Мохавк

Од Википедија, слободна енциклопедија

Мохавк
Kanienkehaka
Mohawk

Вкупен број на населението

78.000+

Региони каде што живее етничката група

Канада (Квебек, Онтарио)	30.000
САД (Њу Јорк)	20.000

Јазици

Англиски, каниен'кеха'ка, други ирокески јазици

Религии

Kaи'хви'иo, Kaнoх'хoн'иo, Kaхни'кви'иo, Христијанство, Longhouse, Хендсм Лејк, други индијански религии

Поврзани етнички групи

Сенека, Онеида, Кајуга, Онондага, Тускарора, други Ирокези

Мохавк (Мох.: Kanienkehaka), е најисточното племе од сојузот на Ирокези кое е населено западно од Шнектеди, Њу Јорк во САД.

[уреди] Име

Името мохавк доаѓа од зборот Narragansett што на Мохавк јазикот значи тие јадат нешто, или човекојадци, односно јадачи на живи нешта што само ја потврдувало теоријата дека меѓу племињата на сојузот 'Долга куќа' изворно била разширена антропофагијата, односно дека го јаделе месото на убиените непријатели. Сами себе пак се нарекуваат Каниенкехака или Каниенгехага, или "Народот од кременот".

[уреди] Села

Канајохарие, источен брег на Отсквејго Крик.
Канастигаоне, северна страна на реката Мохавк
Каниенга, во близина на реката Мохавк Ривер
Каугхнавага, на реката Мохавк Ривер кај Ауриесвил.
Чучтононеда, јужната страна на Мохавк Ривер.
Канагаро, северен брег на реката Мохавк Ривер во округот монтгомери.
Ковогоконнугхариегугхарие, (?).
Новадага, во Данубе, округ Херкимер.
Оноалагона, денас Шенектедз
Осквејк, Монтгомери Каунт.
Саратога, околу Саратога,
Шаунактада, на и јужно од Албени.
Шохари, во близина на Шохари
Театонталога, северна на реката Шохари Крик.
Теванондадон, на полуостровот помеѓу езерото Отсего и Шенивас Крик.

[уреди] Јазик

Јазикот кој го зборуваат се вика исто така Мохавк или Мохавшки кој е член на семејството на Ирокеските јазици и има 3.000 зборувачи (1977 СИЛ) од 10.000 етнички Мохавци во Канада и САД.

[уреди] Историја

Историјата на Мохавците игра доста важна улога во историјата на ирокезите. Во 1535 година пет племиња се среќаваат за прв пат со бретонскиот морепловец Жак Картие, а на неговото второ патување дошло до судири. Мохавците се смета дека во 1570 биле прогонети од племето Адирондак. Овие Адирондаки мохавците ги нарекувале "ха-де-рон-дах" или "барк-еатер," што се преведува со тоа дека во кризните времиња употребувале кора од некоја врста на дрво за исхрана како би преживеале.

Скоро низ целиот 17 век историјата на Мохавците е полна со војни во кои на крајот изгубиле. Кога од колонизаторите добиле огнено оружје почнале да ги тероризираат соседните племиња.

[уреди] Етнографија

Живот и обичаи

Мохавците се жители на Североисточните шуми, ловци и воини кои живате во големи куќи (long houses).Внатре во сојузот на 'Големата куќа' (Haudenosaunee), се познати како 'чувари на источната врата' (Keepers of the Eastern Door), односно Каниен'кехака На:кон:ке Ронтехнхоханонхнха (Kanien'kehaka Na:kon:ke Rontehnhohanonhnha). Оваа функција на западните ирокески територии ја извршувале Сенека племето, кои биле 'чувари на западната врата'. На женате главна работа и било да се грижат за децата и полињата на кои биле посеани 'трите сестри'. Мажите во текот на есента и зимата оделе на лов а со доаѓањето на летото и на риболов. Војната играла важна улога кај иролеската заедница. тое војувале со сите кои не биле припадници на нивното племе и заробениците ги мачеле, а додека децата ги посвојувале и ги одгледувале како ирокески воини.

Мохавк Индијанците познати се во современото американско друштво како многу барани заварувачи на железните конструкции на застрашувачки висини од 150 метри над тлото, по кои се качуваат и скокаат како верверички, без никаков страв од небесната висина.

Структура на друштвото Мохавците во советот на Ирокезите имале 9 поглавици кои ги застапувале, и кои припаѓале на 3 различни класи, по три од секој клан.

I. класа припаѓа на кланот Желки:

I. 1. Да-га-е’-о-га (‘Da-ga-e’-o-ga .’ Неутралниот или Штитот) 2. Ха-ѕо-вент’-ха ( ‘ Ha-yo-went’-ha .’ Човекот кој се чешла) 3. Да-га-но- ве’-да (‘Da-ga-no- we’-da .’ Неисцрпниот).

II. класа припаѓа на кланот Волк:

II. 4. Со-а-е-ња’ах (‘So-a-e-wa’ah .’ Тивкиот Говор) 5. Да-ѕо’-хо-го (‘Da-yo’-ho-go .’) 6. 0-а-а’-го- ва (‘0-a-a’-go- wa .’ Кај Големата Река).

III. класа припаѓа на кланот Мечка:

III. 7. Да-ан-но-га’-е-нех (‘Da-an-no-ga’-e-neh.’ Оној кој ги влече своите рогови) 8. Са-да’-га-е-ва-дех (‘Sa-da’-ga-e-wa-deh (‘.’) 9. Хас-да-вех’-се-онт-ха (‘Has-da-weh’-se-ont-ha .’ )

[уреди] Мохавците денес

Денешните мохавци живеат во Онтарио, Квебек и Њу Јорк. Во Канада се организирани во 4 племиња (First Nations). Секое од овие племиња има своја посебна автономија, што значи има свои закони и власт.

[уреди] Литература

Duvall, Jill. The Mohawk : a New True Book. Childrens Press, 1991.
Barr, Daniel P. Unconquered : The Iroquois League at War in Colonial America. Westport, Conn.: Praeger, 2006.
Socci, Mary Catherine. The Zooarchaeology of the Mohawk Valley. 1995.
George-Kanentiio, Douglas M. Iroquois on Fire : A Voice from the Mohawk Nation. Westport, Conn.: Preager, 2006.
Nancy Bonvillain, The Mohawk (Indians of North America)

[уреди] Надворешни врски

п • р • у Ирокеска конфедерација

Нации	Сенека · Кајуга · Онондага · Онеида · Мохавк · Тускарора

Теми	Економија · Јазици · Митологија · Гајанашагова · Миротворецот