Forseti

Úr Wikipediu, frjálsa alfræðiritinu

Fyrir aðrar merkingar orðsins „forseti“ má sjá aðgreiningarsíðuna.

Forseti er titill sem að æðstu menn í mörgum félagasamtökum, fyrirtækjum eða ríkjum bera. Orðið er samsett þýðing á latnesku orðunum prae (fyrir) og sedere (að sitja) og þýðir einfaldlega „sá sem er í forsæti“ og hefur upphaflega átt við þann sem að fer með stjórn á fundi eða samkomu, sú merking á enn þá við hvað varðar forseta þjóðþinga, t.d. forseta Alþingis. Nú á dögum er það þó oftar notað fyrir einhvern sem að fer með framkvæmdavald af einhverju tagi.

M.a. er forseti algengur titill þjóðhöfðingja í lýðveldum. Slíkir forseta geta verið kjörnir beint af þjóðinni, valdir af þingi eða kjörmannafundi. Einræðisherrar taka sér þennan titil líka oft. Völd forseta eru mjög misjöfn eftir ríkjum. Þar sem að þingræði tíðkast eru þau yfirleitt frekar takmörkuð og embættið fyrst og fremst táknrænt en þar sem að forsetaræði tíðkast eru þau mun meiri. Forseti Íslands er kjörinn í almennri kosningu til fjögurra ára í senn, en vald hans er mjög takmarkað.