Dla Elizy

Z Wikipedii

Dla Elizy (niem. "Für Elise") to popularny tytuł "Bagateli a-moll" WoO 59, jednej z najbardziej znanych w literaturze muzycznej miniatur fortepianowych, którą skomponował Ludwig van Beethoven. Utwór powstał ok. 1810 roku.

Biografowie Beethovena nie są zgodni co do tego, kim była tytułowa Eliza. Według jednej z teorii, oryginalny tytuł brzmiał: "Für Therese", jako że adresatką utworu miała być córka jednego z lekarzy wiedeńskich, Teresa Mulfatti von Rohrenbach. W 1810 kompozytor zamierzał się jej oświadczyć. Nie wiadomo, czy oświadczyny Beethovena zostały odrzucone przez pannę Mulfatti, czy w ogóle do nich nie doszło - kompozytor miał problemy z wyrażaniem swoich uczuć - dość, że w 1816 roku Teresa Mulfatti została żoną Wilhelma von Droßdika, szlachcica piastującego urząd państwowy.

Inna wersja mówi, że Eliza była ową tajemniczą "Nieśmiertelną Ukochaną", do której Beethoven napisał swój słynny list ("List do Nieśmiertelnej Ukochanej"), a której tożsamości biografom nigdy nie udało się ustalić.

Kiedy kompozycję opublikowano w 1865 roku, jej odkrywca, Ludwig Nohl nadał dziełu tytuł "Dla Elizy", pod którym jest znane do dziś.

Muzyka

Utwór o budowie ABACA utrzymany jest w metrum 3/8. Popularny motyw melodyczny, grany przez prawą rękę na tle rozłożonych akordów lewej ręki oparty jest początkowo jedynie na dwóch funkcjach harmonicznych: a i E (będącymi w utworze funkcją toniki i dominanty). "Odpowiedź" ma wychylenie do trybu durowego: C, G, aby znów przejść w a i E. Część B żywsza, w tonacji F-dur, z drobnymi pochodami sekundowymi. Część C mroczna, w narastającym crescendo, ostinatowy motyw w lewej ręce, używanie praktycznie cały czas pedału zgłaśniającego, wszystko to wymaga od pianisty dużego wyrobienia i muzykalności.

Posłuchaj lub ściągnij: [1] Na stronie jest wiele nagrań. Znajdź nagłówek Bagatelle WoO 59 (Für Elise) i wybierz nagranie.

• Zobacz też: bagatela.