Rakiszki
Z Wikipedii
Współrzędne: 55°58' N 25°35' E
| Rakiszki | |||
|
|||
| Państwo |  Litwa |
||
| Obwód |  poniewieski |
||
| Burmistrz | Arvydas Dagys | ||
| Położenie | 55° 58' N 25° 35' E |
||
| Ludność (2005) • liczba ludności |
16 118 |
||
| Nr kierunkowy | 458 | ||
| Kod pocztowy | LT-42136 | ||
| Miasta partnerskie | Pabianice  Polska |
||
|
Położenie na mapie kraju
  Rakiszki
|
|||
| Strona internetowa miasta | |||
Rakiszki (lit. Rokiškis wymowa *) - miasto na północy Litwy położone w obwodzie poniewieskim, 60 km na północ od Uciany. 15,7 tys. mieszkańców (2007).
Spis treści |
[edytuj] Historia
Pierwsza wzmianka o dworze stojącym w Rakiszkach pochodzi z 1499 roku. Kościół i parafia rakiska wzmiankowane są po raz pierwszy w 1500. Do 1547 r. dobra ziemskie były królewszczyzną, którą Zygmunt II August nadał kniaziom Kroszyńskim. W XVIII w. przeszły w ręce Tyzenhauzów - ostatni z tego rodu to Rajnold Tyzenhauz, po nim dobra odziedziczyła jego siostra Maria Przezdziecka i w rękach tej rodziny Rakiszki znajdowały do II wojny światowej. Dzięki tym właścicielom miasto bardzo rozwinęło się w XIX i XX wieku: zbudowano hale targowe, szpital, browar, młyn, szkołę i cegielnia. Tyzenhauzowie ufundowali kościół pw. św. Mateusza. Konstanty Tyzenhauz, mieszkający w Rakiszkach zoolog zgromadził na początku XIX w. zbiory przyrodnicze, które przekazał później Uniwersytetowi Wileńskiemu.
Do rozwoju miasta znacznie przyczyniła się też przechodząca nieopodal linia kolejowa Dyneburg-Lipawa, którą zbudowano w 1873.
Obecnie miasto jest znane na Litwie dzięki działającej od lat 20. fabryce serów Rokiškio sūris.
[edytuj] Herb
Obecny herb miasta pochodzi z 1993. Pole z lichtarzem symbolizuje pierwszych właścicieli miasta: Kroszyńskich; byk symbolizuje Tyzenhauzów, a fleur-de-lis — Przeździeckich. Ostanie pole przedstawia organy z kościoła pw. św. Mateusza.
[edytuj] Zabytki
- Pałac klasycystyczny wybudował w 1801 r. Ignacy Tyzenhauz, w 1905 r. Jan Przezdziecki gruntownie go przebudował nadając mu wygląd neorenesansowy. Przed I wojną światową w pałacu zgromadzono cenne zbiory sztuki, które ewakuowane do Kijowa w 1915 r. uległy rozproszeniu. Częściowo zachował się wystrój wnętrz. W roku 1939 od września do grudnia zakwaterowani tu byli polscy oficerowie internowani na Litwie. Obecnie w pałacu jest muzeum krajoznawcze założone w 1940 r. posiadające ponad 60 tys. eksponatów.
- Zameczek - stoi w parku nad stawem, najprawdopodobniej przebudowana część XVII-wiecznego zamku Kroszyńskich.
- W zespole pałacowym zachowało się kilka zabudowań gospodarczych, a nad rzeką Laukupą (Laukupe) browar i młyn parowy.
- Park o pow. 28 ha, tzw. regularny założony w [[XVIII] w. otacza zespół pałacowy. Na terenie parku skansen architektury ludowej z okolic Rakiszek.
- Kościół katolicki, neogotycki, fundacji Rajnolda Tyzenhauza, wybudowany w latach 1868-85. Odnowiony w 1975 r. Wieżo-dzwonnica wysok. 60 m. Najpiękniejsza świątynia neogotycka na Litwie, cenne wyposażenie wnętrza sprowadzono z całej Europy (ołtarz - Paryż, organy - Niemcy, dzwon - Strasburg, witraże - Wiedeń, meble - Belgia). W podziemiach krypta grobowa Tyzenhauzów. Obok kościoła okrągła kaplica z 1883 r.
- Hale targowe z pocz. XIX w. fundacji Tyzenhauzów.
- Zabytkowy układ przestrzenny miasta z końca XVIII w. Oś długości 1 km tworzy pałac z kościołem.
Miasto partnerskie Pabianic (Polska)
