Pato
Un article de Wikipèdia, l'enciclopèdia liura.
Lo pato qu'ei un espòrt equestre argentin. Que's pòt simplificar en disent qu'ei au basquet çò que lo polo qu'ei au hoquèi ; aquò que vòu díser que lo pretzhèit deus cavaèrs qu'ei de gahar un balon provesit de cinglas de cuer, de'u se guardar (en bèth respectar la règla deu jòc qui vòu que lo balon e deu poder estar panat per un jogardor de l'equipa adversa) e de l'arronçar dens un anèth apitat au cap deu camp adverse.
Las soas orginas que remontan au sègle XVI. Los cavaèrs, alavetz, que devèvan gahà's e s'emportar un guit entàu hicar en un lòc precís. Lo jòc qu'èra cruel puish que lo guit (pato en castelhan) qu'èra hicat viu dens ua borsa o dens un tistèth e que la quita vita deu cavaèrs (qui podevan estar hèra numerós) qu'èra miaçada per la violéncia deu jòc o peus reglament de comptes qui, en çò deus gauchos d'autes còps, be's reglavan au cotèth. Per aquesta rasons, lo 20 d'agost de 1790 vicerei Arredondo que vedó la practica deu jòc e la glèisa que dehenó d'enterra degun qui hosse mort en i jogant. En bon dehensor de la glèisa, lo govern de Juan Manuel de Rosas que he arrespectar aquesta interdiccion e lo jòc qu'ei chic mentavut dens la literatura gauchesca.
Las purmèras règlas estrictes que hon adobadas pas sonque en 1930 peu bonaerens Alberto del Castillo Posse en tot s'inspirar de las deu polo. La Federacion Argentina de Pato que vadó en 1941 e, fin finala, en 1953, lo president Juan Domingo Perón que'u autrejè lo títol de jòc nacionau.
Que cau mentàver que lo pato qu'ei pròche deu buzkashi, un jòc tradicionau afgán on, en lòc de guit o balon, be s'i jòga lo còs d'un vedèth mort.
