Halo
Z Wikipedii
Halo (od greckiego hálos – tarcza słoneczna) – zjawisko optyczne zachodzące w atmosferze ziemskiej na kryształach lodu. Jest to świetlisty, biały lub zawierający kolory tęczy (wewnątrz czerwony, fioletowy na zewnątrz), pierścień widoczny wokół Słońca lub Księżyca. Część nieba wewnątrz kręgu jest wyraźnie ciemniejsza niż na zewnątrz. Zjawisko wywołane jest załamaniem na kryształach lodu i odbiciem wewnątrz kryształów lodu znajdujących się w chmurach pierzastych piętra wysokiego (cirrostratus) lub we mgle lodowej.
Najczęściej występuje tzw. małe halo o promieniu 22° powstające przez załamanie na powierzchniach kryształków o kącie łamiącym 60°. W atmosferze polarnej lub w przypadku atmosfer planetarnych możliwe są okręgi halo o innych promieniach jeżeli kryształki lodu mają kształt inny niż sześciokątne kolumny lub płytki (np sześciany). Rzadziej widoczne bywa duże halo o promieniu 46° powstające podczas załamania światła na krawędziach kryształków wzajemnie do siebie prostopadłych (kryształki lodu mają budowę graniastosłupa prostego o podstawie sześciokątnej).
Wielkość halo określa się na podstawie rozmiarów kątowych, np. 22 stopniowe halo tworzy wiele kryształów (Greenler, Tęcze, glorie i halo, Prószyński i S-ka, Warszawa 1998). W zależności od punktu obserwacji za efekt halo odpowiadają różne kryształy w chmurze. Dlatego nie ma sensu podawanie wielkości halo w jednostkach długości, podobnie jak w przypadku tęczy. Można ściśle określić jakie kryształy w chmurze powodują obserwowane halo, ale nie można przybliżyć się do halo bo zmiana punktu obserwacji powoduje, że inne kryształy odpowiadają za to zjawisko.
| UWAGA: część zjawisk halo występuje w niewielkiej odległości kątowej od Słońca i podczas ich obserwacji należy chronić oczy przed bezpośrednio padającym światłem Słońca ze względu na ryzyko trwałego upośledzenia wzroku.
Światło Słońca padające bezpośrednio przez dłuższy czas na elementy światłoczułe aparatu fotograficznego lub kamery może je uszkodzić. |
| Numer | Symbol | Opis |
|---|---|---|
| 1 | halo 22° | (małe halo) krąg na niebie o promieniu kątowym 22° |
| 2 | słońce poboczne (parhelium) | jasne obszary na przecięciu kręgu parhelicznego i halo |
| 3 | słup słoneczny | pionowy słup powyżej i poniżej Słońca |
| 4 | krąg parheliczny | poziomy krąg przechodzący przez Słońce |
| 5 | łuk okołozenitalny | tęczowy łuk ponad Słońcem wokół zenitu |
| 6 | łuk styczny i halo opisane | łuki na zewnątrz halo z boku i na górze |
| 7 | halo 46° | (wielkie halo) koło o promieniu 46° |
| 8 | podsłońce | jasne miejsce poniżej horyzontu |
