαγωγής των δασμών και να εγκαταλείψει το εμπόριο των σκλάβων κάτι που τον έκανε πολύ αντιπαθή στην Βραζιλιάνικη αριστοκρατία που στηριζόταν στο σκλαβικό εμπόριο. Παντού εστιάστηκαν δημοκρατικά αισθήματα και κατα την διάρκεια ενός πολέμου με την Αργεντινή η επαρχία του Κισπλατίν αυτοπαραχωρήθηκε στην Ουρουγουάη. Ο πόλεμος κράτησε δύο χρόνια και η Βραζιλία υπέφερε απο στρατιωτικό και οικονομικό αφανισμό. Κατα την διάρκεια μιάς επίσκεψης του Πέτρου στα στρατεύματα του (Νοέμβρ.1826) η αγαπημένη αυτοκράτειρα Λεοπολδίνα πέθανε, και ο Πέτρος κατηγορήθηκε οτι της άσκησε βία κατα την διάρκεια της εγκυμοσύνης της. Με τον θάνατο του πατέρα του (Μάρτ. 1826) έσπευσε να τον διαδεχτεί στον θρόνο της Πορτογαλίας αγνωώντας τις περιοριστικές διατάξεις του Συντάγματος του. Αναγκάστηκε όμως να παραιτηθεί στην Πορτογαλία υπέρ της κόρης του Μαρίας Β', και επειδή ήταν μόλις 7 χρονών βασίλευσε υπο την κηδεμονία του αδελφού της Μιχαήλ. Ο Πέτρος υποσχέθηκε στον αδελφό του το Πορτογαλικό στέμμα με τον όρο να παντρετεί την κόρη του. Παντρεύτηκε σε δεύτερο γάμο (Οκτ. 1829) με την πριγκίπισσα Αμαλία του Μπωρναίς, κόρη του Ευγένιου του Μπωρναίς και αδελφή του Αυγούστου Καρόλου του Μπωρναίς που θα παντρευτεί την κόρη του Μαρία. Κατηγορήθηκε ο Πέτρος οτι έφερε τα οικονομικά της χώρας σε τεράστια κρίση, αυξήθηκε η ανεργία, το δημόσιο έλλειμα και ο πληθωρισμός ενώ οι τράπεζες αδυνατούσαν να εξάγουν χρυσά ή ασημένια νομίσματα. Το κόστος ζωής αυξήθηκε ακόμα και στις πόλεις, η παραγωγή καπνού, δέρματος, κακάο, βαμβακιού, μαλλιού παρήκμασε. Σάν αποτέλεσμα όλων αυτών ήταν οτι και η φιλική ακόμα σε αυτόν αριστοκρατία των πόλεων άλλαξε στρατόπεδο και πήρε το μέρος των δημοκρατικών.
[Επεξεργασία] Επιστροφή στην Πορτογαλία
Σάν αποτέλεσμα όλων αυτών ο Πέτρος παραιτήθηκε στις 7/4/1831 υπέρ του μόλις πεντάχρονου γιού του Πέτρου Β'. Κατέφυγε στην Βρετανία και ετοιμάστηκε να κάνει εκστρατεία κατά του αδελφού του Μιχαήλ στην Πορτογαλία που είχε καταλάβει απολυταρχικά την εξουσία, μαζί με την μητέρα του Καρλόττα αγνοώντας το συμφωνημένο Σύνταγμα. Μονάχα οι Ηνωμένες Πολιτείες και το Μεξικό τον είχαν αναγνωρίσει. Ο Πέτρος μπήκε στην Πορτογαλία (Ιούλ. 1832) και δέχθηκε επίθεση απο τον στρατό του Μιχαήλ. Η πολιορκία κράτησε έναν χρόνο χωρίς αποτέλεσμα με πολλές ανεπιτυχείς εφόδους και ο Πέτρος έστειλε (Ιούν. 1833) στην Αλγάρβη ναυτικό απόσπασμα, οπότε υπήρχαν τώρα δύο πεδία δράσης. Τον Αύγουστο του 1833 ο Μαρσάλ Σαλντάνα έσπασε την πολιορκία, και ο Πέτρος έφτασε στην Λισσαβώνα. Οι μεγάλες πόλεις της Πορτογαλίας Λισσαβώνα και Πόρτο ήταν υπο τον έλεγχο των δημοκρατικών, αντίθετα οι απολυταρχικοί είχαν υπο τον έλεγχο τους τις αγροτικές περιοχές με την υποστήριξη και της εκκλησίας. Τελικά η Μαρία του Γκλόρια ανακηρύχθηκε βασίλισσα με αντιβασιλέα τον ίδιο τον Πέτρο που απέλυσε τους υπουργούς του Μιχαήλ, τους κληρικούς και σφετερίστηκε την εκκλησιαστική περιουσία. Τον Απρίλιο του 1834 η τετραπλή συμμαχία Μεγάλη Βρετανία, Γαλλία, Ισπανία και Πορτογαλία συμφώνησαν να εξορίσουν με κάθε τρόπο τον δόν Μιχαήλ απο την Πορτογαλία και τον δόν Κάρλος απο την Ισπανία. Αυτό σήμανε και το τέλος του πολέμου αφού ο Μιχαήλ δέν ήθελε να μπεί στην δοκιμασία ενός πολέμου με τις μεγάλες δυνάμεις. Παραδόθηκε υπο όρους ενώ αρνήθηκε να φύγει εξορία. Ο Πέτρος πέθανε 35 ετών απο φυματίωση στα ίδια τα ανάκτορα που γεννήθηκε. Τα υπολοίματα του (1972) επιστράφηκαν στον τόπο που τον ανέδειξε την Βραζιλία.
[Επεξεργασία] Κληρονόμοι
Με την πρώτη του σύζυγο Μαρία Λεοπολδίνα (1797 - 1826) παιδιά του ήταν :
- Μαρία Β' της Πορτογαλίας
- Ιανουαρία της Μπραγάνσας (1822 - 1901) που παντρεύτηκε τον Λουίζι των δύο Σικελιών γιό του Φραγκίσκου Α'.
- Φραγκίσξη της Μπραγάνσας (1824 - 1898) που παντρεύτηκε τον δούκα Φραγκίσκο της Ορλεάνης του Τζόινβίλ, γιό του Λουδοβίκου Φιλίππου
- Πέτρος Β' της Βραζιλίας
[Επεξεργασία] Πηγές
- Αγγλική Wikipedia
- Fausto, Boris. A Concise History of Brazil. Translated by Arthur Brakel. New York: Cambridge University Press, 1999.
- Manchester Alan K. The Paradoxical Pedro, First Emperor of Brazil. The Hispanic American Historical Review, Vol. 12, No. 2. (May, 1932), pp. 176-197.
