ธงชาติ
จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี
ธงชาติ คือธงที่แสดงถึงสัญลักษณ์ของประเทศและดินแดนต่างๆ ปกติแล้วรัฐบาลของประเทศต่างๆ ย่อมเป็นผู้กำหนดแบบธงชาติและข้อบังคับการใช้ธงชาติ หากแต่พลเมืองในแต่ละประเทศก็สามารถใช้ธงชาติในดินแดนของตนเองได้เช่นกัน โดยขึ้นอยู่กับข้อบังคับการใช้ธงตามที่รัฐบาลกำหนดไว้
ธงชาตินิยมใช้ชักตามสถานที่ต่างๆ ทั้งของเอกชนและของรัฐ เช่น โรงเรียน และศาลาว่าการเมือง แต่ในบางประเทศ ได้มีข้อกำหนดการใช้ธงชาติว่าจะชักอยู่บนอาคารอื่นๆ ที่ไม่ใช่อาคารทางทหารได้ในวันที่กำหนดให้ชักธงบางวันเท่านั้น
ตามหลักสากล นิยมแบ่งลักษณะการใช้ธงชาติออกเป็น 3 ประเภทสำหรับใช้บนแผ่นดิน และอีก 3 ประเภทสำหรับใช้ในภาคพื้นทะเล แม้ว่าหลายประเทศมักจะใช้ธงชาติเพียงแบบเดียวในการใช้ธงหลายๆ ลักษณะ และบางทีก็ใช้ธงชาติในหน้าที่ทั้ง 6 ประเภทก็ตาม
เนื้อหา |
[แก้] ธงชาติสำหรับใช้บนแผ่นดิน
ธงชาติสำหรับใช้บนแผ่นดิน มี 3 ประเภท คือ
- ธงราษฎร หรือ ธงพลเรือน (civil flags - สัญลักษณ์ FIAV
) - ธงราชการ (state flags -
) และ - ธงรบ หรือ ธงทหาร (war flags หรือ military flags -
)
ธงราษฎรนั้นสามารถใช้ได้โดยทั่วไปโดยอยู่บนพื้นฐานของกฎหมายเกี่ยวกับธงที่รัฐบาลบังคับใช้ ขณะที่ธงราชการจะมีการกำหนดให้หน่วยงานของรัฐเป็นผู้ใช้ในราชการเท่านั้น เช่นเดียวธงรบ ซึ่งกำหนดเฉพาะให้ใช้แต่เพียงในหน่วยงานต่างๆ ทางทหารเช่น กองทัพ เป็นต้น
ในทางปฏิบัติ หลายประเทศรวมถึงสหรัฐอเมริกาและสหราชอาณาจักร มักจะใช้ธงเดียวกันในลักษณะการใช้ธงชาติ ทั้ง 3 ประเภทข้างต้น โดยใช้สัญลักษณ์ทางด้านวิชาการศึกษาธง (Vexillology) อธิบายหน้าที่ของธงดังรูป (
) อย่างไรก็ตาม มีหลายประเทศเช่นกัน โดยเฉพาะอย่างยิ่งในแถบลาตินอเมริกา จะแบ่งธงชาติออกเป็นธงราษฎรและธงราชการอย่างชัดเจน ธงราษฎรส่วนใหญ่จะมีรูปแบบเป็นธงราชการอย่างง่าย กล่าวคือ ธงราชการมักจะบรรจุภาพตราแผ่นดินไว้ในธง แต่ในธงราษฎรจะไม่ปรากฏเครื่องหมายข้างตัน
มีเพียงไม่กี่ประเทศเท่านั้นที่จะกำหนดลักษณะธงทหารให้แตกต่างจากธงราชการอย่างชัดเจน
[แก้] ธงชาติสำหรับใช้ในภาคพื้นทะเล
หลายประเทศกำหนดให้มีธงชาติแบบพิเศษสำหรับใช้ในทะเล เรียกว่า ธงเดินเรือ (ensign) ธงนี้แบ่งออกเป็น 3 ชนิดเช่นกัน คือ
- ธงเรือราษฎร์ หรือ ธงเรือเอกชน (
) สำหรับใช้ชักบนเรือเอกชน - ธงเรือหลวง (หรือธงเรือรัฐบาล
) สำหรับใช้ชักบนเรือของรัฐบาล และ - ธงเรือรบ (เรียกอีกอย่างว่า ธงราชนาวี
) สำหรับใช้ชักบนเรือรบและใช้เป็นสัญลักษณ์ของกองทัพเรือต่างๆ โดยทั่วไป
ธงเดินเรือเหล่านี้จะชักขึ้นบนเสาสำหรับชักธงเดินเรือที่เสาท้ายหรือที่เสาก๊าฟฟ์ในเวลาที่ไม่ได้ผูกเรือหรือทอดสมอเรือ เหตุที่เป็นเช่นนี้ก็เพราะว่าทั้งสองตำแหน่งกล่าวเป็นตำแหน่งที่เด่นที่สุดในเรือ แม้ว่าเสากระโดงเรือจะเป็นเสาเรือที่สูงกว่าเสาอื่นๆ ก็ตาม สำหรัยเรือที่ไม่มีเสาก๊าฟฟ์ ธงเดินเรืออาจจะใช้ชักขึ้นที่ปลายแขนเสากระโดงเรือก็ได้ นอกจากนี้ธงชาติดังกล่าวยังสามารถใช้ได้ที่เครื่องบินและยานพาหนะที่สำคัญของทางราชการตามที่กฎหมายได้กำหนดไว้
ประเทศต่างๆ ส่วนมากใช้ธงชาติเป็นธงเดินเรือในขณะเดียวกัน แต่ธงเดินเรือในบางประเทศ เช่น ฝรั่งเศส จะมีลักษณะคล้ายคลึงกับธงชาติ แต่อาจมีส่วนประกอบที่แตกต่างกันบ้างเล็กน้อย เช่น กำหนดสัดส่วนธงให้ต่างออกไป เป็นต้น มีเพียงไม่กี่ประเทศเท่านั้นที่กำหนดให้มีธงเดินเรือแยกจากธงชาติออกมาโดยเฉพาะ เช่น สหราชอาณาจักร ซึ่งมีการใช้ธงเดินเรือถึง 3 ชนิด สำหรับจำแนกประเภทเรือ ได้แก่ ธงเดินเรือสีแดง (Red ensign) สำหรับเรือของประชาชนทั่วไป ธงเดินเรือสีขาว (White ensign) สำหรับใช้เป็นธงราชนาวี และธงเดินเรือสีน้ำเงิน (Blue ensign) สำหรับเรือของรัฐบาลที่ไม่ได้สังกัดราชนาวีอังกฤษ
[แก้] ธงที่มีความคล้ายคลึงกัน
แม้ว่าธงชาติจะมีความหมายเป็นสัญลักษณ์ชาติใดชาติหนึ่งโดยเฉพาะก็ตาม แต่เป็นไปได้ที่หลายประเทศจะมีธงชาติที่มีลักษณะคล้ายคลึงกันหรือเหมือนกัน ตัวอย่างเช่น
- ธงชาติโมนาโกและธงชาติอินโดนีเซียมีการใช้สีและการแบ่งแถบพื้นธงที่เหมือนกัน แต่ต่างกันเพียงขนาดและสัดส่วนของธง
- ธงชาติเนเธอร์แลนด์และธงชาติลักเซมเบิร์ก มีการแบ่งแถบริ้วธงเหมือนกัน แต่ความเข้มของสีฟ้าในริ้วธงของทั้งสองประเทศมีความแตกต่างกันเล็กน้อย
- ธงชาติโรมาเนีย ธงชาติของประเทศชาดในทวีปแอฟริกา และธงชาติอันดอร์รามีลักษณะที่เหมือนกันเกือบทุกประการ ทั้งการแบ่งริ้วธง และสีที่ใช้ในธง
ยิ่งกว่านั้น ยังเป็นไปได้ว่าธงที่ประเทศใดประเทศหนึ่งใช้อยู่ในปัจจุบันจะไปคล้ายกับธงของประเทศอื่นๆ ที่เคยใช้มาก่อนในประวัติศาสตร์ อาทิ ธงชาติแอลเบเนียคือธงรบของอาณาจักรโรมันตะวันออกหรืออาณาจักรไบเซนไทน์ในอดีต เป็นต้น
[แก้] เกร็ดเกี่ยวกับธงชาติ
- ธงชาติเดนมาร์ก เป็นธงราชการที่เก่าแก่ที่สุดที่ยังใช้อยู่ในปัจจุบัน
- ธงชาติเนปาล เป็นธงชาติเพียงธงเดียวในโลกที่ไม่ได้เป็นรูปสี่เหลี่ยม
- ธงชาติสกอตแลนด์ เป็นธงชาติที่เก่าแก่ที่สุดในโลก[ต้องการแหล่งอ้างอิง] และยังเป็นธงที่มีการใช้อยู่ในปัจจุบัน ซึ่งจุดเริ่มต้นของการใช้ธงนี้สามารถนับย้อนหลังไปได้ถึงช่วงคริสต์ศตวรรษที่ 9
- ธงชาติสวิตเซอร์แลนด์ และธงชาตินครรัฐวาติกัน เป็นธงที่มีลักษณะเป็นรูปสี่เหลี่ยมจตุรัส
- ลักษณะพิเศษของธงชาติฟิลิปปินส์ คือ เมื่อชักธงกลับด้านเอาแถบสีแดงขึ้นข้างบนแทนแถบสีน้ำเงิน หมายความว่าประเทศฟิลิปปินส์อยูในภาวะสงคราม
- สีต่างๆ ที่นิยมใช้ในธงชาติทั่วโลกมีดังนี้:
- สีแดง สีขาว และสีน้ำเงิน นิยมใช้ในหมู่ประเทศยุโรปและชาติตะวันตกอื่นๆ
- สีแดง สีเหลือง และสีเขียว นิยมใช้ในกลุ่มประเทศในทวีปแอพริกา
- สีแดง สีขาว และสีดำ นิยมใช้ในประเทศที่นับถือศาสนาอิสลามในแถบตะวันออกกลาง
- ธงชาติลิเบียเป็นธงชาติเพียงชาติเดียวที่ใช้สีพื้นเพียงหนึ่งสี คือ สีเขียว
- ธงชาติไซปรัสเป็นธงชาติเพียงธงเดียวที่แสดงรูปแผนที่ของประเทศตนเองในผืนธง ส่วนธงอีกธงหนึ่งที่ประกอบด้วยรูปแผนที่ คือ ธงรวมชาติเกาหลี จะแสดงแผนที่ของ 2 ประเทศร่วมกันเป็นหนึ่งเดียว คือ เกาหลีเหนือ และเกาหลีใต้
- ธงชาติไทย เเม้จะหันธง กลับด้านธง ก็มีเเถบสีเหมือนเดิม
[แก้] แหล่งข้อมูลอื่น
- Flags of the World ฐานข้อมูลออนไลน์เกี่ยวกับวิชาการศึกษาธง มีข้อมูลเกี่ยวกับธงประเภทต่างๆ ทั่วโลก
- The World All Countries Flags ข้อมูลเกี่ยวกับสัญลักษณ์ประจำประเทศต่างๆ
- World Flag Database
- OpenClipart.org
- National Flags database and History of flags
