Cel
Z Wikipedii
Najbardziej ogólnie w sensie powszechnym i systemowym, cel to stan lub obiekt, do którego się dąży.
Działać celowo może: człowiek, organizacja, społeczeństwo, robot i fabryka.
- Z punktu widzenia inżynieryjnego i kognitywnego możemy też mówić o celu urządzenia, procesu, systemu, czy jakiegoś agenta inteligentnego. W tym sensie mamy dwa rodzaje celów [1]:
- cel projektowy czy statutowy - może dotyczyć każdego sztucznego systemu, lub użycia systemu/obiektu naturalnego jako narzedzia, oraz
- celu działania , czyli cel chwilowej akcji dotyczący tylko agenta tzn. człowieka, grupy ludzi lub autonomicznego systemu komputerowego, i jest wynikiem jego zbioru preferencji (model IPK - ang. Information, Preference, Knowledge, tzn.informacja, preferencja, wiedza).
Według kognitywnego modelu agenta inteligentnego Gadomskiego (w meta-teorii TOGA, tzn. Top-down Object-based Goal-oriented Approach, 1993), konsekwencją nadania systemowi celu lub posiadania celu przez system są jego funkcje. Natomiast konsekwencją celu działania jest określenie zadań przez agenta inteligentnego. Funkcje są własnością procesów, zaś zadania są realizowane poprzez akcje.
- W psychologii, na przykład, cel - to efekt (stan rzeczy), na którego ukierunkowana jest czynność (zachowanie celowe), gdzie cele mogą mieć różny charakter:
- cel pozytywny - efekt, który podmiot pragnie uzyskać,
- cel negatywny - efekt, którego podmiot pragnie uniknąć,
- cel przedziałowy - stan rzeczy, którego reprezentacja w umyśle jest wielowariantowa w ramach zaspokojenia danej potrzeby;
- cel punktowy - stan rzeczy, który posiada konkretną reprezentację.
Najważniejszą charakterystyką celu jest to, że wyjaśnia przyczynę sztucznych procesów albo wymaga podjęcia działania i posiada jakąś subiektywną oczekiwaną użyteczność.
- W dziedzinie informatyki tzw. systemów wieloagentowych powstała koncepcja agenta BDI (zaproponowana przez M.P. Georgeff i A. S. Rao, [2]) oparta na takich pojęciach jak: wiara, życzenie i zamiar (od ang. Believe, Desire, Intention), gdzie pojęcie celu jest formalizowane różnie przez różnych autorów, np wg. M.Wooldridge, 2000, życzenie jest synonimem celu.
[edytuj] Własności celu
Cel może być:
- określony mniej lub bardziej precyzyjnie.
- uściślony i modyfikowany.
- rozłożony na pod-cele.
[edytuj] Przypisy
- ↑ Adam Maria Gadomski,1986 , Dekompozyja relacji System-Cel (ang.), Server Włoskiej Agencji Badawczej ENEA.
- ↑ Michael P. Georgeff, Anad S. Rao, An Abstract Architecture for Rational Agents,Proceedings of the First International Round-Table on Abstract Intelligent Agent, AIA'93 ). A.M. Gadomski (Ed.). Published by ENEA, Rome,1994. p.43.
