Kartaga

From Wikipedia

Koordinate: 36° 53′ 12″ SG Š, 10° 18′ 53″ IGD

Karta Mediterana sa lokacijom Kartagine (u blizini današnjeg grada Tunis).

Kartaga ili Kartagina je (grčki: Καρχηδών: Karkhēdōn, Latinski: Carthago, od feničkog קרת חדשת Qart-ḥadašt što značinovi grad (Qart: grad, ḥadašt:novi); arapski: قرطاج also قرطاجة‎ Qarṭāǧ(a)) je antički grad koji se nalazio na severu Afrike, na teritoriji današnjeg Tunisa, kao i istoimena civilizacija koja se razvila u sferi utjecaja tog grada. Grad se nalazi na istočnoj strani jezera Tunis s druge strane današnjeg grada Tunisa. Prema legendi su je osnovali feničanski kolonisti pod vodstvom Elisse (Didona). Postala je veliki i bogati grad, a tako i najveća sila na Mediteranu sve dok nije uništena u trećem punskom ratu godine 146. pne. Iako je uništena kao centar punske kulture, nešto kasnije su je Rimljani ponovno osnovali te je postala jednim od najvažnijih gradova Imperije, što će ostati sve do svog drugog uništenja - od strane muslimanskih osvajača godine 698. Danas područje oko Kartage predstavlja predgrađe Tunisa.

[uredi - уреди] Legenda o osnivanju

Prema predanju, nakon smrti kralja Tira Matana I, krajem 9. veka pne. nasledio ga je njegov sin Pigmalion. Pigmalion je bio u sukobu sa svojom sestrom, Elisom (Didona), te je naredio da se ubije njen muž, Aserba vrhovni Melkartov sveštenik. Elisa je pobegla sa svojim pristalicama na Kipar, i odatle na sever Afrike, današnji Tunis, gde joj je kralj Jarba dozvolio da podigne grad na površini koliko se prostire koža bika. Domišljata princeza Elisa naredi da se kože bika iseče na tanke trake sa kojima je uspela da okruži jedno brdo i okolne zemlje. Tamo je osnovala Kvart Hadašt (feničanski: Quart Hadasht), što znači "novi grad", to jest Kartaginu, 814. pne^[1].

Kolonija je postala veoma važna trgovačka sila i rival samim feničanskim metropolama. Oko ovog grada nastalo je Kartaginjansko carsvo, najvažnija pomorska sila na Mediteranu do Punskih ratova.

[uredi - уреди] Pad Kartagine

Tokom stalnih sukoba sa Rimskim carstvom i tri Punska rata, Kartagina je poslednji put napadnuta 149. godine pre nove ere. Povod za treći Punski rat je bila odluka Rimskog senata za napad. Rimski senator Markus Kato je ispred Rimskog senata rekao čuveno lat: Carthago delenda est, "Kartaginu se mora uništiti". Pune tri godine Kartagina je odolevala napadima, da bi na kraju bila pobeđena i porobljena. Odlukom Rimskog senata svi preživeli Kartaginjani su prodati kao robovi i Kartagina je razrušena a zemlja oko grada preorana i posuta morskom soli, da ne bi uspevala vegetacija. Postojala je i zabrana naseljavanja oblasti Kartagine, koja se primenjivala oko dvesta godina.

[uredi - уреди] Period pod Vandalima

Vandali osvajaju Kartaginu 439. godine zauzimajući teritorije pod Rimskom vlašću. Oni koriste povoljnu stratešku poziciju i vrše piratske napade po sredozemlju. Naj čuveniji napad na Rim su izveli 2. juna 455. godine. po čemu je u srednjem veku usvojen izraz Vandalizam. Konsolidovanjem Istočnog Rimskog carstva pod Justinijanom I 15. septembra 533. godine, Rimljani pod vodstvom Velizara ponovo zauzimaju Kartaginu.

[uredi - уреди] Savremeno doba

Ruševine Kartagine su otkrivene prilikom građevinskih radova na palati Predsednika Habiba Burgibe, u drugoj polovini 20.-og veka. Danas se koriste kao turistička atrakcija.