اثیر اخسیکتی
از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد.
اثیرالدین ابوالفضل محمد بن طاهر اخسیکتی نام‌دار به اثیر اخسیکتی شاعر قصیده‌سرای سدهٔ ششم هجری بود. او از مردم اخسیکت در ناحیه فرغانه فرارود بود.
او در روستای اخسیکت فرغانه زاده شد و سخنوری را در همانجا آغاز کرد. با حملهٔ ترکان غز و زوال دولت سنجری و پریشانی خراسان، نواحی شرقی ایران را ترک گفت و به همدان نزد رکن‌الدین ارسلان بن طغرل سلجوقی رفت و وی را مدح کرد. وی همچنین اتابکان آذربایجان شامل ایلدگز و قزل ارسلان را مدح گفت و با بسیاری از شاعران مشهور آن نواحی شامل خاقانی شروانی، مجیر بیلقانی و اشهری نیشابوری ارتباط داشت. این ارتباط همواره حسنه نبود و کار به هجو و بدگویی هم گاه می‌رسید.
ویژگی بزرگ شعر او، داشتن بن‌مایه عالی و ترکیبات ویژه و نیز استفاده از واژگان و مفاهیم علمی است. او به آوردن معانی باریک نیز علاقه‌مند بود تا جایی که گاه معانی شعر او گم می‌شود. آنچنان که از شعرهایش برمی‌آید، او به علوم متداول روزگار خود همچون ریاضی، حکمت، پزشکی، اخترشناسی، هیئت، منطق، فقه، اصول و کلام آگاهی داشته است. اثیر در سال‌های پیری گوشه‌نشینی را برگزید. برخی از منابع سال درگذشت او را در ۵۷۰، ۵۷۷ و ۵۷۹ق نیز یاد کرده‌اند.[۱]
[ویرایش] پانویس
- ↑ انوشه، ۵۷-۵۶
[ویرایش] منبع
- انوشه، حسن(به سرپرستی). دانشنامه ادب فارسی: ادب فارسی در آسیای میانه. چاپ اول(ویراست دوم)، تهران: سازمان چاپ و انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، ۱۳۸۰، ISBN 964-422-417-5 (جلد اول).
- صفا، ذبیح‌الله. تاریخ ادبیات ایران (جلد اول). چاپ بیستم، تهران: ققنوس، ۱۳۸۱، ISBN 964-311-013-3، ۲۹۵-۲۹۶.
