Roman Polański
Z Wikipedii
Roman Polański | |
![]() Roman Polański z Kryształowym Globusem na festiwalu w Karlowych Warach |
|
Prawdziwe nazwisko | Rajmund Liebling[1] |
Data i miejsce urodzenia | 18 sierpnia 1933![]() |
Zawód | reżyser scenarzysta aktor |
Ważne filmy | |
Dziecko Rosemary Chinatown Pianista |
|
![]() |
|
Profil na IMDb |
Roman Polański (ur. 18 sierpnia 1933 w Paryżu jako Raymond Roman Liebling ), polski reżyser, scenarzysta, aktor filmowy i teatralny oraz producent filmowy.
Spis treści |
[edytuj] Biografia
Urodzony w polsko-żydowskiej rodzinie w Paryżu, która w 1937 przeniosła się do Krakowa. Ojciec Polańskiego - Ryszard Polański (lub Liebling) był polskim Żydem. Matka - Bula Polańska (z domu Katz) - urodziła się w Rosji.
Okres wojny spędził w getcie w Krakowie, a potem we wsi Wysoka koło Wadowic, na górze Mosiórka, gdzie ukrywał się pod nazwiskiem Roman Wilk.
Od 1948 występował w teatrze, a na ekranie zadebiutował w 1953. Od 1954 studiował reżyserię w Wyższej Szkole Filmowej w Łodzi, którą skończył, jednak nie zdobył dyplomu. W 1959 ożenił się z aktorką Barbarą Kwiatkowską, znaną z debiutu w filmie Ewa chce spać, oraz występu w Jowicie. Małżeństwo skończyło się rozwodem w 1962.
Później wyjechał do Paryża i wrócił w 1961, aby nakręcić Nóż w wodzie. Za film ten uzyskał nominację do Oskara, co otworzyło mu drzwi do międzynarodowej kariery reżyserskiej. Następnie wrócił do Europy Zachodniej i pracował głównie we Francji i w Wielkiej Brytanii. 20 stycznia 1968 ożenił się z Sharon Tate i w tym samym roku wyjechał do Hollywood. 9 sierpnia 1969 jego ciężarna żona została zamordowana przez sektę Charlesa Mansona. W 1978 w związku z oskarżeniami o zgwałcenie nieletniej Samanthy Geimer opuścił USA i przeniósł się do Paryża, gdzie do dzisiaj mieszka. Od 1989 roku żonaty z francuską aktorką i modelką Emmanuelle Seigner, z którą ma dwoje dzieci: córkę Morgane i syna Elvisa.
Laureat Złotej Palmy na festiwalu w Cannes za najlepszy film i Oscara w 2003 roku za reżyserię Pianisty. Statuetki nie odebrał z powodu nadal aktualnego listu gończego i zarzutu zgwałcenia 13-letniego dziecka, przez które opuścił Stany Zjednoczone.
[edytuj] Filmografia
[edytuj] reżyser
Filmy krótkometrażowe
- Morderstwo (1957)
- Uśmiech zębiczny (1957)
- Rozbijemy zabawę (1957)
- Dwaj ludzie z szafą (1958)
- Gdy spadają anioły (1959)
- Lampa (1959)
- Ssaki (1961)
- Gruby i chudy (Gros et le maigre, Le, 1961)
Filmy pełnometrażowe
- Nóż w wodzie (1962)
- Najpiękniejsze oszustwa świata (Plus belles escroqueries du monde, Les, 1964)
- Wstręt (Repulsion, 1965)
- Matnia (Cul-de-sac, 1966)
- Nieustraszeni pogromcy wampirów (The Fearless Vampire Killers, 1967)
- Dziecko Rosemary (Rosemary's Baby, 1968)
- Tragedia Makbeta (The Tragedy of Macbeth, 1971)
- Co? (What?, 1972)
- Chinatown (1974)
- Lokator (Locataire, Le, 1976)
- Tess (1979)
- Piraci (Pirates, 1986)
- Frantic (1988)
- Gorzkie gody (Bitter Moon, 1992)
- Śmierć i dziewczyna (Death and the Maiden, 1994)
- Dziewiąte Wrota (The Ninth Gate, 1999)
- Pianista (The Pianist, 2002)
- Oliver Twist (2005)
[edytuj] scenarzysta
- Zaczarowany rower (1955)
- Rozbijemy zabawę (1957)
- Morderstwo (1957)
- Uśmiech zębiczny (1957)
- Dwaj ludzie z szafą (1958)
- Lampa (1959)
- Gdy spadają anioły (1959)
- Ssaki (1961)
- Gruby i chudy (Gros et le maigre, Le, 1961)
- Nóż w wodzie (1962)
- Czy lubicie kobiety? (Aimez-vous les femmes?, 1964)
- Najpiękniejsze oszustwa świata (Plus belles escroqueries du monde, Les, 1964)
- Wstręt (Repulsion, 1965)
- Matnia (Cul-de-sac, 1966)
- Nieustraszeni pogromcy wampirów (The Fearless Vampire Killers, 1967)
- Dziecko Rosemary (Rosemary's Baby, 1968)
- Fille d'en face, La (1968)
- Dzień na plaży (A Day at the Beach, 1970)
- Bateau sur l'herbe, Le (1971)
- Tragedia Makbeta (The Tragedy of Macbeth, 1971)
- Co? (What?, 1972)
- Chinatown (1974)
- Lokator (Locataire, Le, 1976)
- Tess (1979)
- Piraci (Pirates, 1986)
- Frantic (1988)
- Gorzkie gody (Bitter Moon, 1992)
- Dziewiąte Wrota (The Ninth Gate, 1999)
- Oliver Twist (2005)
[edytuj] aktor
- Trzy opowieści (1953) jako Genek
- Pokolenie (1954) jako Mundek
- Dzień bez słońca (1954) jako Chłopiec
- Zaczarowany rower (1955) jako Adaś
- Trzy starty (1955) jako Brat Basi słuchający relacji z zawodów w radio
- Antek (1955) jako Antek
- Koniec nocy (1956) jako Mały
- Wraki (1956) jako Romek
- Eroica - Symfonia bohaterska w dwóch częściach (Eroica, 1957) jako Kolędnik
- Dwaj ludzie z szafą (1958) jako Chuligan #2
- Zadzwońcie do mojej żony (1958) jako Tancerz
- Lotna (1959) jako muzyk
- Lampa (1959) jako przechodzień
- Gdy spadają anioły (1959) jako żołnierz i stara kobieta
- Do widzenia, do jutra (1960) jako Student
- Niewinni czarodzieje (1960) jako Dudzio
- Zezowate szczęście (1960) jako Korepetytor
- Ostrożnie, Yeti! (1960) jako Kierowca
- Samson (1961)
- Gruby i chudy (Gros et le maigre, Le, 1961) jako Chudy
- Nóż w wodzie (1962) jako Chłopak (głos)
- Nieustraszeni pogromcy wampirów (The Fearless Vampire Killers, 1967) jako Alfred
- The Magic Christian (1969) jako Słuchacz
- Co? (What?, 1972) jako Mosquito
- Krew dla Draculi (Blood for Dracula, 1974) jako Człowiek w tawernie
- Chinatown (1974) jako mężczyzna z nożem
- Lokator (Locataire, Le, 1976) jako Trelkovsky
- Chassé-croisé (1982)
- En attendant Godot (1989) jako Lucky
- Back in the U.S.S.R. (1992) jako Kurilov
- Czysta formalność (Pura formalità, Una, 1994) jako Inspektor
- Śmiertelne zmęczenie, (Grosse Fatigue, 1994)
- Hommage à Alfred Lepetit (2000)
- Zemsta (2002) jako Józef Papkin
- Godziny szczytu 3 (2007) jako Detektyw Jacques
[edytuj] producent
- Gruby i chudy (Gros et le maigre, Le, 1961)
- Dzień na plaży (A Day at the Beach, 1970)
- Afternoon of a Champion (1972)
- Gorzkie gody (Bitter Moon, 1992)
- Castelnuovo (1999)
- Dziewiąte Wrota (The Ninth Gate, 1999)
- Pianista (The Pianist, 2002)
- Oliver Twist (2005)
[edytuj] Opieka artystyczna
[edytuj] Literatura
- Tylski, Alexandre (2004). "Roman Polanski - ses premiers films polonais". Lyon: Aleas. 159 s. ISBN 2-84301-109-4
- Tylski, Alexandre (2006). "Roman Polanski". Rzym: Gremese. 125 s. ISBN 88-7301-599-9
- Tylski, Alexandre (2006). "Roman Polanski l'art de l'adaptation. Paryż: L'Harmattan. 278 s. ISBN 2-296-00797-X
Przypisy
[edytuj] Linki zewnętrzne
- Roman Polański – życie i twórczość (opr. Mariusz Kubik) – "Gazeta Uniwersytecka UŚ", wydanie specjalne, czerwiec 2000; Uniwersytet Śląski, Katowice
- Mariusz Kubik – "Roman Polański – Doktor H.C. PWSFTViT w Łodzi", "Gazeta Uniwersytecka UŚ", nr 3 (82), grudzień 2000; Uniwersytet Śląski, Katowice
- Roman Polański (pl). W: Internetowa Baza Filmu Polskiego [on-line].
- Roman Polański w Internet Movie Database (IMDb) (en)
- Roman Polański w NNDB (en)
- Roman Polański w bazie filmweb.pl
Rower • Morderstwo •Uśmiech zębiczny • Rozbijemy zabawę • Dwaj ludzie z szafą • Lampa •
Gdy spadają anioły • Ssaki • Gruby i chudy •Nóż w wodzie • Wstręt • Matnia •
Nieustraszeni pogromcy wampirów • Dziecko Rosemary • Makbet • Co? • Chinatown • Lokator • Tess •
Piraci • Frantic • Gorzkie gody • Śmierć i dziewczyna • Dziewiąte Wrota • Pianista • Olivier Twist