Avusturya-Macaristan İmparatorluğu
Vikipedi, özgür ansiklopedi
Avusturya-Macaristan İmparatorluğu Österreich-Ungarn Osztrák–Magyar Monarchia |
||||||
|
||||||
←(1867–1918) ↓ | ||||||
---|---|---|---|---|---|---|
Resmi dil | Almanca,Macarca | |||||
Başkent | Viyana Budapeşte |
|||||
Din | Katolik Kilisesi | |||||
Nüfus | 51,390,223 (1910) | |||||
Yüzölçümü | 676,615 km² (1910) | |||||
Kuruluş tarihi | 1867 |
|||||
Yıkılış tarihi | 1918 |
|||||
Para Birimi | Kron | |||||
Millî Marşı | Gott erhalte Franz den Kaiser |
Avusturya tarihi |
Antik Çağlar
Habsburg Dönemi
I. Dünya Savaşı
Savaşlar arası
II. Dünya Savaşı
Savaşlar sonrası
|
Macaristan tarihi |
Antik Çağlar
Orta Çağ
Yeni Çağ
Komünizm
Diğer Konular
|
Avusturya-Macaristan İmparatorluğu Orta Avrupa'da hüküm süren ve I. Dünya Savaşından sonra yıkılan bir imparatorluktur. Bu imparatorluğu Avrupa'nın birçok ülkesinde hüküm süren Habsburg Hanedanı yönetmiştir. Avusturya ve Macaristan aslında içişlerinde bağımsız olan iki ayrı ülkeydiler. Fakat dışişleri açısından tek bir Habsburg İmparatoru tarafından yönetilmekteydiler.
Avusturya-Macaristan İmparatorluğunun resmî para birimi Kuron'du.
Habsburgların Avusturya'daki egemenliği 1282 yılına kadar uzanır. 1804 yılına kadar Avusturya bölgesi Kutsal Roma İmparatorluğunun bir parçasıydı ve Avusturya Arşidüklük olarak kabul ediliyordu. Kutsal Roma İmparatorluğunun etkinliği azaldıkça Avusturya'nın arşidükleri bağımsız olarak hareket etmeğe başladılar. 1804 yılında arşidükler kendilerini imparator ilan ettiler. 1867 yılında da Macaristan'la birleşerek Avusturya-Macaristan İmparatorluğunu kurdular. 1878 yılında Bosna-Hersek'i işgal ederek 1909 yılında ilhak etmişti. 1.Dünya Savaşı Avusturya-Macaristan Veliahtı Ferdinand'ın Sırp öğrencisi Gavrilo Princip tarafından vurulmasıyla patlak verdi. Savaş sırasında ölen İmparator Franz Jozef'in yerine 1917'de tahta çıkan Karl son imparator oldu. I. Dünya Savaşında Almanya ve Osmanlı Devletiyle birlikte yenilgiye uğradıktan sonra parçalanarak yok oldular.
İtilaf Devletleri ile Avusturya-Macaristan İmparatorluğu arasında 3 Kasım 1918 tarihinde Villa Giusti Antlaşması (Pietro Badoglio ve Viktor Weber Edler von Webenau) ile ateşkes sağlanmıştı. 11 Kasım 1918 tarihinde de Almanya ile yapılan Rethondes Antlaşması ile Batı Cephesi'nde silahlar susmuştur. Aynı sıralarda Habsburg Hanedanı tahttan çekilmiş ve 12 Kasım 1918 tarihinde Viyana'da oluşturulan Geçici Ulusal Meclis, Avusturya'da cumhuriyet ilan etmiştir. Avusturya-Macaristan İmparatorluğu böylece Avusturya ve Macaristan olmak üzere bağımsız cumhuriyetler haline gelmiştir.
Villa Giusti Antlaşması, bir ateşkes antlaşmasıdır. I. Dünya Savaşı'ndan yenik çıkan Avusturya ile İtilaf Devletleri arasındaki antlaşma ise St. Germain Antlaşması'dır. Antlaşma 10 Eylül 1919 tarihinde imzalanmıştır.
Konu başlıkları |
[değiştir] Nüfus ve Din
[değiştir] Avusturya-Macaristan'daki Diller
Dil | Salt | Yüzde |
---|---|---|
Almanca | 12.006.521 | 23,36 |
Macarca | 10.056.315 | 19,57 |
Çekçe | 6.442.133 | 12,54 |
Lehçe | 4.976.804 | 9,68 |
Sırpça ve Hırvatça | 4.380.891 | 8,52 |
Ukraynaca | 3.997.831 | 7,78 |
Rumence | 3.224.147 | 6,27 |
Slovakça | 1.967.970 | 3,83 |
Slovence | 1.255.620 | 2,44 |
İtalyanca | 768.422 | 1,50 |
diğer | 2.313.569 | 4,51 |
Toplam | 51.390.223 | 100,00 |
[değiştir] İmparatorluktaki Dinler 1910
Din/Mezhep | Avusturya-Macaristan | Avusturya | Macaristan | Bosna-Hersek |
---|---|---|---|---|
Katholikler | 76,6 % | 90,9 % | 61,8 % | 22,9 % |
Protestanlık | 8,9 % | 2,1 % | 19,0 % | 0 % |
Sırp Ortodoksları | 8,7 % | 2,3 % | 14,3 % | 43,5 % |
Yahudiler | 4,4 % | 4,7 % | 4,9 % | 0,6 % |
Müslüman | 1,3 % | 0 % | 0 % | 32,7 % |
[değiştir] Avusturya'da Konuşulan Diller 1910
Eyâlet | En çok konuşulan dil | diğer diller (yüzde 2'den daha ) |
---|---|---|
Bohemya | Çekçe (63,2 %) | Almanca (36,8 %) |
Dalmaçya | Hırvatça (96,2 %) | İtalyanca (2,8 %) |
Galiçya | Lehçe (58,6 %) | Ukraynaca (40,2 %) |
Aşağı Avusturya | Almanca (95,9 %) | Çekçe (3,8 %) |
Yukarı Avusturya | Almanca (99,7 %) | |
Bukovina | Ukraynaca (38,4 %) | Rumence (34,4 %), Almanca (21,2 %), Lehçe (4,6 %) |
Karintiya | Almanca (78,6 %) | Slovence (21,2 %) |
Krayn | Slovence (94,4 %) | Almanca (5,4 %) |
Salzburg | Almanca (99,7 %) | |
Silezya | Almanca (43,9 %) | Lehçe (31,7 %), Çekçe (24,3 %) |
Steiermark | Almanca (70,5 %) | Slovence (29,4 %) |
Moravya | Çekçe (71,8 %) | Almanca (27,6 %) |
Tirol | Almanca (57,3 %) | İtalyanca (42,1 %) |
Küstenland | Slovence (37,3 %) | İtalyanca (34,5 %), Hırvatça (24,4 %), Almanca (2,5 %) |
Vorarlberg | Almanca (95,4 %) | İtalyanca (4,4 %) |
[değiştir] İmparatorluğunun Eyâletleri
1. Bohemya, 2. Bukovina, 3. Karintiya, 4. Krayn, 5. Dalmaçya, 6. Galiçya, 7. Küstenland, 8. Aşağı Avusturya, 9. Moravya, 10. Salzburg, 11. Silezya, 12. Steiermark, 13. Tirol, 14. Yukarı Avusturya, 15. Vorarlberg; 16. Macaristan Krallığı, 17. Hırvatistan ve Slovenya Krallığı; 18. Bosna-Hersek |
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
[değiştir] Bakınız
Yerler | Başlıca Olaylar | Kritik Olaylar | Katılan Ülkeler | Ayrıca Bakınız |
Sebepler: Cepheler: Genel Kronoloji: |
1914: |
• Askeri Borçlar Soykırım Ve İddialar: Kötü Sonuçları: |
İtilaf Devletleri İttifak Devletleri |
• Kadın Roller Eş zamanlı Çatışmalar: |