Fader vår
Frå Wikipedia – det frie oppslagsverket
| Kristendommen |
 |
| Utøving |
|
Forbøn | gudsteneste | kyrkje | liturgi | nattverd | sabbat | sakrament |
«Fader vår» (latin Pater noster) eller «Herrens bøn» er ei av dei mest sentrale kristne bønene; det var denne bøna Jesus lærte disiplane. Ho finst i to ulike versjonar, Matt. 6:9–13 og Luk. 11:2–4. Versjonen frå Matteusevangeliet er den som blir nytta mest.
Fadervåret er ein del av Jesu bergpreike. Bøna er vend til «Vår Far i himmelen», og sett saman av sju bøner; tre som gjeld tilhøvet mellom Gud og menneskja, fire som gjeld tilhøvet mellom menneske. Avslutninga («For riket er ditt» o.s.v.) er ikkje med i dei eldste handskriftene, og vart truleg lagd til då bøna vart nytta i gudstenesta. Ho kan vere henta frå ei lovprising som i følgje 1. Krønikebok 29,11 vart nytta av kong David.
I den kristne gudstenesta inngår fadervåret som ein del av liturgien ved dåp og nattverd. Om det ikkje er dåp eller nattverd, vil liturgen avslutte kyrkjebøna med å be 'Fader vår'. Tekstgrunnlaget kan i Den norske kyrkja vere preiketekst femte sundag etter påske.
Innhaldsliste |
[endre] 2005-utgåva
Vår Far i himmelen!
Lat namnet ditt helgast.
Lat riket ditt koma.
Lat viljen din råda på jorda slik som i himmelen.
Gjev oss i dag vårt daglege brød,
tilgjev oss vår skuld, slik vi òg tilgjev våre skuldnarar.
Og lat oss ikkje koma i freisting,
men frels oss frå det vonde.
For riket er ditt og makta og æra i all æve.
Amen.
[endre] 1985-utgåva
Fader vår, du som er i himmelen.
Lat namnet ditt helgast.
Lat riket ditt koma.
Lat viljen din råda på jorda så som i himmelen.
Gjev oss i dag vårt daglege brød.
Forlat oss vår skuld, som vi òg forlèt våre skuldmenn.
Før oss ikkje ut i freisting,
men frels oss frå det vonde.
For riket er ditt, og makta og æra i all æve.
Amen.
[endre] 1920-utgåva
FADER VAAR, du som er i himmelen!
Lat namnet ditt helgast;
lat riket ditt koma;
lat viljen din raada paa jordi som i himmelen;
gjev oss i dag vaart daglege brød;
og forlat oss vaar skuld, som me og forlet vaare skuldmenn;
og før oss ikkje ut i freisting;
men frels oss frå det vonde.
For riket er ditt, og magti og æra i all æva!
Amen
[endre] 1891-utgåva
Fader vaar, du som er i himlom!
Ditt namn verte helgat!
Ditt rike kome!
Din vilje verte, som i himmelen, so og på jordi!
Giv oss i dag vaart daglege braud!
Og forlat oss vaar skuld, som og me forlata vaare skuldmenner!
Og før oss ikkje inn i freisting!
Men frels oss fraa det vonde!
Amen.
[endre] Norrøn tekst
- Faðir várr sá ert á himnum,
- helgist nafn þitt,
- til komi ríki þitt,
- verði vili þinn svá sem á himni, svá ok á jǫrðu,
- brauð várt hversdagligt gef þú oss í dag,
- fyrirgef þú oss sakir várar, svá sem ok vér fyrirgefum skuldurum várum,
- ok eigi leiðir þú oss í freistni,
- heldr leys þú oss frá illu!
[endre] På latin
- Pater noster, qui es in cælis
- sanctificétur nomen tuum;
- Advéniat regnum tuum, fiat volúntas tua,
- sicut in cælo et in terra.
- Panem nostrum quotidiánum da nobis hódie;
- et dimítte nobis débita nostra, sícut et nos dimíttimus debitóribus nostris.
- Et ne nos indúcas in tentatiónem;
- sed líbera nos a malo.
[endre] Bakgrunn
Ved kongeleg resolusjon av 25. juli 1891 vart Blix si utgåve av Luthers katekisme på landsmål tilllaten brukt i den offentlege norske skolen.
I 1908 vart Hognestad si omsetjing av Altarboka autorisert. Teksten ovanfor er henta frå Utdrag or altarboki, Kristiania 1920.
I 2006 brukar kyrkjelyder med nynorsk liturgi i hovudsak omsetjinga slik ho lyder på nr 950 i nynorskutgåva av Norsk Salmebok frå 1985.
Den norrøne teksten er henta frå Eskeland og Liestøl: Gammalnorsk, Oslo 1965. Den latinske teksten er henta frå Lov Herren Katolsk salmebok, Oslo 2000.
[endre] Lenkjer ut
