اورانوس (سیاره)

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد.

اورانوس
عکسی از اورانوس
ترتيب	هفتمین سیاره سامانه خورشیدی
قطر استوایی	۵۱۱۲۰ کیلومتر
قطر قطبی	49945۴ کیلومتر
فاصله از خورشید	۲۸۶۹۶۰۰۰۰۰ کیلومتر
روز	۱۷ ساعت و ۱۴ دقیقه و ۲۴ ثانیه
سال	۸۴ سال و ۴ روز و ۱۷ ساعت و ۵ دقیقه و ۳۰ ثانیه
اتمسفر	۸۵ درصد هیدوژن آبی رنگ
حالت (غالب)	گاز
قمر یا حلقه	(اورانوس#قمرها)
میانگین دما	-۲۲۰ درجه سانتی گراد
سرعت گریز	۲۲.۵ کیلومتر بر ثانیه
تمایل محور چرخش	۹۷.۸ درجه
نسبت بازتاب	۰.۹۳

اورانوس (در اسطوره‌های یونان، خدای آسمان و معادل ایرانی آن آهوره^[۱]) هفتمین سیاره از نظر نزدیکی به خورشید وچهارمین سیاره از نظر اندازه‌است . اورانوس هر ۸۴ سال و ۷ روز یک بار به دور خورشید می‌گردد و همچنین هر ۱۰ ساعت و ۴۸ دقیقه یک دور به دور خودش می‌چرخد. اورانوس دارای ۵ قمر به نام‌های میریندا، آریل، آمبریل، تیتانیا و ابرون است. این سیاره را ویلیام هرشل کشف کرد. یکی از سیارات نه گانه منظومه شمسی که از لحاظ بعد فاصله اش نسبت به خورشید در ردیف هفتم پس از زحل قرار گرفته‌است فاصله متوسط این سیاره تا خورشید۲۸۰۰۰۰۰۰۰۰ کیلو متر و۶۳ بار از کره زمین بزرگ‌تر است. کره اورانوس دارای ۴ قمر است که دور آن در گردشند و باسامی: آریل امبریل تیتانیا ابرون خوانده می‌شود. اورانوس در۱۳ مارس سال ۱۷۸۱ میلادی به‌وسیله منجمی به نام هرشل کشف گردید. این سیاره با چشم بدون سلاح بدون زحمت دیده می‌شود و از ستارگان قدر ششم است و یکدور حرکت انتقالیش بدور خورشید۸۴ سال طول می‌کشد. محور حرکت وضعی این سیاره کاملاً با مدار حرکت انتقالیش منطبق است و از این لحاظ وضع مشخصی را در منظومه شمسی دارد.

فهرست مندرجات ۱ ریشه نام ۲ قمر ها ۳ پی‌نوشتها ۴ منبع

[ویرایش] ریشه نام

اورانوس واژه‌ایست یونانی به معنای آسمان،و نیز خدایگان آسمان نیز در میان یونانیان به همین نام خوانده می‌شد. میان غربیان در بین سیارات هشگانه اورانوس تنها سیاره ای است که نام خود را از افسانه های یونانی برگرفته است. (برخلاف سایرین که نامی برگرفته از افسانه های رومی دارند. ^[۲] ).

آریاییان در آغاز برای مفهوم الوهیت نامی نداشتند و هریک از قوا و عناصر طبیعت را به نامی که داشت ستایش و نیایش می‎کردند. در آغاز، آسمان، اجرام سماوی و پدیده‎هایی چون ماه، ستارگان، رعد و برق و باد را می‎پرستیدند. و چون بالاترین خدایان، خدای آسمان بود، کلمة عام برای مفهوم «خدا» در اغلب زبانهای آریایی از کلمة دیه‎ئوس (ایرلندی، دیا توتُنی باستان، زیو ، سنسکریت، دِوَه ، لاتین، دِئوس ، لیتوانیایی، دیه‎وَس ...) اخذ شده است، چنانکه «زئوس» در یونانی یو (پیتر) در لاتین، دیائوس در سنسکریت، خدای آسمان است (از ریشة دیو = تابیدن، نور افشاندن) (هیستینگز، ذیل دین آریاییان). نام دیگر خدای آسمان نزد آریاییان کهن، وَرونه (نزد یونانیان، اورانوس ) بود. این نام بیشتر به پهنة آسمان و گستردگی و فراگیری آن نظر داشت (از ریشة var = پوشاندن)؛ بعدها در ایران «آهوره» جای «ورونه» را گرفت (دوشمن گیمن، 334؛ گوش، 221, 222). نزد ایرانیان و هندیان، ورونه یا «میتره» (در سنسكریت، یا میثره در اوستا) ارتباط بسیار نزدیک داشت و غالباً نام هر دو با هم می‎آمد (همانجا؛ کریستن‎سن، 38). در اوستا، میثره که رابطه‎ای نزدیک با خورشید داشت، بر چراگاههای پهناور آریایی فرمانروایی می‎کرد. سرچشمة دادگری بود و پاسدار پیمان و نگهبان خانه و خنواده (اومستد، 34). او خدای حافظ قانون و نگهبان پیمان بود (موله، 39).^[۳]

[ویرایش] قمر ها

نام	قطر(کیلومتر)	شعاع مدار گردش(کیلومتر)
اوبرون	۱۵۵۰	۵۸۰۱۶۰
تیتانا	۱۵۸۵	۴۳۳۴۴۰
اومبریل	۱۱۸۵	۲۶۴۸۰۰
آریل	۱۱۶۰	۱۸۹۹۲۰
میراندا	۴۸۰	۱۲۸۶۴۰
پوکا	۱۶۰×۱۶۸	۸۵۴۹۰
بلیندا	۴۸	۷۴۶۶۰
روالیند	۴۸	۶۹۵۲۰
پورشیا	۹۶	۶۵۷۱۰
ژولیت	۸۰	۶۳۹۸۰
دزدیمونا	۴۸	۶۲۳۴۰
کرسدا	۸۰	۶۱۳۹۰
بیانکا	۴۸	۵۸۷۵۰
اوفیلیا	۲۴	۵۲۹۹۰
کوردلیا	۱۶	۴۹۰۱۰

[ویرایش] پی‌نوشتها

[ویرایش] منبع

کتاب اطلس منظومه خورشیدی نوشته پاتریک مور

سامانه خورشیدی
خورشید -تیر - ناهید - زمین - بهرام - سرس -مشتری - کیوان - اورانوس - نپتون - پلوتون - اریس
دیگرها: ماه - دنباله‌دار - کمربند کایپر - کمربند سیارک‌ها - ابر اورت
جُستارهای وابسته:سیاره‌ کوتوله - سیاره - صورت‌های فلکی - سامانه‌ ستاره‌ای - شهابسنگ‌ - ماه‌های سیارات سیاهچاله - ستاره کوتوله - ستاره‌شناسی - طالع بینی - ستاره‌شناسان - رصدخانه - تلسکوپ

‎