اتنا

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد.

اتنا (به ایتالیایی: Etna) کوه آتشفشانی است در شمال شرقی جزیره سیسیل که از مرتفعترین جبال اروپا و ۳۳۵۰ متر ارتفاع آن از سطح دریا است.

اتنا تا کنون بیش از صد بار طغیان نموده، نخستین آتشفشانی اتنا در زمان فیثاغورس بوده‌است.^[1]*. این کوه در سال ۱۱۸۳ میلادی بار دیگر آتشفشانی کرد و ۵۱۰۰۰ نفر را به دیار نیستی فرستاد و از یازدهم مارس تا یازده ژوئیهٔ سال (۱۶۶۹ میلادی)، نیز بر اثر فوران آن ۲۰۰۰ تن و در (۱۶۹۳ میلادی)، ۱۸۰۰۰ تن هلاک شدند. طغیان‌های اتنا هر سه تا پنج سال تکرار می‌شود. بر اثر آتشفشانی‌های مزبور اغلب کرانه‌های کاتان دچار ویرانی شده‌است. بر حسب روایات اساطیری، غول‌های انسلاد و تایفون^[2]* درون آن زندگی می‌کنند که تنفس آنها باعث طغیان اتنا می‌شود. قطر قاعدهٔ این آتشفشان ۴۵ کیلومتر و قلهٔ آن حدود ده‌ماه در سال، پوشیده از برف است. قطر دهانه اصلی آن ۵۰۰ متر می‌باشد. از عوارض جنبی آتشفشان‌ها، زمین‌لرزه‌های شدید می‌باشد که وقوع آن در سال (۱۹۰۸ میلادی) در آبراه مسینا^*[3] تعداد ۸۳۰۰۰ تن کشته به‌همراه داشت. جدیدترین فوران آن در سال‌های (۱۹۹۱/ ۱۹۹۲/ ۲۰۰۰/ ۲۰۰۱ و ۲۰۰۲ میلادی) به‌وقوع پیوست.

[ویرایش] یادداشت

1- ^  به بحث اتنا مراجعه شود.

2- ^  غولهای افسانه‌ای Encelade و Typhon تایفوئیوس (Typhoeus)

3- ^ تنگه‌ای است میان جزیره سیسیل و کشور ایتالیا به طول ۲۴ و پهنای ۳ تا ۱۸ کیلومتر.

[ویرایش] جستارهای وابسته

• سیسیل
• مسینا

[ویرایش] منابع

• لوح فشرده لغت نامه - دهخدا
• فرهنگ معین