Huascaran

Wikipedia(e)tik

Huascarán
Iparraldeko tontorra edo Ipar Huascarán.
Garaiera	6.768 m
Koordenatuak	09°07′17″S 77°36′32″W / -9.12139, -77.60889 Koordenatuak: 09°07′17″S 77°36′32″W / -9.12139, -77.60889
Yungay
Mendilerroa	Andeak
Lehen igoera	1932ko uztailaren 20, H. Bernhard, E. Hein, H. Hoerlin eta E. Schneider.
Ohiko bidea	Ekialdetik
[[Irudi:{{{mapa}}}|200px]]

Huascarán Erdialdeko Andeetan dagoen mendia da, Peruko Yungayko probintzian, Mendilerro zuriko sektorean.

Huascaránek bi tontor ditu:

• Hego Huascarán (6.768 m), Peruko lekurik altuena da.
• Ipar Huascarán (6 655 m).

[aldatu] Izena

Bere izena ketxuazko waskha (katea) eta ran (harriak edo mendi harritsuak) hitzetatik datorkio, orduan Huascarán «mendikatea» esan nahi du. Huascarán izena buruari buruz badaude zenbait kondaira, sinesgarriena honela dio: "Huayna Cápac inkak Yungay zeharkatzean eskualdeko mendi altuen eta politari Huáscar bere lehensemearen izena jarri zion", orduan Huascarán «Huáscaren mendia» ere esan nahi dezake.

[aldatu] Historia

Hego Huascarán tontorrera, 1932ko uztailaren 20an, H. Bernhard, E. Hein, H. Hoerlin eta E. Schneider alemaniar-austriar espedizio baten mendigoizaleak igo ziren lehendabizikoz. Ipar Huascarán jadanik 1908an estatu batuar espedizio batek igo zuen (kideen artean Annie Smith Peck zegoela).

1970ean, Ancash lurrikarak iparraldeko tontorretik lubizia sortu eta gertuko Yungay hiria eta bere 20.000 biztanleen desagerpena eragin zuen.