Tit
From Wikipedia
- Za ostala značenja v. Tit (razvrstavanje).
Tit, punim imenom Tit Flavije Vespazijan (lat. Titus Flavius Vespasianus, rođen 39. god. n. e., stupio na presto 79. god. n. e., umro 81. godine), bio je rimski car, sin i naslednik Vespazijanov i pripadnik carske dinastije Flavijevaca.
Tit je imao uspešnu vojničku karijeru. Od 61. do 63. godine bio je vojni tribun u Britaniji i Germaniji. Godine 67. pratio je svoga oca Vespazijana, tada jednog od Neronovih vojnih zapovednika, u Judeju gde je bio buknuo veliki ustanak protiv rimske vlasti. Taj su rat Vespazijan i njegov sin uspešno vodili i, kada je 68. godine stigla vest o Neronovoj smrti, ostali su neosvojeni još samo Jerusalim i nekoliko tvrđava. Kada je Vespazijan proglašen za cara, predao je zapovedništvo nad vojskom svome sinu Titu, koji je nastavio opsadu Jerusalima i 70. godine uz pomoć četiri legije konačno ugušio ustanak. Jerusalim je bio opustošen, a Jerusalimski hram do temelja porušen. Po povratku u Rim Tit je proslavio veličanstveni trijumf, u čiju je uspomenu kasnije podignut velelepni Titov slavoluk. Nakon toga nekoliko puta postavljan je za konzula, a služio je i kao prefekt pretorijanske garde.
Tit je stupio na rimski presto odmah po očevoj smrti 79. godine. Prema svim pisanim izvorima kojima danas raspolažemo, bio je uspešan i voljen vladar, a senatorska tradicija smatra ga jednim od najboljih careva. Prekinuo je suđenja koja su otpočela pod njegovim ocem pod optužbama za izdaju, kažnjavao je doušnike (delatores) i organizovao skupe gladijatorske igre. Za njegove vladavine dovršena je izgradnja Koloseuma, koji je originalno nazvan "Flavijevski amfiteatar" (Amphitheatrum Flavium), a na Eskvilinu, i to na mestu gde se nekada nalazila velelepna Neronova palata poznata kao Zlatna kuća (Domus aurea), podignuta su javna kupatila poznata pod nazivom Titove terme. Godine 79. došlo je u južnoj Italiji do erupcije vulkana Vezuva, u kojoj su propala tri grada u Napuljskom zalivu ― Pompeji, Herkulanej i Stabiji. Tit je utrošio velika sredstva na zbrinjavanje preživelih stanovnika, a dva puta nakon vulkanske erupcije posetio je Pompeje. Tokom njegove vladavine čovek pod imenom Terencije Maksim (lat. Terentius Maximus), poznat kao "Lažni Neron" jer je fizički nalikovao na cara Nerona, pokušao je da organizuje ustanak ali je brzo proteran u Partiju.
Godine 81. Tit je umro, prema jednima od malarije, a prema drugima od otrova koji mu je dao lekar Valens po naređenju Titovog brata Domicijana, koji ga je i nasledio. Nakon smrti rimski senat ga je bez oklevanja deifikovao.
| Prethodnik: | Rimski car 79. - 81. |
Nasljednik: |
| Vespazijan 69. - 79. |
Domicijan 81. - 96. |
| Svetonijevi Životi dvanaest Cezara ili de vita Caesarum |
|---|
| Život Julija Cezara - Život Augustov - Život Tiberijev - Život Kaligulin - Život Klaudijev - Život Neronov - Život Galbin - Život Otonov - Život Vitelijev - Život Vespazijanov - Život Titov - Život Domicijanov |
