Džemal Bijedić
Sa Wikipedije, slobodne enciklopedije
Džemal Bijedić | |
---|---|
rođen: | 12. april 1917. Mostar, Bosna i Hercegovina |
preminuo: | 18. januar 1977. |
Džemal Bijedić (12. april 1917-18. januar 1977), rođen u Mostaru, gdje je i odrastao kao potomak ugledne trgovačke porodice. Kao gimnazijalac se simpatiše sa pokretom komunista, kome se tokom studije u Beogradu i priključuje. Oktobra 1939. u Beogradu biva primljen u SKOJ, a decembra 1939 u mostarskoj organizaciji u KPJ. Četri puta biva zatvaran, svaki put u Mostaru. Za vrijeme Drugog svjetskog rata aktivno kao član Partije učestvuje u NOB-i. Nakon rata postaje pomoćnik ministra unutrašnjih poslova vlade Bosne i Hercegovine, potom 1948. načelnik Uprave za agitaciju i propagandu Centralnog komiteta KPBiH. Lista njegovih funkcija je duga i vodi ka gore na hijerarhijskoj ljestvici: sem dvije navedene funkcije bio je i sekretar Oblasnog komiteta KPJ za Hercegovinu, član Izvršnog vijeća Bosne i Hercegovine, predsjednik Republičkog vijeća, predsjednik Skupštine SRBiH i na kraju predsjednik Saveznog izvršnog vijeća (SIV) 1971 godine. Tragično je preminuo 18. januara 1977. g. u avionskoj nesreći na putu za Sarajevo u vrhuncu svoje moći. Supruga Razija je poginula zajedno sa Bijedićem. Iza sebe su ostavili troje djece: Dragana, Azru i Milenka.
[uredi] Uloga u politici BiH
Potpisnik letaka za borbu za autonomiju Bosne i Hercegovine u međuratnom periodu do 1941. do svoje pogibije se zalaže za razvitak privrede, primjenu principa samoupravljanja, promociju Jugoslavije u inostranstvu i jačanje Pakta nesvrstanih. Organizator nove bosanske privredne reforme i infrastrukture, posebno izgradnje moderne putne mreže, regionalnih vodovoda, gradskih kanalizacija i telekomunikacija, te 80-tih godina djelimično ostvarenog kulturnog projekta "hiljadu škola". Za kratko vrijeme susreće sve važnije svjetske državnike tog vremena, Mao Ce Tunga (Mao Tse-Tung), Džeralda Forda (Gerald Ford), Leonida Brežnjeva (Leonid Brežnjev). Uvijek uz Tita, špekulisan je kao njegov mogući nasljednik, što je otvorilo sumnje u slučajnost avionske nesreće. Priče o umješanosti Titove supruge Jovanke Broz u ovoj avionskoj nesreći i do dan danas su ostale žive. Naime, Tito koji je do tada stalno putovao sa Jovankom širom svijeta, je poslije ove avionske nesreće stavio sopstvenu suprugu u kućni pritvor.
[uredi] Relevantni članci
Predsjednici Bosne i Hercegovine | ||
---|---|---|
Vojislav Đedo Kecmanović | Đuro Pucar Stari | Vlado Šegrt | Rato Dugonjić | Džemal Bijedić | Hamdija Pozderac | Raif Dizdarević | Branko Mikulić | Milanko Renovica | Munir Mesihović | Mato Andrić | Nikola Filipović | Obrad Piljak | Alija Izetbegović | Živko Radišić | Ante Jelavić | Jozo Križanović | Beriz Belkić | Mirko Šarović | Borislav Paravac | Dragan Čović | Sulejman Tihić | Ivo Miro Jović | Nebojša Radmanović | Željko Komšić | Haris Silajdžić |