Portal:Japonia
Z Wikipedii
Japonia w polskiej Wikipedii
Japonia (日本 – Nihon lub Nippon; 日本国 – Nihon-koku lub Nippon-koku) – państwo leżące w Azji Wschodniej, na archipelagu Wysp Japońskich. Japonia to kraj wielu tysięcy wysp i wysepek ciągnących się wzdłuż wschodnich wybrzeży Azji. Największe wyspy to Hokkaidō, Honshū (główna wyspa), Kyūshū oraz Shikoku. Na Japonię składa się także około 4000 małych wysepek. Zapisane znakami chińskimi (kanji) słowo Japonia (日本) ma dwa czytania: Nihon oraz Nippon. Pierwsze jest używane w języku codziennym, drugie – wykorzystuje się raczej w oficjalnych sytuacjach. Znaki te tłumaczy się jako: Kraj Wschodzącego Słońca (日 – słońce; 本 – korzeń; pochodzenie). Określenie to pochodzi z Chin i odnosi się do położenia geograficznego Japonii względem kontynentalnej Azji: Chińczykom wydawało się, że słońce przychodzi codziennie z Wysp Japońskich.
Będziemy wdzięczni za Twoją pomoc w rozwijaniu portalu. Jeżeli chcesz edytować tę stronę przejdź tutaj
Artykuł miesiąca []
Wii (wym. jak ang. we; IPA: [wiː]) – konsola gier wideo zaprojektowana i produkowana przez japońską firmę Nintendo. Początkowo znana pod nazwą Revolution jest następczynią Nintendo GameCube.
Konsola znana jest głównie ze swojego bezprzewodowego kontrolera, pilota Wii, który może być używany jako urządzenie wskazujące i może wykrywać ruch w trzech wymiarach. Ważnym elementem konsoli jest również usługa WiiConnect24, która pozwala na otrzymywanie wiadomości i uaktualnień za pośrednictwem Internetu jednocześnie zużywając bardzo małą ilość energii elektrycznej.
Czy wiesz, że... []
... premier Japonii Shinzō Abe podał się do dymisji 12 września 2007 i został zastąpiony przez Yasuo Fukudę?
... dlaczego zatonął statek badawczy Kaiyo Maru?
... że Jolanta Tubielewicz otrzymała Order Wschodzącego Słońca?
... w znajdującej się na liście światowego dziedzictwa UNESCO miejscowości Kōya-san znajduje się ponad 110 świątyń?
... pierwsze rozgrywki piłkarskiej J-League odbyły się w 1993?
Zalążek miesiąca []
Shizuka Arakawa (jap. 荒川 静香 Arakawa Shizuka?, ur. 29 grudnia 1981) - japońska łyżwiarka figurowa, mistrzyni świata w jeździe indywidualnej w 2004. Jest trzecią reprezentantką tego kraju, po Midori Ito i Yuka Sato, której udało się zdobyć ten tytuł. Na Zimowych Igrzyskach Olimpijskich w Turynie zdobyła złoty medal. Po igrzyskach 2006 zakończyła karierę sportową.
Geografia []
- Główne wyspy Japonii: Wyspy Japońskie, Wyspy Nansei, Wyspy Satsunan, Wyspy Ryūkyū, Hokkaido, Honsiu, Sikoku, Kiusiu, Sado, Awaji, Cuszima, Okinawa, Iwo Jima, Wyspy Senkaku
- Regiony: Hokkaidō, Tōhoku, Kantō, Chūbu (Hokuriku - Kōshin'etsu - Tōkai), Kinki, Chūgoku (San'in - San'yō), Sikoku, Kiusiu
- Prefektury: Aichi, Akita, Aomori, Chiba, Ehime, Fukui, Fukuoka, Fukushima, Gifu, Gunma, Hiroshima, Hokkaido, Hyōgo, Ibaraki, Ishikawa, Iwate, Kagawa, Kagoshima, Kanagawa, Kōchi, Kumamoto, Kyōto, Mie, Miyagi, Miyazaki, Nagano, Nagasaki, Nara, Niigata, Ōita, Okayama, Okinawa, Ōsaka, Saga, Saitama, Shiga, Shimane, Shizuoka, Tochigi, Tokushima, Tokio, Tottori, Toyama, Wakayama, Yamagata, Yamaguchi, Yamanashi
- Główne miasta: Tokio, Chiba, Fukuoka, Hamamatsu, Hiroshima, Jokohama, Kawasaki, Kitakyūshū, Kōbe, Kioto, Nagoja, Niigata, Osaka, Saitama, Sakai, Sapporo, Sendai, Shizuoka
- Ochrona przyrody: japońskie parki narodowe
Kultura i sztuka []
- Religie: świątynie
- Język: pismo japońskie, kanji, jouyou, jinmei, ateji, kana, hiragana, katakana, furigana, kun-yomi, on-yomi, kango, rōmaji, transkrypcja Hepburna, Kanji Aptitude Test, Japanese Language Proficiency Test
- Literatura: książka japońska, pisarze, poeci, utwory
- gatunki: chōka, haiku, hon, monogatari, otogizoshi, renga, shōsetsu, sōshi, tanka, waka, zuihitsu
- laureaci Nagrody Nobla w dziedzinie literatury: Yasunari Kawabata (1968), Kenzaburo Oe (1994)
- Teatr: bugaku, bunraku, butoh, dengaku, gigaku, kabuki, kagura, kumadori, kyōgen, nō, rakugo, sarugaku
- Film: filmy, seriale telewizyjne, aktorki, aktorzy, reżyserzy, seiyū (lista)
- gatunki: anime, jidaigeki, kaijū, pinku eiga, tokusatsu, yakuza eiga
- Sztuka: ceremonia picia herbaty, ikebana, ogrodnictwo, origami
- Gejsze: Kamogawa odori, maiko, mizuage, ofuku, wareshinobu
- dzielnice gejsz: Gion Kobu, Kamishichiken, Pontochō
- Architektura: architekci
- tradycyjna: fusuma, ishi doro, kotatsu, onsen, Yumura Onsen, shōji, tatami, zamki
- współczesna: hotel kapsułowy, wieżowce
- laureaci Nagrody Pritzkera: Kenzō Tange (1987), Fumihiko Maki (1993), Tadao Ando (1995)
- Muzyka: J-pop, J-rock, muzycy, grupy muzyczne
- Ubiór: geta, hachimaki, hakama, haori, kanzashi, keikogi, kimono, loose socks, netsuke, obi, tabi, waraji, yukata, zori
- Kuchnia:
- potrawy: osechi ryori, ramen, sashimi, sushi, taiyaki, tempura, yakitori, zupy japońskie, okonomiyaki, onigiri
- napoje: genmaicha, sake, sencha, umeshu
- składniki: chrzan japoński, dashi, kanpyo, lepiężnik japoński, mirin, miso, mleko ryżowe, mleko sojowe, naruto, nori, pachnotka zwyczajna, rzodkiew japońska, shiitake, soba, sos sojowy, takifugu, tofu
- przybory kuchenne: deba bocho, nakiri bocho, tako hiki
- Media:
- telewizja: NHK, TBS, Telewizja Asahi, Telewizja Fuji, Telewizja Nihon, Telewizja Tokijska
- gazety: Yomiuri Shimbun, Asahi Shimbun, Mainichi Shimbun, Nihon Keizai Shimbun, Sankei Shimbun
Nauka i technika []
- Astronautyka: astronauci, Japan Aerospace Exploration Agency, Centrum Lotów Kosmicznych Tanegashima, Hayabusa, Kaguya, Kibō, Kodama, Ohsumi, SOLAR-B, Tropical Rainfall Measuring Mission, Yohkoh
- Edukacja: uczelnie wyższe
- Informatyka: Earth Simulator, .jp
- Laureaci Nagrody Nobla w dziedzinie:
- fizyki: Hideki Yukawa (1949), Shinichiro Tomonaga (1965), Leo Esaki (1973), Masatoshi Koshiba (2002)
- chemii: Fukui Kenichi (1981), Hideki Shirakawa (2000), Ryōji Noyori (2001), Kōichi Tanaka (2002)
- fizjologii i medycyny: Susumu Tonegawa (1987)
- Zdobywcy Medalu Fieldsa: Kunihiko Kodaira (1954), Heisuke Hironaka (1970), Shigefumi Mori (1990)
Sztuki walki i sport []
- Sport: japońscy medaliści zimowych igrzysk olimpijskich, reprezentacja Japonii na Zimowych Igrzyskach Olimpijskich 2006
- boks: bokserzy
- Formuła 1: kierowcy, Grand Prix Japonii Formuły 1, Grand Prix Pacyfiku Formuły 1, Fuji International Speedway, Suzuka International Racing Course, Okayama International Circuit
- go
- lekkoatletyka: lekkoatleci
- łyżwiarstwo figurowe: łyżwiarki figurowe
- narciarstwo: narciarze
- piłka nożna: piłkarze, reprezentacja narodowa, Kirin Cup, J-League, kluby piłkarskie
- rajdy samochodowe: Rajd Japonii
- siatkówka: siatkarki, reprezentacja narodowa kobiet, reprezentacja narodowa mężczyzn, Puchar Świata w piłce siatkowej, Puchar Wielkich Mistrzów siatkarzy, Puchar Wielkich Mistrzyń
- skoki narciarskie: skoczkowie narciarscy, skocznie narciarskie
- tenis: tenisistki, tenisiści, AIG Japan Open Tennis Championships, Toray Pan Pacific Open
Grafika miesiąca []
Seiko Pyramid Talk - pierwszy na świecie mówiący zegarek wyprodukowany w 1984 roku. Wyświetlacz LCD i przyciski znajdują się na spodzie.
Artykuły na medal []
Nakajima J1N, Bitwa o Midway, Bitwa o Peleliu, Walki o Guadalcanal, Walki o Wyspy Gilberta, Wojna na Pacyfiku, Sonic Adventure 2
Nowe artykuły []
- 15 VI 2008: Hayari Miyake, Ami Suzuki
- 14 VI 2008: Mayuri Kurotsuchi, Koenji Hyakkei, Incydent szanghajski, Pobieda (okręt)
- 13 VI 2008: Cubitus (komiks), Hyūga (1918), Rakugo
- 12 VI 2008: D. Gray-Man, Akira Fujinami, Kitasato Shibasaburo, Matsumoto Rangiku, Masakra w Akihibara
- 11 VI 2008: Turles, Masato (zawodnik K-1), Ilian Stojanow, Sony Ericsson Z800i
- 10 VI 2008: Zarbon, Masakazu Morita, Cieśnina Naruto
- 9 VI 2008: Julius Scriba, Nagayo Sensai, Bobobo-bo Bo-bobo, Aborcja w Japonii
Artykuły do napisania []
- Astronautyka:
- Folklor:
- Geografia: Dejima
- Gospodarka: Nemawashi, Teikei, Mitsubishi Tokyo Financial Group, UFJ, Sumitomo Mitsui Financial Group, Mizuho Financial Group
- Kultura: Hatsumode, Żywy Skarb Narodowy, Shodō
- Polityka/Historia: Joei Shikimoku
- Znani Japończycy/rody: Sokaku Takeda, Ród Hōjō, Ród Ashikaga, Toyo Ito, Rentarō Taki, Kōsaku Yamada, Tōru Takemitsu, Hibari Misora, Seiji Ozawa, Mitsuko Uchida, Naomi Uemura, Momoe Yamaguchi, Eikichi Yazawa, Naoko Takahashi, Ai Fukuhara // Southern All Stars, Dreams Come True, TUBE
Polityka []
- Symbole narodowe: flaga, herb, hymn
- Ustrój polityczny Japonii: Konstytucja Japonii
- Rodzina cesarska: cesarze, linia sukcesji do japońskiego tronu, Chryzantemowy tron, japońskie regalia cesarskie, Urodziny Cesarza, Kujo Sadako, Nagako, Michiko Shoda, Naruhito, Masako Owada, Aiko, Akishino, Kiko, Hisahito, Księżniczka Kako, Księżniczka Kako, Sayako Kuroda
- Parlament: Zgromadzenie Narodowe - Izba Reprezentantów (wybory 2005), Izba Radców (wybory 2007)
- Rząd: premierzy, ministrowie spraw zagranicznych, Ministerstwo Gospodarki, Handlu i Przemysłu Japonii
- Sądownictwo: Sąd Najwyższy
- Partie polityczne: Japońska Partia Komunistyczna, Partia Demokratyczna, Partia Liberalno-Demokratyczna
- Politycy
- Siły zbrojne: Japońskie Siły Samoobrony (powietrzne, morskie, lądowe)
- Wojskowi
- Laureaci Pokojowej Nagrody Nobla: Eisaku Satō (1974)
Gospodarka []
Japoński system finansowy, lista japońskich banków, Bank Japonii, jen, JETRO, kabushiki kaisha, keiretsu, zaibatsu,
- Firmy: Bridgestone, Butterfly, Canon, Casio, Daihatsu, Denso Corporation, Fuji Heavy Industries, Fujifilm, Honda, Isuzu, JVC, Kawasaki Heavy Industries, Konami, Komatsu, Konica Minolta, Korg, Kyocera, Marubeni, Matsushita, Mazda, Mazdaspeed, Mitsubishi, Mitsui, Mugen Motorsports, NEC Corporation, Nikon, Nintendo, Nissan, Nissan Motorsports, Olympus, Panasonic, Pentax, Pioneer, Polyphony Digital Ralliart, Sharp Corporation, Shimano, Sigma Corporation, Sony, Sony Computer Entertainment, Subaru, Subaru Tecnica International, Suzuki, Taito, Tamron, TDK, Tokyo Marui, Toshiba, Toyota, TRD, Yamaha, Yonex
- Transport:
- lądowy: mosty i wiadukty
- kolejowy: dworce i stacje kolejowe, Tunel Seikan
- wodny: Nippon Kaiji Kyokai, Nippon Yusen, K Line
- porty morskie: Port Nagoya, Port Kobe, Port Yokohama
- powietrzny: linie lotnicze, porty lotnicze
- lądowy: mosty i wiadukty
Historia []
- Okresy w historii Japonii:
- Jōmon (ok. 10 000 p.n.e. - 300 p.n.e.)
- Yayoi (ok. 300 p.n.e. - ok. 250 n.e.)
- Yamato (250-710):
- Wydarzenia: Wojna Jinshin
- Pojęcia: samuraj
- Nara (710-794)
- Heian (794-1192):
- Wydarzenia: Wojna Gempei
- Pojęcia: szogun, szogunat, rōnin, bushidō
- Kamakura (1192-1333):
- Wydarzenia: mongolskie inwazje na Japonię
- Pojęcia: daimyō, hatamoto
- Muromachi (1333-1560):
- Postacie: Hosokawa Sumimoto, Yoshimoto Imagawa
- Azuchi Momoyama (1560-1600):
- Wydarzenia: bitwy na równinie Kawanakajima, bitwa pod Sekigaharą
- Edo (1600-1868):
- Wydarzenia: Ikedaya Jiken
- Pojęcia: Rōshigumi, Shinsengumi, Cesarska Armia Japońska
- Postacie: Tokugawa, Oda Nobunaga
- Meiji (1868-1912):
- Wydarzenia: Traktat z Kanagawy, obrona Port Artur, bitwa pod Ulsan, bitwa pod Mukdenem
- Pojęcia: Kempeitai, Tokei-tai, Tokubetsu Koto Keisatsu
- Postacie: Fukuzawa Yukichi, Maresuke Nogi, Togo Heihachiro
- Taishō (1912-1926)
- Shōwa (1926-1989):
- Wydarzenia: Incydent Mukdeński, wojna na Pacyfiku, atak japoński na Pearl Harbor, bitwa w cieśninie Badung, wypad floty japońskiej na Ocean Indyjski, naloty na Tokio, bitwa o Midway, walki o Guadalcanal, bitwa o Okinawę, zrzucenie bomb atomowych na Hiroszimę i Nagasaki, kapitulacja Japonii
- Pojęcia: Tohokai, Wielka Wschodnioazjatycka Strefa Wspólnego Dobrobytu, Tora! Tora! Tora!, kamikaze
- Postacie: Hatazo Adachi, Sadao Araki, Yasumasa Fukushima, Kingoro Hashimoto, Shiro Ishii, Mineichi Koga, Kido Koici, Tadamichi Kuribayashi, Yosuke Matsuoka, Gunichi Mikawa, Chūichi Nagumo, Kijiro Nambu, Hiroyoshi Nishizawa, Keiji Shibasaki, Hideki Tojo, Soemu Toyoda, Mitsuru Ushijima, Isoroku Yamamoto, Tomoyuki Yamashita
- Heisei (1989 do dziś)
- Wydarzenia: Atak na tokijskie metro, Trzęsienie ziemi w Kōbe, 1995, Zimowe Igrzyska Olimpijskie 1998, Mistrzostwa Świata w Piłce Siatkowej Mężczyzn 1998, Mistrzostwa Świata w Piłce Siatkowej Kobiet 1998, Mistrzostwa Świata w Piłce Nożnej 2002, Mistrzostwa Świata w Piłce Siatkowej Mężczyzn 2006, Mistrzostwa Świata w Piłce Siatkowej Kobiet 2006,
- Postacie: Akihito, Hisahito
Lista szablonów []
- Ogólne:
- Szablon:Japonia stub - zalążek artykułu dotyczącego Japonii
- Szablon:Nihongo lub Szablon:Nihongo2 (kwestia do dalszej dyskusji) - ułatwiają format zapisu początku hasła
- Geograficzne:
- Szablon:Japonia - regiony, prefektury i główne miasta Japonii
- Szablon:JPN prefektury infobox (infobox) - informacje o prefekturze
- Szablon:JPN miasto infobox (infobox) - informacje o mieście
- Szablon:JPN dzielnica miasta infobox (infobox) - informacje o dzielnicach miast
- Polityczne:
- Szablon:Polityka Japonii - zagadnienia polityczne
- Szablon:Japońska Rodzina Cesarska - członkowie rodziny cesarskiej
- Historyczne:
- Szablon:Historia Japonii - okresy w historii Japonii
Współpraca []
- Opiekunowie portalu: Seval, Ryuu i Siwulek
- Zachęcamy do śmiałego edytowania i dodawania artykułów, których tematyka wiąże się z Japonią. Jeżeli uważasz, że można ulepszyć tę stronę, poprawić jej układ, kolorystykę lub zawartość, napisz o tym w Dyskusji.
- Jeśli masz propozycję artykułu, wpisz ją tutaj.
- Tworząc zalążki artykułów związanych z Japonią, zamiast {{stub}} wstawiaj do nich {{Japonia stub}}. Lista artykułów do rozwinięcia znajduje się w kategorii Zalążki artykułów - Japonia.
- W zachowaniu spójności edycyjnej pomocna jest lista szablonów wykorzystywanych w artykułach o Japonii.
- Wskazówki edycyjne i inne: jak napisać doskonały artykuł - tworzenie linków - poradnik autora Wikipedii - prawa autorskie
