تصویربرداری پزشکی

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد.

تصویربرداری پزشکی و یا رادیولوژی تشخیصی (به انگلیسی: Diagnostic radiology یا Medical imaging) شاخه‌ای از فیزیک پزشکی می‌باشد.

پرتوشناسی زیرمجموعه این شاخه از فیزیک پزشکیست.

فهرست مندرجات

۱ تعریف
۲ جنبه آکادمیک
۳ مراجع مهم و پایه ای تصویربرداری پزشکی
۴ نرم افزار های استفاده شده در تصویربرداری پزشکی
۵ جستارهای مربوطه
۶ نشریات مهم
۷ پیوند به بیرون

[ویرایش] تعریف

سابقا «رادیولوژی» (پرتوشناسی) اطلاق بر رشته ای میشد که در آن از روش های پرتوی یونیزان استفاده می شد. اما امروزه «رادیولوژی» با علوم تصویری غیر پرتوی مثل ام آر آی نیز گاهی خلط میشود، و لذا با «تصویربرداری پزشکی» تقریبا هر دو به یک معنا اشاره دارند.

در تصویربرداری پزشکی برخی روش‌ها (همانند سی تی اسکن، ماموگرافی، و روش‌های مرسوم رادیوگرافی) از توزیع پرتو‌های تابیده شدهٔ اشعه ایکس بر روی صفحات فیلم و یا شمارشگر‌ها و یاگیرنده های دیگر دیجیتالی تشکیل تصویر می دهند. اما در برخی روشهای دیگر (همانند ام آر آی و سونوگرافی و مقطع‌نگاری همدوسی اپتیکی) از روش‌های غیر پرتوی یونیزان استفاده می‌گردد.

[ویرایش] جنبه آکادمیک

جنبهٔ آکادمیک و تحصیلاتی تصویر‌برداری پزشکی و قوانین آن از کشور به کشور متغیر است. اما عموما تکنیسین های رادیولوژیست غالبا دارای مدرک کاردانی و یا لیسانس بوده و بایستی امتحانات ویژه ای را جهت کار با تجهیزات پزشکی با موفقیت پشت سر بگذارند.

اما جهت انجام وظایفی همانند ضمانت کارکرد صحیح (accreditation) و کنترل کیفیت (Quality Control) اینگونه دستگاهها بایستی مدرک کارشناسی ارشد به بالا در رشته فیزیک پزشکی را داشت و امتحانی همانند امتحان بورد ABR را گذرانید. اکثر اوقات، فردی که مسئولیت کامل کنترل کیفیت یک بخش رادیولوژی در یک کلینیک و یا بیمارستان را بر عهده دارد دارای مدرک دکترای فیزیک پزشکی است که او هم باید تایید شدهٔ موسسه ای مثل ABR باشد.

نکته مهم اینکه تشخیص امراض از روی تصاویر وظیفه متخصصین تصویربرداری پزشکی نیست، بلکه بر عهده افراد با تخصص پزشکی همانند (مثلا) آنکولوژیست ها می باشد. کار متخصصین تصویربرداری پزشکی حصول و بیشینه سازی اطمینان از تولید صحیح و بی نقص و بی آرتیفکت یک تصویر (از هر نوع مدالیته) بکمک فانتوم و دیگر آزمایشات کیفیت سنج می باشد.

[ویرایش] مراجع مهم و پایه ای تصویربرداری پزشکی

سونوگرافی دوپلری از فعالیت قلب

The Essential Physics of Medical Imaging. Bushberg. 2Ed. Lippincott Williams. ISBN 0683301187
فیزیک رادیولوژی تشخیصی. کریستینسن. ترجمه دکتر بهمن محتشمی. انتشارات سماط.