Nero
Mula sa Tagalog na Wikipedia, ang malayang ensiklopedya
si Nero Claudius Caesar Augustus Germanicus (Disyembre 15, 37 – Hunyo 9, 68) na ipinanganak bilang Lucius Domitius Ahenobarbus ay kilala rin sa pangalan na Nero Claudius Caesar Germanicu ay ang ika-lima at huling Emperador Romano ng Dinastiyang Julio-Claudian. Si Nero ay inampon ng kanyang tiyuhing si Claudius na maging tagapagmana ng trono. Siya'y umupo sa trono noong Oktubre 13, 54 pagkamatay ni Claudius.
Si Nero ay namuno mula 54 hanggang 68. Ang kanyang pamumuno ay kinabibilangan ng kanyang pagwawagi sa digmaan, pakikipagayos sa Imperyong Parthian, pagsupil sa pag-aaklas ng Britanya at mabuting pakikitungong diplomatiko sa Gresya. Noong 68, si Nero ay napilitang magtago dahil sa pag-aaklas militar. Dahil sa siya'y nahaharap sa hatol na kamatayan, si Nero ay nagpakamatay sa tulong ng kanyang iskriba na si Epaphroditos.
[baguhin] Talambuhay
Si Nero ay ipinanganak na Lucius Domitius Ahenobarbus noong Disyembre 15, AD 37, sa Antium, malapit sa Roma. Siya ang nag-iisang anak ni Gnaeus Domitius Ahenobarbus at Agrippina na kapatid ni Emperador Caligula.
Ang ama ni Nero ay apo ni Gnaeus Domitius Ahenobarbus at Aemilia Lepida sa pamamagitan ng kanilang anak na si Lucius Domitius Ahenobarbus. Si Gnaeus ay apo ni Mark Antony at Octavia Minor sa pamamagitan ng kanilang anak na babae na si Antonia Major. Sa pamamagitan ni Octavia, siya ang pamangkin sa tuhod ni Caesar Augustus. Ang ama ni Nero ay isang praetor at kabilang sa mga kawani ni Caligula. Ang ama ni Nero ayon sa mananalaysay na si Suetenius ay isang mamamatay tao at manloloko na hinatulan ni emperador Tiberio ng paghihimagsik, pangangalunya at pakikipagtalik sa kamag-anak(incest). Siya ay nakaligtas sa mga paratang na ito nang si Emperador Tiberio ay mamatay. Si Gnaeus ay namatay sa sakit na edema(o dropsy) noong 39 nang si Nero ay tatlong taong gulang.
Ang ina ni Nero ay si Agrippina ang Nakababata, na apo sa tuhod nina Caesar Augustus at ang kanyang asawang si Scribonia sa pamamagitan ng kanilang anak na si Julia ang Nakatatanda at kanyang asawang si Marcus Vipsanius Agrippa. Ang ama ni Agrippina na si Germanicus, ay apo ng asawa ni Augustus na si Livia, sa isang panig at nina Mark Antony at Octavia sa kabilang panig. Ang ina ni Germanicus na si Antonia Minor ay anak na babae nina Octavia Minor at Mark Antony. Si Octavia ay ikalawang nakatatandang kapatid ni Augustus. Si Germanicus ay isa ring ampong anak ni Tiberio. Ang ilang sa mga mananalaysay ang nagsasabi na pinatay ni Agrippina ang kanyang ikatlong asawa na si emperador Claudius.
[baguhin] Ang pagakyat sa Kapangyarihan
Hindi inaasahan na si Lucius ay magiging isang emperador. Ang kanyang tiyuhin sa ina na si Caligula ay nagsimulang mamuno sa edad na dalawampu't apat. Siya'y walang tagapagmana sa trono. Ang kanyang asawa na si Caesonia at ang kanilang anak na babae na si Julia Drusilla ay pinatay noong 41. Ang mga pangyayaring ito ang naging dahilan kung bakit si Claudius na tiyuhin ni Caligula ang naging emperador.
Si Claudius ay nag-asawa ng dalawang beses bago pakasalan si Messalina. Sa kanyang mga naunang asawa ay nagkaroon siya ng tatlong anak kabilang ang isang anak na lalake na namatay noong bata pa lamang. Mayroon siyang dalawang anak kay Messalina na si Claudia Octavia (ipinanganak noong 40) at Britannicus (ipinanganak noong 41). Si Messalina ay ipinapatay ni Claudius noong 48. Noong 49, si Claudius ay nagpakasal sa kanyang ika-apat na asawa na si Agrippina. Para matulungan sa pulitika ay opisyal na inampon ni Claudius si Lucius noong 50 at pinangalanang Nero Claudius Caesar Drusus Si Nero ay mas matanda sa kanyang kinakapatid na si Britannicus, at naging tagapagmana ng trono.
Si Nero ay nahirang na proconsul noong 51 sa edad na labingapat. Noong 53, kanyang pinakasalan ang kanyang kinakapatid na si Claudia Octavia.
Si Nero ay naging emperador sa gulang na labing anim, ang pinakabatang naging emperor ng Imperyo Romano. Sinasabing ang kanyang pamumuno ay malakas na naimpluwensiyahan ng kanyang inang si Agrippina, ang kanyang tagapagturong si Lucius Annaeus Seneca at ang Praetorian Prefect na si Sextus Afranius Burrus. Ang kanyang mga unang taong ng pamamahala ay sinasabing isang halimbawang ng mabuting pamumuno.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||
