Provinsie Soria

vanuit Wikipedia, die vrye ensiklopedie.

Die ligging van die provinsie Soria in Spanje

Soria is 'n Sentraal-Spaanse provinsie in die ooste van die outonome gewes Kastilië en León (Spaans: Castilla y León) met 'n oppervlakte van 10 287 vierkante kilometer en 'n bevolking van 93 593 mense waarvan sowat 41 persent in die gelyknamige hoofstad gekonsentreer is. Soria grens aan die provinsies La Rioja, Zaragoza, Guadalajara, Segovia en Burgos.

Soria is die mees yl bevolkte provinsie van Spanje met 'n bevolkingsdigtheid van slegs 9,1 inwoners per vierkante kilometer - een van die laagstes in die Europese Unie. Die provinsie behels meer as 500 nedersettings wat oor 183 munisipaliteite versprei is. Sowat die helfte hiervan het minder as eenhonderd bewoners. Slegs dertien munisipaliteite het 'n bevolking van meer as 1 000 mense, en net in Almazán, El Burgo de Osma-Ciudad de Osma en die hoofstad Soria oorskry die inwonertal die 5 000-kerf.

Soria bestaan uit twee groot landskappe: Die Tierra de Ágreda met die hoofstad Ágreda in die ooste, 'n gebied wat deur landbou- (vrugte) en bosgebiede oorheers word, en die Meseta Soriana, 'n streek waar graan en groente langs die oewers van die Duero-rivier verbou word.

Die noorde van Soria langs die grens met La Rioja is 'n arm en barre landstreek, wat egter met gefossiliseerde voetspore pronk, terwyl die Zona de Pinares die Picos de Urbión behels. Hierdie bergreeks is die bron van die Duero-rivier, en hier is ook die mitiese Laguna Negra de Urbión geleë - 'n meer wat die digter Antonio Machado tot sy gedig La tierra de Alvar González geïnspireer het.

Inhoud

1 Geskiedenis
2 Kultuur
3 Aanhangsel: Die munisipaliteite van Soria
4 Verwysings en bronne
5 Eksterne skakels

[wysig] Geskiedenis

[wysig] Vroeë geskiedenis

'n Gerekonstruuerde Keltiberiese huis in Numantia

Gormaz

Rotstekeninge in die kalk- en sandsteengrotte van die gebied getuig van die eerste menslike beskawings wat hier sowat 5 000 jaar gelede ontstaan het, terwyl die gefossiliseerde dinosourus-voetspore, wat op talle argeologiese plekke besigtig kan word, selfs uit die tydperk van 140 miljoen jaar gelede dateer. Die sogenaamde "Roete van die Dinosourusse" loop langs die beduidenste vindplekke.

[wysig] Die Keltiberiese beskawing

Die Keltiberiese bewoners het omstreeks 300 v.C. versterkte dorpe op heuwels bo-oor die die vlaktes van Soria opgerig. Numancia (Latyns: Numantia), die beduidenste van hierdie nedersettings, het die Romeinse troepe tydens die verowering van die Iberiese Skiereiland meer as twintig jaar lank die hoof gebied voordat sy bewoners gemeenskaplik selfmoord gepleeg en net 'n brandende dorp aan die Romeine oorgehandig het. Numancia het 'n simbool vir die bewoners van Soria geword.

[wysig] Die Romeinse periode

Die Romeinse heerskappy oor die gebied het in 133 v.C. begin. Die belangrikste argitektoniese erfenis uit hierdie tydperk is die magtige Romeinse boog in Medinaceli, die enigste van sy soort in Spanje. Tydens argeologiese opgrawings is daarnaas ook van die indrukwekkendste Romeinse mosaïeke in Spanje ontdek. Die Romeine het ook die eerste wingerde in die gebied aangelê.

[wysig] Die Middeleeue

Tydens die Arabiese heerskappy oor die Iberiese Skiereiland het die indrukwekkende kastele en atalayas, 'n soort kommunikasietorings, ontstaan. Soria spog vandag naas die oorblyfsels van hierdie torings oor 'n buitengewoon hoë digtheid Middeleeuse kastele waarvan sommige met die Orde van die Tempeliers verbind word; die kastele van Ágreda en Castillejo de Robledo is bekende voorbeelde van burge wat deur die orde opgerig is.

Die kasteel van Gormaz was destyds die langste van sy soort in Wes-Europa, en in hierdie streek het die nasionale held van Kastilië, El Cid, talle slagte vir sowel die konings van Kastilië asook die Arabiese heersers van Zaragoza geveg. As 'n soort van grensgebied tussen die Christelike en Islamitiese dele van die Iberiese Skiereiland het die streek 'n beduidende rol by die reconquista, die Christelike herverowering van Spanje, gespeel.

[wysig] Kultuur

[wysig] Argitektuur

Die kluis van die Jonkvrou van Mirón in die hoofstad Soria

Die hoofstad Soria het gedurende die Middeleeue sy bloeitydperk beleef en selfs as die hoofstad van Ou Kastilië gedien, die geografiese bakermat van moderne Spaans. Die ekonomiese welvaart van die streek was op die skaapteelt gegrond en word nog steeds in sy ryk argitektoniese erfenis van Romaanse geboue weerspieël. Die kerk van Santo Domingo pronk met een van die pragtigste fasades in die Romaanse boustyl in Spanje. 'n Ander sakrale besienswaardigheid is die geskilderde fresko's in die 11de eeuse kluis van San Baudelio.

[wysig] Fiestas en tradisies

Soria se tradisies en fiestas is eeue lank bewaar. Die dorp San Pedro Manrique is een van min plekke op aarde waar die outydse ritueel van vuurloop op brandende kole in die sogenaamde Paso de Fuego nog steeds lewendig is. Die stad Soria se beduidendste e kleurrykste fees, wat op die bul gegrond is en ses dae lank gevier word, is dié van San Juan. Elkeen van die ses dae word deur sy eie spesifieke feesvierings gekenmerk, en op die vyfde dag vind 'n pragtige optog in tradisionele kostuums plaas. Die kostuums dateer oorspronklik uit die 13de eeu en het feitlik onveranderd gebly.

[wysig] Literêre lewe

Alhoewel die digters Antonio Machado (1875-1939) en Gerardo Diego (1896-1987) nie boorlinge van Soria was nie, het die landskap van Soria hulle tot sommige van die beste lirieke werke van Middeleeuse Spaans geïnspireer. Die bekendste Kastiliaanse heldedig Cantar del mio Cid ("Die Heldedig van Cid") oor die groot Kastiliaanse volksheld het omstreeks die 12de of 13de eeu in Soria ontstaan.

[wysig] Kookkuns

El Burgo de Osma huisves eersterangse restourante wat hulle op die plaaslike kookkuns toegespits het

Soria se kookkuns baseer hoofsaaklik op vleis met bok-, lam- en varkensvleis as die hoofbestanddele van die meeste plaaslike geregte wat hier volgens 'n ander metode berei word as in die res van Kastilië en León. Braaivleisgeregte met die bogenoemde vleissoorte is eweneens gewild.

Naas vleis is ook sampioene en worsies belangrike bestanddele van 'n verskeidenheid geregte. Wilde sampioene is volop in Soria en lok selfs kopers uit ander Europese lande na Soria. Die provinsie se uitstekende swart truffels is gesogte lekkernye vir Franse en Italiaanse fynproewers en word ook na ander wêrelddele uitgevoer.

Soria se klimaat en geografiese besonderhede is uiters geskik vir die vervaardiging van die plaaslike variant van chorizo, 'n gewilde Spaanse worsspesialiteit wat met gedroogde paprika verfyn word. Beesvleis is 'n verdere bestanddeel wat tot die plaaslike chorizo-wors se kenmerkende tekstuur en smaak bydra. Die soet bloedworsies van Soria is een van die mees ongewone spesialiteite in die provinsie. Die worsies word met rosyntjies en suiker verfyn en dikwels in die oond gebak om as 'n gewilde nagereg bedien te word.

Die plaaslike kaassoorte word merendeels van bokmelk gemaak; veral kaassoorte uit die sierra (bergland) is danksy die bergbokmelk 'n gewilde spesialiteit. Ook botter uit Soria is van hoë gehalte en verskil vanweë sy soetheid en laer vetgehalte van gewone bottersoorte.

Stokvis, wat veral van kabeljou gemaak is, was vroeër die grondslag van 'n beduidende plaaslike visbedryf wat voordeel getrek het uit die hoogte en klimaat van Soria. Alhoewel die ou tradisionele droogskure lankal deur moderne fabrieke vervang is, neem gedroogde kabeljou nog steeds 'n belangrike plek in die plaaslike kultuur en kookkuns in.

Die tipiese plaaslike geregte word gewoonlik deur Soria se eersterangse wyne van oorsprong (Ribera del Duero) vergesel wat onder die bestes in Spanje gereken en veral in die weste van die provinsie verbou word. Die bodegas of tradisionele wynkroeë bewaar die erfenis van Soria se wynkultuur.

[wysig] Aanhangsel: Die munisipaliteite van Soria

Die Laguna Negra de Urbión

	Nombre	Pob. (2006)
42001	Abejar	406
42003	Adradas	79
42004	Ágreda	3.212
42006	Alconaba	165
42007	Alcubilla de Avellaneda	177
42008	Alcubilla de las Peñas	67
42009	Aldealafuente	120
42010	Aldealices	29
42011	Aldealpozo	26
42012	Aldealseñor	43
42013	Aldehuela de Periáñez	49
42014	Las Aldehuelas	102
42015	Alentisque	38
42016	Aliud	25
42017	Almajano	211
42018	Almaluez	234
42019	Almarza	637
42020	Almazán	5.727
42021	Almazul	121
42022	Almenar de Soria	338
42023	Alpanseque	93
42024	Arancón	105
42025	Arcos de Jalón	1.863
42026	Arenillas	29
42027	Arévalo de la Sierra	80
42028	Ausejo de la Sierra	64
42029	Baraona	198
42030	Barca	113
42031	Barcones	35
42032	Bayubas de Abajo	240
42033	Bayubas de Arriba	63
42034	Beratón	45
42035	Berlanga de Duero	1.080
42036	Blacos	67
42037	Bliecos	41
42038	Borjabad	49
42039	Borobia	334
42041	Buberos	43
42042	Buitrago	55
42043	Burgo de Osma-Ciudad de Osma	5.055
42044	Cabrejas del Campo	75
42045	Cabrejas del Pinar	432
42046	Calatañazor	61
42048	Caltojar	97
42049	Candilichera	185
42050	Cañamaque	36
42051	Carabantes	31
42052	Caracena	20
42053	Carrascosa de Abajo	34
42054	Carrascosa de la Sierra	14
42055	Casarejos	244
42056	Castilfrío de la Sierra	28
42058	Castillejo de Robledo	160
42057	Castilruiz	258
42059	Centenera de Andaluz	25
42060	Cerbón	42
42061	Cidones	346
42062	Cigudosa	50
42063	Cihuela	80
42064	Ciria	105
42065	Cirujales del Río	33
42068	Coscurita	124
42069	Covaleda	1.846
42070	Cubilla	61
42071	Cubo de la Solana	232
42073	Cueva de Ágreda	91
42075	Dévanos	108
42076	Deza	320
42078	Duruelo de la Sierra	1.473
42079	Escobosa de Almazán	39
42080	Espeja de San Marcelino	224
42081	Espejón	208
42082	Estepa de San Juan	10
42083	Frechilla de Almazán	32
42084	Fresno de Caracena	31
42085	Fuentearmegil	268
42086	Fuentecambrón	56
42087	Fuentecantos	57
42088	Fuentelmonge	105
42089	Fuentelsaz de Soria	57
42090	Fuentepinilla	130
42092	Fuentes de Magaña	75
42093	Fuentestrún	61
42094	Garray	500
42095	Golmayo	1.527
42096	Gómara	407
42097	Gormaz	19
42098	Herrera de Soria	15
42100	Hinojosa del Campo	37
42103	Langa de Duero	864
42105	Liceras	57
42106	La Losilla	13
42107	Magaña	102
42108	Maján	14
42110	Matalebreras	111
42111	Matamala de Almazán	372
42113	Medinaceli	710
42115	Miño de Medinaceli	104
42116	Miño de San Esteban	73
42117	Molinos de Duero	185
42118	Momblona	36
42119	Monteagudo de las Vicarías	252
42120	Montejo de Tiermes	255
42121	Montenegro de Cameros	100
42123	Morón de Almazán	239
42124	Muriel de la Fuente	79
42125	Muriel Viejo	66
42127	Nafría de Ucero	75
42128	Narros	48
42129	Navaleno	964
42130	Nepas	79
42131	Nolay	77
42132	Noviercas	206
42134	Ólvega	3.484
42135	Oncala	104
42139	Pinilla del Campo	21
42140	Portillo de Soria	19
42141	La Póveda de Soria	128
42142	Pozalmuro	105
42144	Quintana Redonda	567
42145	Quintanas de Gormaz	174
42148	Quiñonería	14
42149	Los Rábanos	463
42151	Rebollar	55
42152	Recuerda	102
42153	Rello	31
42154	Renieblas	116
42155	Retortillo de Soria	252
42156	Reznos	39
42157	La Riba de Escalote	24
42158	Rioseco de Soria	129
42159	Rollamienta	42
42160	El Royo	320
42161	Salduero	188
42162	San Esteban de Gormaz	3.263
42163	San Felices	70
42164	San Leonardo de Yagüe	2.294
42165	San Pedro Manrique	562
42166	Santa Cruz de Yanguas	64
42167	Santa María de Huerta	396
42168	Santa María de las Hoyas	183
42171	Serón de Nágima	262
42172	Soliedra	38
42173	Soria	38.004
42174	Sotillo del Rincón	207
42175	Suellacabras	32
42176	Tajahuerce	37
42177	Tajueco	102
42178	Talveila	172
42181	Tardelcuende	557
42182	Taroda	69
42183	Tejado	176
42184	Torlengua	100
42185	Torreblacos	31
42187	Torrubia de Soria	85
42188	Trévago	68
42189	Ucero	102
42190	Vadillo	132
42191	Valdeavellano de Tera	245
42192	Valdegeña	54
42193	Valdelagua del Cerro	17
42194	Valdemaluque	262
42195	Valdenebro	138
42196	Valdeprado	15
42197	Valderrodilla	101
42198	Valtajeros	24
42200	Velamazán	118
42201	Velilla de la Sierra	31
42202	Velilla de los Ajos	38
42204	Viana de Duero	72
42205	Villaciervos	115
42206	Villanueva de Gormaz	19
42207	Villar del Ala	61
42208	Villar del Campo	29
42209	Villar del Río	189
42211	Los Villares de Soria	102
42212	Villasayas	100
42213	Villaseca de Arciel	41
42215	Vinuesa	1.014
42216	Vizmanos	33
42217	Vozmediano	48
42218	Yanguas	124
42219	Yelo	58