Portal:Białoruś
Z Wikipedii
Białoruś na Polskiej Wikipedii
Mimo, że Białoruś jest tak bardzo ważna i bliska dla polskiej historii i kultury, to jednak jest państwem nieznanym i niedocenianym. Pomóżcie szerzyć wiedzę o niej na polskiej Wikipedii!
Wiadomości z Białorusi
- w 1918 roku - powstała Białoruska Republika Ludowa, pierwsze w historii niepodległe państwo białoruskie.
- Przedszkolaki z Sokółki i Grodna będą spotykały się na wspólnych zajęciach. Zostaną one zorganizowane w sokólskim Przedszkolu nr 4.
- W okolicach Drohiczyna na Ziemi Brzeskiej archeolodzy odkryli szczątki przedstawicieli rodu Orzeszków.
- Poraz kolejny w Grodnie odbyły się Kaziuki.
- Ustalono wygląd Karty Polaka.
Artykuł miesiąca
Grodno (biał. Горадня, Гародня, Гродна, Horadnia, Harodnia, Hrodna lit. Gardinas ros. Гродно)
miasto obwodowe na Białorusi (do 1939 powiatowe w województwie białostockim), nad Niemnem, w pobliżu granicy z Polską, 317 000 mieszkańców (2005, Polacy stanowią 24,8% populacji); ośrodek przemysłowy; port lotniczy, węzeł kolejowy i drogowy, przystań rzeczna; uniwersytet (od 1978), polski konsulat generalny.
Więcej informacji o Grodnie...
Czy wiesz, że...
Najwyższym szczytem Białorusi jest Góra Dzierżyńska - 346 m n.p.m.
Białoruski narodowy przewoźnik lotniczy to Belavia, którego flota liczy 40 samolotów
Pierwsza książka w języku białoruskim ukazała się w Pradze w 1517 roku i wydana została przez Franciszka Skarynę
Współcześnie oficjalnym białoruskim alfabetem jest cyrylica, chociaż czasami używa się też tak zwanej łacinki
Rodzice popularnego kandydata na prezydenta Białegostoku Krzysztofa Kononowicza pochodzą z Białorusi, skąd przybyli do Polski w 1958 roku
Zalążek miesiąca
Dom Adadurowa w Mińsku (biał. Minskaja haradskaja siadziba, Biełaja dacza) - neoklasycystyczny budynek z końca XIX wieku będący w posiadaniu P. Adadurowa znajdujący się przy obecnej ul. Kazinca 76.
Jednopiętrowy domek został zbudowany w stylu neoklasycyzmu pod koniec XIX wieku na obrzeżach miasta, obecnie znajduje się w niewielkim parku przy ul. Kazinca 76. Od 1990 roku w gmachu mieściło się Centrum Folkloru Białoruskiego.
Geografia Białorusi
Podział administracyjny
Miasta
Baranowicze | Bobrujsk | Brześć | Drohiczyn | Homel | Kamieniec | Kobryń | Lida | Mir | Mińsk | Mohylew | Mozyrz | Mołodeczno | Nieśwież | Nowogródek | Nowopołock | Orsza | Oszmiana | Pińsk | Prużany | Szczuczyn | Słonim | Słuck | Witebsk
Ważniejsze rzeki na Białorusi
Berezyna | Bug | Dniepr | Dźwina | Horyń | Jasiołda | Mereczanka | Niemen | Niemiga | Prypeć | Styr | Wilia | Świsłocz | Marycha
Jeziora
Świteź | Narocz | Drywiaty | Snudy | Strusto
Krainy i obiekty geograficzne
Polesie | Góra Dzierżyńska | Nizina Wschodnioeuropejska | Euroregion Niemen
Flora i fauna
Historia Białorusi
Dregowicze | Radymicze | Krywicze | Księstwo Połockie | Księstwo Smoleńskie | Księstwo Turowskie | Wielkie Księstwo Litewskie | Olgierd | Bitwa pod Grunwaldem | Giedymin | Kiejstut | Jagajła | Unia w Krewie | Pogoń | Kronika Bychowca | Unia lubelska | Unia brzeska | Bitwa pod Salisem | Lisowczycy | bitwa pod Orszą | Powstanie Słuckie | Filomaci | Białoruska Partia Rewolucyjna | Nasza Niwa | Litewsko-Białoruska Republika Rad | Białoruska Republika Ludowa | Białoruska Obrona Krajowa | Kuropaty | Białoruska Socjalistyczna Republika Radziecka | Związek Białorusi i Rosji
Kultura i nauka
Przedstawiciele
Bronisław Szypila | Marc Chagall | Iwan Łuckiewicz | Antoni Łuckiewicz | Wasil Bykau | Jakub Kołas | Janka Kupała | Jan Czeczot | Władysław Syrakomla | Zmitrok Biadula | Mikałaj Barysewicz | Fiodar Fiodaraw | Wieniamin Waciakow | Uładzimir Ulaszczyk | Hienadź Hruszawy | Jauchim Karski | Oskar Zariski | Janka Bryl | Mroja | NRM | Parason
Instytucje
Akademia Połocka | Narodowa Akademia Nauk Białorusi | Białoruski Uniwersytet Państwowy | Związek Pisarzy Białoruskich | Biełaruśfilm | Słowiański Bazar w Witebsku
Kultura ludowa
Dziady | Lawonicha | Bulba | Lanok | Janka
Język białoruski
Liczba osób znających ten język szacowana jest na około 9 milionów. Formowanie się jezyka białoruskiego zaczęło się już w XII wieku. W XIII wieku język białoruski stał się językiem państwowym Wielkiego Księstwa Litewskiego. Pierwsza drukowana książka w języku białoruskim wydana została przez Franciszka Skarynę w 1517 roku. Białoruski język literacki powstał jeszcze w XIV wieku, natomiast okres upadku spowodował odejście od wczesnych tradycji piśmiennictwa i kształtowanie nowego języka literackiego w XIX wieku. Do roku 1917 język białoruski nie posiadał norm. Jej opracowaniem zajął się Bronisław Taraszkiewicz. W 1918 r. została wydana pierwsza gramatyka języka białoruskiego.
Pojęcia, tematy i media związane z językiem białoruskim:
Białorusini w Polsce
W trakcie spisu powszechnego w 2002 roku narodowość białoruską zadeklarowało niemal 50 tysięcy obywateli Polski. Zamieszkują oni w większości na obszarze wschodniej Białostocczyzny. W 12 gminach ( w tym dwóch miastach- Bielsku Podlaskim i Hajnówce) stanowią ponad 20% mieszkańców. Mniejszość białoruska w Polsce jest drugą pod względem liczebności mniejszością narodową w Polsce (po Niemcach).
Stowarzyszenia i kultura polskich Białorusinów
Związek Białoruski w RP | Białoruskie Towarzystwo Społeczno-Kulturalne | Związek Młodzieży Białoruskiej | Białoruskie Zrzeszenie Studentów | Basowiszcza
Media
Niwa | Czasopis | Przegląd Prawosławny | Białoruskie Zeszyty Historyczne | Radio Racja
Najważniejsi przedstawiciele
Nadzieja Artymowicz | Eugeniusz Czykwin | Jan Czykwin | Sokrat Janowicz | Antoni Mironowicz | Sergiusz Plewa | Jan Syczewski | Leon Tarasewicz
Ciekawe artykuły
Literatura białoruska | Historia Białorusi | Ustrój polityczny Białorusi | Białorusini | Reprezentacja Białorusi w piłce nożnej | Kara śmierci na Białorusi | Podział administracyjny Białorusi | Sytuacja homoseksualistów na Białorusi | Miasta Białorusi | Białoruś w Konkursie Piosenki Eurowizji
Ważni Białorusini
Znane, zasłużone lub po prostu ważne postaci, które miały i mają wpływ na kształtowanie się Białorusi i narodu białoruskiego:
Rogwołod | Iziasław | Wsiesław Czarodziej | Mina | Eufrozyna Połocka | Cyryl Turowski | Rościsław Smoleński | Silwiestar Kosau | Tadeusz Rejtan | Konstanty Kalinowski | Wacław Iwanowski | Wacław Łastowski | Pałuta Badunowa | Kastuś Jezawitau | Aleksander Ćwikiewicz | Rościsław Łapicki | Zianon Paźniak | Iwonka Surwiłła | Piotr Maszerau | Alaksandar Łukaszenka
Artykuły do rozszerzenia
Miaczysłau Hryb | Mińsk | Prypeć (rzeka) | Góra Dzierżyńska | Prezydenci Białorusi | Białoruska SRR | obwód homelski | obwód miński | obwód witebski | obwód homelski | Białoruska Partia Rewolucyjna | Białoruska Socjalistyczna Hramada | Nasza Niwa | Białoruski Front Ludowy | Zjednoczona Partia Obywatelska | Grodzieńszczyzna
Artykuły do napisania
Geografia Białorusi | Gospodarka Białorusi | Biełtranshaz | Rolnictwo na Białorusi | Szkolnictwo Białorusi | Konstytucja Białorusi
Nasza Dola
Siergiej Gurienko | Wiaczesław Hleb | Maksim Romaszczenko | Giennadij | Tumiłowicz | Roman Wasiliuk
Żubr | Charter97