Sumo (colluctatio)
E Vicipaedia
-4 (corrigenda) Latinitas huius paginae corrigenda est. Si potes, corrige vel rescribe. Vide {{latinitas}}.
Sumo (Iaponice: 相撲 Sumō) est ars martialis et luctatio Iaponica. Verbum sumo provenit de sumafu 'defendi'. Luctator appellatur Sumotori, vel Rikishi.
Amittit pugnam, qui primo circulum relinquit vel qui primo cum alia parte corporis quam cum planta terram tangit.
Index |
[recensere] Historia
Primo scriptum est de sumona colluctatione in libro 古事記 (descriptio rerum gestarum veterum), quo scriptum est de victoria Takemicazuchi in luctatione cum Takeminacata, Di isti de possessione Insularum Iaponicarum luctati sunt. Archaeologi suscpicant quod Sumo iam ante annum 500 exercitata est.
In medio aestivo sumo imprimis ab equitis Samurai exercabatur. Prinicpes solebant Luctatoribus probis pecunia favere. Anno 1578 Oda Nobunaga, princeps Iaponiae luctationis maximam certamen fecit quo 1500 luctatores pugnaverunt.
In saeculo XVII, condita est societas luctationis sumo.
Hodie in anno sex sunt certamina inter 15 dies.
Rikishi nullum munus nec lucrum habent.
[recensere] De pugna
Pugna saepe brevissimum tempus finita est. Rite sunt autem multa consuetudines religionis ante et post pugnam a luctatore facienda. Amittit pugnam, qui primo circulum relinquit vel qui primo cum alia parte corporis quam cum planta terram tangit. Etiamque qui prohibitam rem facit, sic ut in crinibus trahere, ad oculos pulsare vel similes.
[recensere] De consuetudinibus ante pugnam
Luctatori rite facienda sunt ante pugnam res hae: Primo pede fortiter terrem percutit, ita agitur ut daemones fugant. Postea paulum salis in solum iacit, purgationis causa. Postea aquam roboris bibit.
[recensere] De pugna ipsa
Signum initii pugnae arbiter pugnae dat, qui appellatur gyoji. Luctatores se aspiciunt, tunc pugnis solum tangant, quod est signum acceptionis pugnae. Tunc init pugna, in qua alius alium ex circulum, qui dohyo appellatur, eiicere, vel in solum iacere studet. Sunt 82 capessitiones quae luctatori adhibere licent, quarum nonullae ex Judo proveniunt. Saepe nonullas post secundas pugna iam finita, unus victor declaratus. Si autem post quattuor minutes nullus vincit, inter alias 4 pugnantur, si post hoc spatio nullus victor, alias 4, si nunc non unus vincit nullus victor declaratus est. Hoc autem rarissime evenit.
[recensere] De luctatoribus
Osumo, quod est Sumo professionalis, feminis prohibitur. Tantum viri pugnant, qui vivunt et exercitant in schola luctatorium, appellata Heia. Hic et pueri exercitantur, qui 15 annos natos ultima in gradu pugnare possunt. Optimi laici luctatores etiam in gradu superiore pugnare incipere possunt.
Luctator professinalis nomen pugnatoris se imponit, vel ei impnitur. Quod Luctotos crassus doficilius ex circulo eiicendus est, saepe crassimi sunt. Bonus luctator optime emeretur. Praeter Luctatoribus professinalibus etiam sunt luctatores laici, et in Iaponia et in aliis terris, quorum etiam feminae sunt.
[recensere] De divisionibus
In Osumo divisiones sunt sex: Makuuchi, Juryo, Makushita, Sandanme, Jonidan, Jonokuchi, quorum Makuuchi optimi. Macuuchi 42 sunt, divisi in gradibus.
[recensere] De gradibus
Luctatores optimi, Macuuchi, in gradibus divisi sunt, qui post omnem certamen nove daclarantur.
[recensere] De aliis gradibus
Maegeshira gradus ultimus, magna pars Makuuchorm. Maegeshirae sunt superior saniakus: gradus optimorum. Saniaki divis in gradibus his: Komusubi, Sekiwake, Ozeki, Iocozuna.
[recensere] De Iocozuna
Optimus gradus est Iocozuna. Quae gradus Iocozunae omne vita manet, si autem peior fiet, expectatur ut relinqueat osumo. Solus Iocozuna pugnans hodie est Asashorius, Mongoliae proveniens. Qui Iocosuma factus non solum II certamina continue vinceat, etiam gradu dignus sit.
[recensere] De certaminibus
Quotannis certamina VI, Hatsu Basho appellata, quarum quattuor in urbe Tocio, unum in urbe Osaca, unum in Fucocu urbe. Jungyo appellantur certamina regionales, quae non ad gradus definitionem adhibentur.
