Hesja-Kassel
Z Wikipedii
.jpg/180px-Karl_(Hessen-Kassel,_1654).jpg)
Hesja-Kassel (niem. Landgrafschaft Hessen-Kassel ) było państwem wchodzącym w skład Świętego Cesarstwa Rzymskiego Narodu Niemieckiego. Państwo to powstało w 1567 roku w następstwie śmierci ostatniego Landgrafa Hesji Filipa I, który rządzone przez siebie terytoria podzielił między swoich czterech synów. Najstarszy syn Wilhelm IV odziedziczył północną część ze stolicą w Kassel. Pozostali synowie otrzymali Hesję-Marburg, Hesję-Rheinfels i Hesję-Darmstadt. Na dwa lata przed wcieleniem do Prus, w 1864 roku, w Hesji-Kassel na powierzchni 9581 km2 żyło 745 063 mieszkańców.
Spis treści |
[edytuj] Historia
[edytuj] do XVI wieku
Heska dynastia pochodzi ze środowisk głęboko związanych z religią protestancką. Zarówno Filip Wspaniałomyślny, Wilhelm V jak i Maurycy poślubili potomkinie króla Czech Jerzego z Podiebradów, pierwszego w Europie władcy, który odrzucił wiarę katolicką. Począwszy od Wilhelma VI matki władców Hesji-Kassel zawsze były potomkiniami Wilhelma Cichego, zarówno przywódcy Holendrów podczas ich walki o niepodległość, jaki i opoki holenderskiego Kalwinizmu.
[edytuj] XVII wiek
Hesja-Kassel powiększyła swój obszar w 1604 roku po tym, jak Maurycy Uczony odziedziczył po bezpotomnej śmierci swego wuja i władcy Hesji-Marburg Ludwika IV część jego księstwa z Marburgiem. Reszta dostała się władcy Hesji-Darmstadt.
Podczas wojny trzydziestoletniej kalwińska Hesja-Kassel okazała się najwierniejszym z niemieckich sojuszników Szwecji. Landgraf Wilhelm V, a po jego śmierci w 1637 roku wdowa po nim Amalia z Hanau (wnuczka Wilhelma Cichego) jako regentka, wspierali stronę protestancką oraz Francję i Szwecję poprzez utrzymywanie silnej armii, garnizonów w licznych twierdzach, i to nawet w czasie, gdy sama Hesja-Kassel okupowana była przez wojska cesarskie. Następcą Wilhelma V został Wilhelm VI, a po nim panował Wilhelm VII.
[edytuj] XVIII wiek
.svg/20px-Flag_of_Bavaria_(striped).svg.png){kind=small}
.png/20px-Wappen_Deutsches_Reich_-_Herzogtum_Braunschweig_(Kleines).png){kind=small}
.gif/20px-Flag_of_Hanover_(1692).gif){kind=small}
.gif/20px-Bandera_de_España(1701-1748).gif){kind=small}
.gif/20px-Flag_of_Prussia_(1701).gif){kind=small}
.svg/20px-Union_flag_1606_(Kings_Colors).svg.png){kind=small}
Karol I Heski był władcą landgrafstwa Hesji-Kassel w latach 1670-1730. Pod rządami Karola miasto Kassel zostało odbudowane ze zniszczeń jakie przyniosła z sobą wojna trzydziestoletnia. Gdy w 1685 roku król Francji Ludwik XIV odwołał Edykt nantejski, do landgrafstwa napłynęli hugenoci. Karol zagwarantował im wolność kultu i wyznania. Około 4000 hugenotów osiedliło się w Kassel. Specjalnie dla nich zbudował miasto Sieburg (dziś Bad Karlshafen) w 1699 roku. Dostali kartę 10 praw specjalnie dla nich i autonomię administracyjną. Karol dbał o przemysł metalowy, obróbkę i wydobycie żelaza. był zwolennikiem merkantylizmu, więc popierał protekcjonizm handlowy i manufaktury. Stworzył w Kassel fabrykę przedmiotów z mosiądzu - "Messinghof". Był to pierwszy zakład metalurgiczny landgrafstwa. Interesował sie też archeologią. Brał udział w wykopaliskach w 1709 roku w Mader Heiden, jednych z pierwszych naukowych wykopalisk zorganizowanych w Niemczech .
Podczas panowania Fryderyka I Hesja-Kassel w latach 1730-1751 znajdowała się w unii personalnej ze Szwecją. Wilhelm VIII Heski rządził landgrafstwem w latach w latach 1751-1760. Wilhelm de facto sprawował władzę o wiele dłużej gdyż już w latach 1730-1751 zastępował oficjalnie panującego landgrafa (w latach 1730-1751), swojego starszego brata Fryderyka I, który jako król Szwecji (od 1720 roku) musiał przebywać w Sztokholmie.
Gdy końca dobiegła wojna siedmioletnia, Fryderyk II Heski starał sie wzmocnić Hesję-Kassel gospodarczo. Zakładał manufaktury i magazyny. 1779 roku założył pierwsze publicznie dostępne muzeum Fridericianum w Kassel, a jeszcze dwa lata przedtem, w roku 1777 Akademię nauk (Kunsthochschule Kassel). Chociaż w XVII i XVIII wieku często spotykaną praktyką wśród ówczesnych monarchów było wypożyczanie swych oddziałów wojskowych, to jednak szczególnie zasłynęli na tym polu landgrafowie Hesji-Kassel, którzy wyjątkowo często w zamian za pieniądze wypożyczali swoje kontyngenty wojskowe innym państwom. Najbardziej znany jest fakt wypożyczenia znakomicie wyposażonych i wyszkolonych wojsk heskich przez landgrafa Fryderyka II swemu siostrzeńcowi, królowi Anglii Jerzemu III, by pomogły przywrócić do posłuszeństwa amerykańskie kolonie podczas amerykańskiej wojny o niepodległość. Uzyskane z tego tytułu pokaźne środki finansowe Fryderyk użył do utrzymania swego świetnego dworu i wystawnego trybu życia.
Zobacz więcej w osobnym artykule: Armia najemna Hesji-Kassel.[edytuj] XIX wiek
Wilhelm I, elektor Hesji-Kassel (ur. 3 stycznia 1743, zm. 27 lutego 1821). Był landgrafem Hesji-Kassel Wilhelmem IX od 1785 do 1803 roku, kiedy to został księciem-elektorem. W latach 1807-1813 państwo Hesja-Kassel nie istniało samodzielne, lecz było włączone w Królestwo Westfalii. W latach 1813-1821 znów istniało jako Elektorat.
W roku 1803, w następstwie reorganizacji na terenie Rzeszy Niemieckiej podczas tzw. Reichsdeputationshauptschluss, margrabstwo Hesji-Kassel zostało wyniesione do poziomu księstwa, a landgraf Wilhelm IX został jednym z cesarskich elektorów (Kurfürst) i od tego momentu panował jako nowy heski książę-elektor Wilhelm I.
W 1806 roku Wilhelm I za swoje poparcie dla Prus został zdetronizowany przez Napoleona, a miasto Kassel stało się stolicą nowego Królestwa Westfalii rządzonego przez brata Napoleona Hieronima.
Po klęsce Napoleona w 1813 roku Hesja-Kassel została odtworzona. Pomimo tego, że Święte Cesarstwo Rzymskie Narodu Niemieckiego przestało istnieć, Wilhelm I zachował swój świeżo nabyty tytuł kurfirsta, gdyż dawał mu on wyższą rangę w porównaniu z kuzynem, Wielkim Księciem Hessen-Darmstadt.
Wnuk Wilhelma I, elektor Fryderyk Wilhelm w austriacko-pruskiej wojnie siedmiotygodniowej w 1866 roku stanął po stronie Austrii i dlatego po pruskim zwycięstwie jego ziemie zostały wcielone do Prus. Razem z wcielonymi do Prus ziemiami Nassau i z Frankfurtem nad Menem ziemie Hesji-Kassel utworzyły nową pruską prowincję o nazwie Hesja-Nassau (Hessen-Nassau).
