Robert Koczarian
Z Wikipedii
Robert Sedraki Koczarian Ռոբերտ Սեդրակի Քոչարյան 31 sierpnia 1954 - |
|
![]() |
|
Prezydent Armenii | |
Okres urzędowania | od 10 kwietnia 1998 do 9 kwietnia 2008 |
Poprzednik | Lewon Ter-Petrosjan |
Następca | Serż Sarkisjan |
Robert Sedraki Koczarian (orm. Ռոբերտ Սեդրակի Քոչարյան, ur. 31 sierpnia 1954 w Stepanakercie) – ormiański polityk, działacz społeczności ormiańskiej w Górskim Karabachu, w latach 1994-1996 pełnił funkcję prezydenta Górskiego Karabachu, a w latach 1996-1997 był premierem Armenii; od 1998 do 2008 prezydent Republiki Armenii.
Urodził się, wychowywał się i mieszkał w Górskim Karabachu. W latach 1971-1972 studiował w Moskiewskim Instytucie Energetycznym, a następnie pracował jako monter w Zakładach Elektrotechnicznych w Stepanakercie. W latach 1972-1973 odbył służbę wojskową, po czym rozpoczął studia zaoczne na Wydziale Elektrotechnicznym Instytutu Politechnicznego w Erywaniu. Studia ukończył w 1982. W latach 1980-1981 był inżynierem-mechanikiem w Zakładach Elektrotechnicznych w Stepanakercie.
Od 1981 pracował jako działacz partyjny. Do 1985 pełnił funkcję II sekretarza stepanakerckiego Komitetu Miejskiego Komsomołu, a przez kolejne pięć lat stał na czele organizacji partyjnej Karabachskiego Kombinatu Jedwabniczego.
Pod koniec lat 80. zaangażował się w działalność ruchu narodowego Ormian zamieszkujących Górski Karabach (który od ormiańskiej nazwy tej krainy – Arcach nosił nazwę ruchu arcachskiego). W tym samym czasie coraz częściej zaczęło dochodzić do napięć etnicznych pomiędzy mieszkającymi w tym rejonie Ormianami i Azerowie. Ormianie dążyli do przyłączenia Nagorno-Karabachskiego Obwodu Autonomicznego (wchodzącego w skład Azerbejdżańskiej SRR) do Armeńskiej SRR.
W marcu 1988 Koczarian wstąpił do nowozałożonej grupy politycznej "Krunk", w której objął funkcję kierownika sekcji ideologicznej. W grudniu 1988 grupa została rozwiązana decyzją władz radzieckich, a jej kierownictwo zostało poddane represjom. W miejsce "Krunk" Koczarian powołał nową grupę pod nazwą "Miacum", opowiadającą się za przyłączeniem Karabachu do Armenii.
W 1989 i 1990 Koczarian wybierany był deputowanym Rady Najwyższej Armenii oraz członkiem Prezydium Rady. W 1990 wystąpił z KPZR. W wrześniu 1991 poparł deklarację niepodległości Republiki Górskiego Karabachu. Jesienią tego samego roku został wybrany deputowanym Rady Najwyższej Górskiego Karabachu, a w grudniu objął funkcję przewodniczącego Rady.
W 1992 doszło eskalacji konfliktu pomiędzy Azerbejdżanem a samozwańczą republiką. W sierpniu tego roku Koczarian stanął na czele Komitetu Obrony Republiki Górskiego Karabachu, pełniącego faktyczną władzę polityczną i militarną na terytorium zajmowanym przez karabachskich Ormian. 12 maja 1994 pod auspicjami Rosji i OBWE pomiędzy walczącymi stronami zawarte zostało zawieszenie broni. 24 grudnia 1994 parlament Górskiego Karabachu wybrał Koczariana na stanowisko prezydenta. W listopadzie 1996 jego pełnomocnictwa zostały potwierdzone w wyborach powszechnych, w których Koczarian uzyskał ponad 80% poparcia.
20 marca 1997 prezydent Armenii Lewon Ter-Petrosjan mianował Koczariana na stanowisko szefa rządu republiki Armenii. Także w samej Armenii Koczarian cieszył się dużą popularnością. Po rezygnacji Ter-Petrosjana w lutym 1998 został pełniącym obowiązki prezydenta, a w marcu 1998 wystartował w wyborach, w których uzyskał blisko 60% głosów. Na stanowisku głowy państwa został zaprzysiężony 10 kwietnia 1998. 5 marca 2003 Koczarian ponownie został wybrany prezydentem, uzyskując ponad 67% głosów. Opozycja zarzuciła Koczarianowi fałszerstwa wyborcze, a na nadużycia ze strony władz zwracali uwagę międzynarodowi obserwatorzy.
Za rządów Koczariana w Armenii przeprowadzone zostały reformy systemu prawnego, m.in. dokonano zmian w konstytucji oraz zniesiono karę śmierci. Armenia wstąpiła do Rady Europy oraz Światowej Organizacji Handlu. Podjęta została współpraca armeńskich sił zbrojnych z NATO. Jednocześnie zacieśniła się współpraca gospodarcza i paliwowo-energetyczna z Rosją, która stała się głównym zagranicznym inwestorem na terenie Armenii.
Jesienią 2007 udzielił poparcia premierowi Serżowi Sarkisjanowi w zaplanowanych na luty 2008 wyborach prezydenckich. Gdy wynik wyborów dający wygraną Sarkisjanowi został zakwestionowany przez opozycję, a w Erywaniu doszło do demonstracji, 2 marca wprowadził w kraju stan wyjątkowy aby nie dopuścić do dalszych zamieszek. 9 kwietnia 2008 oficjalnie jego następcą został Serż Sarkisjan.
30 sierpnia 2004 odznaczony został polskim Orderem Orła Białego.
[edytuj] Linki zewnętrzne
Armenia Przedwojenna
Hovhannes Qajaznuni • Aleksander Khatisyan • Hamo Ohanjanyan • Simon Vratsian
Armeńska SRR
Alexandr Myasnikyan • Sargis Lukasin • Sargis Hmbardzumian • Sahak Ter-Gabrielian • Abraham Guloian • Aram Piruzian • Aghasi Sargsian • Anton Qochinian • Badal Muradian • Grigor Arzumanian • Fadey Sargsian • Władimir Margariants
Niepodległa Armenia
Wazgen Manukian • Gagik Arutiunian • Chosrow Arutiunian • Hrant Bagratian • Armen Sarkisjan • Robert Koczarian • Armen Darbinian • Wazgen Sarkisjan • Aram Sarkisjan • Andranik Markarian • Serż Sarkisjan • Tigran Sarkisjan