PzKpfw VI B Königstiger
Z Wikipedii
SdKfz 182 PzKpfw VI Ausf.B Tiger II "Königstiger" | |
Dane podstawowe | |
Państwo | Niemcy |
Producent | Henschel, Porsche |
Typ pojazdu | czołg ciężki |
Trakcja | gąsienicowa |
Załoga | 5 (dowódca, celowniczy, ładowniczy, strzelec-radiotelegrafista, kierowca) |
Historia | |
Prototypy | 1943 |
Produkcja | styczeń 1944 – marzec 1945 |
Wyprodukowano | 487 |
Dane techniczne | |
Silnik | 1 silnik gaźnikowy, 12-cylindrowy Maybach HL230 P30 o mocy 700 KM przy 3000 obr./min. |
Transmisja | mechaniczna |
Poj. zb. paliwa | 860 l |
Pancerz | spawany z płyt walcowanych, grubość: 25 – 180 mm |
Długość | 10,286 m |
Szerokość | 3,755 m (wyposażony w gąsienice bojowe) 3,27 m (wyposażony w gąsienice transportowe) |
Wysokość | 3,09 m |
Prześwit | 0,495 m |
Masa | 68 800 kg (bojowa z wieżą Porsche) 69 800 kg (bojowa z wieżą Henschel) |
Nacisk jedn. | 1,02 kg/cm² (wyposażony w gąsienice bojowe) 1,23 kg/cm² (wyposażony w gąsienice transportowe) |
Osiągi | |
Prędkość | 35 – 38 km/h (po drodze) 14 – 20 km/h (w terenie) |
Zasięg | 170 km (po drodze) 120 km (w terenie) |
Pokonywanie przeszkód | |
Brody (głęb.) | 1,60 m 4,00m (czołg wyposażony w komin powietrzny służący do pokonywania przeszkód wodnych po dnie) |
Rowy (szer.) | 2,50 m |
Ściany (wys.) | 0,85 m |
Kąt podjazdu | 35° |
Dane operacyjne | |
Uzbrojenie | |
1 armata 8.8 cm KwK 43 L/71 kal. 88 mm (zapas amunicji – 78 szt. lub 84 szt.) 2 – 3 karabiny maszynowe MG 34 (zapasa amunicji – 5850 szt.) |
|
Użytkownicy | |
Niemcy |
Panzerkampfwagen VI Ausf. B (PzKpfw VI Königstiger, PzKpfw VI Tiger II, Sd.Kfz.182) - niemiecki czołg ciężki, największy i najcięższy czołg II wojny światowej użyty w boju. Königstiger oznacza w języku niemieckim tygrysa bengalskiego (Panthera tigris tigris)[1], po tygrysie syberyjskim największego przedstawiciela z gatunku tygrysów, jednak w wojskach alianckich przyjęła się nazwa będąca dosłownym tłumaczeniem tego terminu z języka niemieckiego, Tygrys Królewski.
Urząd Uzbrojenia Wojsk Lądowych we wrześniu 1943 roku rozpisał przetarg na czołg ciężki, który miałby zastąpić PzKpfw. VI "Tiger". Do przetargu stanęły dwie firmy, Henschel i Porsche. Projekty różniły się szczegółami wieżyczki, uzbrojeniem oraz jednostką napędową. Przetarg wygrał Henschel i pierwsze prototypy wyprodukowano w ostatnim kwartale 1943 roku, produkcja seryjna w zakładach Henschla rozpoczęła się w styczniu 1944, ale po pewnym czasie Führer zażądał aby w nowym tygrysie montowano wieżyczki projektu Porsche. Ponieważ alianci wzmogli bombardowania miasta Kassel, w którym znajdowała się fabryka Henschla, wyprodukowano tylko 487 czołgów. Był to ostatni niemiecki czołg produkowany seryjnie podczas II wojny światowej. Problemy produkcyjne były związane z licznymi atakami lotnictwa alianckiego oraz problemami z częściami (Tiger, Panther, Panther II - w fazie projektów).
Do jednostek Królewskie Tygrysy trafiały od lutego 1944. Był niemalże niepokonany ze względu na siłę ognia i gruby pancerz, ale słaba manewrowość i niska żywotność silnika były (oprócz zasięgu) największymi wadami tego pojazdu, także duże straty poniosły jednostki Waffen-SS z powodu braku wsparcia piechoty podczas ataku i słabego wywiadu, przez co wpadały w zasadzki. Jedynym godnym przeciwnikiem był radziecki czołg IS-2. Jednak 487 czołgów wyprodukowanych do końca wojny nie było w stanie zmienić losów wojny (zdecydowana większość zniszczonych została przez lotnictwo alianckie). Na podstawie czołgu PzKpfw. VI B "Königstiger" wyprodukowano ciężkie działo samobieżne "Jagdtiger".
Spis treści |
[edytuj] Historia
Doświadczenia wyniesione z walk na froncie wschodnim udowadniały, że przewagę uzyskiwała ta strona, która dysponowała potężniejszym działem. W związku z tym na uzbrojenie nowego czołgu wybrano skonstruowaną w 1941 roku na bazie armaty przeciwlotniczej Flak 41 armatę czołgową KwK 8,8 cm L/71 kalibru 88 mm firmy Friedrich Krupp AG z Essen. Na początku 1942 roku do prac nad nowym czołgiem przystąpiły firmy Nibelungen Werke (Ferdinand Porsche) i Henschel. W sierpniu 1942 wydział Urzędu Uzbrojenia zajmujący się sprzętem pancernym wydał rozkaz, aby nowy czołg był w znacznym stopniu zunifikowany z czołgiem średnim PzKpfw V Panther, m. in. zlecono zastosowanie tego samego silnika typu Maybach HL230 P30 o mocy 700 KM.
Profesor Porsche przedstawił projekt czołgu VK 4502 (P). Zastosowano w nim kombinowany napęd spalinowo-elektryczny w skład którego wchodziły 2 silniki gaźnikowe Simmering-Graz-Pauker o mocy 200KM oraz zawieszenie na wzdłużnych wałkach skrętnych. Ten projekt nie uzyskał jednak uznania w oczach Urzędu Uzbrojenia. Uznano, że pojazd Porsche’a będzie podatny na usterki układu napędowego, zbyt kosztowny materiałowo i trudny w eksploatacji.
Zwyciężył więc prototyp VK 4503 (H) firmy Henschel. Na początku 1943 roku zakłady otrzymały zamówienie na wykonanie trzech prototypów. Uwieńczeniem prac konstrukcyjnych przebiegających pod kierownictwem inż. Erwina Andersa była prezentacja prototypu Hitlerowi 20 października 1943 roku. Od stycznia następnego roku rozpoczęto produkcję seryjną. Zewnętrznie nowy czołg bardzo przypominał powiększoną wersje czołgu PzKpfw V Panther (po zbadaniu zdobycznych czołgów Tiger II Rosjanie doszli do wniosku, że jest to po prostu... nowa wersja czołgu Panther z ulepszonym opancerzeniem i uzbrojeniem). Tak jak w Panterze wszystkie powierzchnie kadłuba narażone na ostrzał nie tylko miały znaczną grubość (np. pancerz czołowy miał grubość 150 mm) ale zostały odchylone do pionu: przednia, górna i dolna aż o 50°, boczne i górne o 25°, zaś tylna o 30°. Jednak wymóg zamontowania potężnej armaty KwK 8,8 cm L/71 oraz umieszczenia części zasobników amunicyjnych w wieży spowodowało powiększenie wymiarów bocznych płyt wieży. Dlatego też powierzchnie wieży odchylono od pionu, a także wygięto na kształt łuku, aby zwiększyć prawdopodobieństwo rykoszetowania pocisków.
[edytuj] Zastosowanie bojowe
Pierwszymi pododdziałami, które otrzymały nowe czołgi były pierwsze kompanie 503. Batalionu Czołgów Ciężkich oraz 101. Batalionu Czołgów Ciężkich SS. Debiut bojowy tych czołgów, podobnie jak Panter, był niezbyt udany. Pierwsze straty poniesiono już w połowie lipca 1944 w Normandii (3 czołgi). Pierwszą jednostką całkowicie wyposażoną w nowe czołgi był 501. Batalion Czołgów Ciężkich. Mimo to połowa z nich cierpiała na usterki "okresu dojrzewania". Wobec tego batalion dozbrojono czołgami PzKpfw IV i wysłano na front wschodni. Jednak i inne czołgi nie były wolne od usterek, tylko podczas 10 km przemarszu z miejsca do dowództwa 16. Dywizji Pancernej, do której został przydzielony batalion stanęło 10 Tiger II. Ponadto saperzy musieli wzmacniać mosty, aby ponad 70-tonowe czołgi mogły po nich bezpiecznie przejechać. W wyniku kolejnych usterek 11 sierpnia 1944 batalion miał sprawnych tylko 11 czołgów. Dzień później batalion wspierał uderzenie 16. DPanc na Staszów w rejonie radzieckiego przyczółka na Wiśle pod Sandomierzem. Niemieckie czołgi napotkały doskonale zamaskowane działa przeciwpancerne i czołgi. Atak zakończył się całkowitą klęską, zniszczeniu uległa większość atakujących czołgów (kilka w wyniku trafienia w wieże, co spowodowało eksplozje znajdujących się tam pocisków). Walki toczyły się również w dniach następnych. W ich wyniku batalion stracił łącznie 14 czołgów Tiger II. Niepowodzenie ataku było spowodowane przede wszystkim niemożnością wykorzystania podstawowych zalet czołgu - zdolności do walki na dystansie 1500 - 2000 m i niewrażliwości na ostrzał. Okazało się bowiem, że zróżnicowany teren pozwalał czołgom sowieckim szybko podejść na odległość skutecznego strzału, a gruby pancerz "Królewskich Tygrysów" na bliskim dystansie nie był już tak odporny na ostrzał. Również poważną wadą w walce na krótkich dystansach okazała się powolność i mała prędkość obrotu wieży niemieckich kolosów.
W wyniku walk pod Staszowem Rosjanie zdobyli trzy czołgi Tiger II, które poddali testom. W ich wyniku stwierdzono, że jakość pancerza czołgów Tiger II znacznie pogorszyła się w stosunki do czołgów Panther i Tiger z początku ich produkcji - związane to było ze zmianą składu stopu, z którego wykonano pancerz czołgu (zamiast molibdenu, którego źródła pozyskiwania Niemcy już stracili, użyto wanadu). Okazało się nawet, że po uderzeniu 3-4 pocisków, mimo braku przebicia w pancerzu ukazały się wyraźne pęknięcia i odpryski, także od wewnątrz (te były szczególnie niebezpieczne dla załogi). Wysoko za to oceniono armatę wozu, uznając ją porównywalną do armaty D-25 kalibru 122 mm czołgu IS-2. Kolejnymi działaniami, w których wzięły udział "Królewskie Tygrysy" były m. in. walki w rejonie Arnhem, walki obronne na froncie wschodnim, ofensywa w Ardenach, oraz ostatnia niemiecka ofensywa na Węgrzech. Szczególnie użycie czołgów w walkach w Ardenach mijało się z celem. Olbrzymie czołgi miały wielkie trudności z pokonywaniem krętych, zalesionych dróg (długa armata skutecznie utrudniała manewrowanie). Ostatni Tygrys II z Batalionu Feldherrnhalle został zniszczony przez własną załogę 10 maja 1945 roku.
[edytuj] Przypisy
[edytuj] Linki zewnętrzne
PzKpfw I A/B • PzKpfw I C/D • PzKpfw I F • PzKpfw II • PzKpfw III • PzKpfw IV • Panther • Tiger • Tiger II • PzKpfw 35(t)¹ • PzKpfw 38(t)¹
|
|
Czołgi - samobieżne miotacze ognia
|
|
Panzerjäger I • Marder I • Marder II • Marder III • Nashorn • Hetzer • Jagdpanzer IV • Jagdpanther • Jagdtiger • Elefant (Ferdinand)
|
|
Samobieżne działa plot
|
|
Inne pojazdy
|
|
Prototypy i projekty
|
|
¹) obcej konstrukcji, używane przez Wehrmacht; Lista oznaczeń Sd.Kfz.
|