اسروشنه
از ویکیپدیا، دانشنامهٔ آزاد.
اُسروشَنِه (نامهای دیگر: استروشن، اشروسنه) ولایتی کهن در تاجیکستان کنونی بوده است.
فهرست مندرجات |
[ویرایش] موقعیت جغرافیایی
این ولایت، در شمال با چاچ و بخشی از فرغانه و در جنوب با بخشی از کش، چغانیان، شومان و اشجرد همجوار بود. در خاور اشروسنه، بخشی از فرغانه و فامر و در باختر آن سمرقند قرار داشت.
[ویرایش] تاریخ
گویا در حدود سده هفتم پیش از میلاد، یکی از شاخههای شمالی سغدیان، که در سرزمین هموار کران چپ سیر دریای میانه نشیمن داشتند، اسروشنه را بنا نهادند.
آنگونه که از نقش برجستههای تخت جمشید، شوش و نقش رستم بر میآید، اسروشنه در روزگار شهریاری خشایارشاه هخامنشی فرمانگزار هخامنشیان شد. فرمانروایان اسروشنه لقب افشین داشتند و در بومجکث، مرکز اسروشنه فرمانروایی میکردند.
[ویرایش] ریشه نام
درباره ریشه نام اسروشنه افسانهای به جا مانده است. در این افسانه بیماری روشننام که دختر داریوش هخامنشی بود، در آب و هوای خوش اسروشنه بهبودی یافت. بنابراین اسروشنه، جایی که روشن در آن سکنی گزیده، معنا شده است.
برخی معنای این واژه را، همیشه روشن باش، دانستهاند و ریشه آن را در دین زردشتی و یکی از ایزدان این دین با نام شین جستهاند که در اوستا، ایزد دادگری بوده و ایزد شین در سغد و اسروشنه بسیار نامدار بوده است. ریشه این واژه را در زبانهای هند و ایرانی نیز جستهاند.
[ویرایش] جستارهای وابسته
[ویرایش] منابع
- انوشه، حسن(به سرپرستی). دانشنامه ادب فارسی: ادب فارسی در آسیای میانه. چاپ اول(ویراست دوم)، تهران: سازمان چاپ و انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، ۱۳۸۰، ISBN 964-422-417-5 (جلد اول).