Rouran

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Bu maddedeki veya maddenin bir bölümündeki bazı bilgilerin kaynağı belirtilmemiştir.
Ayrıntılar için maddenin tartışma sayfasına lütfen bakınız.
Maddeye uygun bir biçimde kaynak ekleyerek Vikipedi'ye katkıda bulunabilirsiniz.

Bu madde, Vikipedi standartlarına uygun değildir ve bu nedenle düzenlenmesi gerekmektedir.
Maddeyi Vikipedi standartlarına uygun biçimde düzenleyip, geliştirerek Vikipedi'ye katkıda bulunabilirsiniz.
Bu madde Şubat 2008 tarihinden beri, düzenleme isteğiyle etiketlidir.

Moğol tarihi

İlk Çağ

Moğol İmparatorluğu

Hanlıklar

Günümüzde Moğollar

Rouran (Çince: 柔然 pinyin: Róurán; Wade-Giles: Jou-jan, ya da 蠕蠕 Ruǎnruǎn, 芮芮 Rúrú, 茹茹, 蝚蠕), Orta Asya kökenli bir kavimdir. Önce 3. yüzyıl ve 6. yüzyıl arasında Asya'nın kuzeyinde faaliyeti gösteren ve çeşitli Türk kavimleri de içinde barındıran Moğol hükümdarlığı. Tarihte ilk defa Kağan (可汗) unvanı bu devlette kullanılmıştı.

Çinliler "Juan-Juan" (Cücen), Türkler "Apar" olarak adlandırıyordu.

Ancak 6.-9. yüzyıllar arasında Doğu Avrupa'da kuran ve Avrupalıların Avarnu adını verdiği kavim ile aynı olup olmaması kanıtlanmamaktadır.

Çin kaynaklarında “Juan Juan”, Arap ve Bizans kaynaklarında Avar olarak adlandırılan Rouran, Göktürkler'ce de Apar olarak adlandırılıyordu. Apar adı, apar'an, karşı koyan anlamına gelmektedir.^{[kaynak belirtilmeli]}

Hiung-nu'lara bağlı boylardan doğan bu kabile, Uar ve Kun olmak üzere iki büyük kabileye dayanmaktadır.

Rouran, 6. yüzyıl sonlarında bugünkü Moğolistan, İç Moğolistan ve Koreye kadar olan toprakları içine alan büyük bir devlet kurdular.

552 yılında Göktürkler Rouran hakimiyetine son verince Rouran sülaleleri batıya doğru göçtüler. 558 yılında Sabar Türkleriyle karşılaştılar ve Sabarları yağmaladılar.

Karadenizin kuzeyinden geçerek bugünkü Romanya ve Slovakya topraklarına girdiler. Bizansın boşluğundan yararlanarak Balkanları denetimi altına aldılar.

Rouran Kağanlığı, Orta Asya’da, çeşitli Türk boylarını da egemenliği altına aldılar. 200'lerde Asya’da kurulan Rouran Kağanlığı, 400 yıllarında sınırları İrtiş Irmağı'ndan Kore Yarımadası'na kadar uzanan güçlü bir imparatorluğa dönüştü. Çinliler ile sürekli bir çatışma içinde bulunan Avarlar 458'de giriştikleri savaşı yitirince kuzeye çekilmek zorunda kaldılar. 551'de Bumin Kağan önderliğinde ayaklanan Göktürkler, bağlı oldukları Rouran Kağanlığın'ı yenerek bu devletin Asya'daki varlığına son verdiler.

Göktürkler tarafından yerlerinden edilen Rouranlar, önlerine çıkan Sabarları sürerek Kafkasya bölgesine ulaştılar.

[değiştir] Rouran Kağanları

Hukukî adı ve Çincesi	Çince Soyadı ve adı	Taht süresi	Yönetiği dönemin adı
Yoktu	郁久閭木骨閭 Yùjiǔlǘ Mùgǔlǘ	4. y.y	Yoktu
Yoktu	郁久閭車鹿會 Yùjiǔlǘ Chēlùhuì	4. y.y	Yoktu
Yoktu	郁久閭吐奴傀 Yùjiǔlǘ Tǔnúgūi	4. y.y	Yoktu
Yoktu	郁久閭跋提 Yùjiǔlǘ Bátí	4. y.y	Yoktu
Yoktu	郁久閭地粟袁 Yùjiǔlǘ Dìsùyuán	4. y.y	Yoktu
Yoktu	郁久閭匹侯跋 Yùjiǔlǘ Pǐhóubá	4. y.y	Yoktu
Yoktu	郁久閭縵紇提 Yùjiǔlǘ Màngētí	4. y.y	Yoktu
Yoktu	郁久閭曷多汗 Yùjiǔlǘ Héduōhàn	4. y.y	Yoktu
Qiudoufa Khan (丘豆伐可汗)	郁久閭社崙 Yùjiǔlǘ Shèlún	402–410	Yoktu
Aikugai Khan (藹苦蓋可汗)	郁久閭斛律 Yùjiǔlǘ Húlǜ	410–414	Yoktu
Mouhanheshenggai Khan (牟汗紇升蓋可汗)	郁久閭大檀 Yùjiǔlǘ Dàtán	414–429	Yoktu
Chilian Khan (敕連可汗)	郁久閭吳提 Yùjiǔlǘ Wútí	429–444	Yoktu
Chu Khan (處可汗)	郁久閭吐賀真 Yùjiǔlǘ Tǔhèzhēn	444–450	Yoktu
Shouluobuzhen Khan (受羅部真可汗)	郁久閭予成 Yùjiǔlǘ Yúchéng	450–485	Yongkang (永康 Yǒngkāng) 464–484
Fumingdun Khan (伏名敦可汗)	郁久閭豆崙 Yùjiǔlǘ Dòulún	485–492	Taiping (太平 Tàipíng) 485–491
Houqifudaikezhe Khan (侯其伏代庫者可汗)	郁久閭那蓋 Yùjiǔlǘ Nàgài	492–506	Taian (太安 Tàiān) 492–505
Tuohan Khan (佗汗可汗)	郁久閭伏圖 Yùjiǔlǘ Fútú	506–508	Shiping (始平 Shǐpíng) 506–507
Douluofubadoufa Khan (豆羅伏跋豆伐可汗)	郁久閭醜奴 Yùjiǔlǘ Chǒunú	508–520	Jianchang (建昌 Jiànchāng) 508–520
Chiliantoubingdoufa Khan (敕連頭兵豆伐可汗)	郁久閭阿那瓌 Yùjiǔlǘ Ānàgūi	520–552	Yoktu
Mi'oukeshegou Khan (彌偶可社句可汗)	郁久閭婆羅門 Yùjiǔlǘ Póluómén	521–524	Yoktu
Yoktu	郁久閭鐵伐 Yùjiǔlǘ Tiěfá	552–553	Yoktu
Yoktu	郁久閭登注 Yùjiǔlǘ Dēngzhù	553	Yoktu
Yoktu	郁久閭康提 Yùjiǔlǘ Kāngtí	553	Yoktu
Yoktu	郁久閭菴羅辰 Yùjiǔlǘ Ānluóchén	553–554	Yoktu
Yoktu	郁久閭鄧叔子 Yùjiǔlǘ Dèng Shūzǐ	555	Yoktu