Andrej Nikiforovič Vitruk

From Wikipedia

Grob Andreja Vitruka

Andrej Nikiforovič Vitruk (Template:Jez-ukr, rus. Andreй Nikiforovič Vitruk; Andruški kod Žitomira, 8. jul 1902-Kijev, 3. jul 1946) je bio sovjetski general-major vazduhoplovstva, heroj Sovjetskog Saveza i Narodni heroj Jugoslavije.

Vitruk se rodio u selu Andruški kod Žitomira, na teritoriji današnje Ukrajine, u siromašnoj seljačkoj porodici. U 13. godini je počeo da radi kao najamni radnik u fabrici šećera, a u Crvenu armiju je stupio 1924. 8 godina je bio služio u artiljerijskim jedinicama, a 1934. se odlučio da postane pilot, pa se upisao u Vojnu avijatičarsku školu u Borisoglebsku. Kao pilot lovca-bombardera učestvovao je u bici kod Halkin Gola protiv Japana, a zatim u nemačkoj i sovjetskoj invaziji Poljske 1939. i Zimskom ratu protiv Finske.

Godine 1941. je prošao obuku za oficira postao je zapovednik sovjetskog 65. vazduhoplovnog puka u Lenjingradskoj vojnoj oblasti. Na tom mestu je ostao do početka nemačke invazije na Sovjetski Savez. Dana 6. jula 1941. je ranjen, ali se nije povukao i unapređen je u čin pukovnika. U to vreme njegov puk je zamenio zastarele avione tipa Polikarpov I-15 savremenijim avionima Iljušin Il-2. Nakon obuke puk je podeljen, a Vitruk je ostao zapovednik jednog dela puka. U oktobru je premešten sovjetski Zapadni front blizu Moskve. Početkom 1942. je izvršio svoj 21. let, ali nije oborio nijedan avion. Ipak, zbog dobrog zapovedanja pukom, 24. februara 1942. je nagrađen ordenom Heroja Sovjetskog Saveza.

U julu 1942. Vitruk je postao zapovednik 291. divizije, koja je kasnije pretvorena u 10. gardijsku diviziju sovjetskog ratnog vazduhoplovstva. Na tom mestom je komandovao tokom bitaka za Voronjež, Kijev i Targu Frumoš. Kasnije je učestvovao u bitkama koje su dovele do zauzimanja Ploeštija, Bukurešta i Krajove u Rumuniji i u Beogradskoj operaciji. Nakon oslobođenja Beograda, Vitrukova grupa je stavljena na raspolaganje komandi NOVJ, koja je kasnije borila na Sremskom frontu. Zbog svojih zalsuga u borbama na tlu Jugoslavije, nagrađen je ordenom Narodnog heroja Jugoslavije. Vitrukova grupa je učestvovala i u zauzimanju mađarskog grada Sekešfehervara.

Andrej Vitruk je umro nakon teške bolesti 7. jula 1946. i sahranjen je u Kijevu. Među njegovim odlikovanjima su i Orden Lenjina, Orden Suvorova drugog reda, Orden crvene zastave i Orden Aleksandra Nevskog.