Novio
Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Novio NV is de stadsvervoerder in en om de gemeente Nijmegen. Het bedrijf exploiteert stadsbussen in opdracht van de Stadsregio Arnhem Nijmegen (KAN) in het concessiegebied KAN-Zuid. Deze concessie is onderhands aan Novio gegund. De streeklijnen en enkele stadslijnen binnen deze concessie zijn echter voor een groot deel uitbesteed aan Hermes. Novio NV is een dochteronderneming van Connexxion.
Inhoud |
[bewerk] Geschiedenis
[bewerk] Van GTN via CVD naar Novio
Sinds 1911 exploiteerde de Gemeente Tram Nijmegen (GTN) openbaar vervoer in Nijmegen, voornamelijk per tram en bus. Aan GTN was ook een elektriciteitsbedrijf verbonden. Begin 1950 besloot de gemeente over te stappen op een combinatie van trolleybussen voor drukke lijnen en dieselbussen voor minder drukke lijnen. Vanaf 1952 reden deze trolleybussen en de laatste tram verdween in 1955. Zie ook: Nijmeegse tram en Nijmeegse trolleybus.
Door de gemeente werd hierbij ook besloten het stadsvervoer in Nijmegen geheel onder te brengen bij de GTN, waardoor de Zuidooster haar lijnen in Nijmegen, die nog uit het MBS-tijdperk stamden, moest afstaan. Wegens gebrek aan materieel en mensen zou Zuidooster echter tot 1958 nog materieel en chauffeurs verhuren aan de GTN en zijn opvolger. In 1956 koos de gemeente ervoor om het elektriciteitsbedrijf los te koppelen van het gemeentevervoer. Het gemeentevervoer werd samengevoegd met de reinigings- en ontsmettingsdienst en kreeg de naam Centrale Vervoersdienst (CVD). CVD huurde begin jaren '70 bussen en personeel in bij Zuidooster maar in 1975 kwam hier een einde aan. In 1997 werd CVD opgesplitst. Het gemeentevervoer werd verzelfstandigd tot Novio, afgeleid van de Romeinse naam voor Nijmegen, Noviomagus en de reinigings- en ontsmettingsdienst werd verzelfstandigd tot Dienst Afvalstoffen en Reiniging (DAR). Alle aandelen van Novio gingen naar de gemeente Nijmegen.
[bewerk] Novio
Novio NV zelf kreeg naast Novio Vervoer (het onderdeel verantwoordelijk voor het uitvoeren van het openbaar vervoer) aanvankelijk twee dochters, Novio Techniek BV en Novio Net BV. Novio Net nam commercieel vervoer voor zijn rekening en Novio Techniek onderhoudswerk niet alleen voor Novio NV maar ook voor (voormalige) diensten van de gemeente Nijmegen zoals DAR. Novio Techniek ging ook steeds meer voor derden gaan werken. Later kwamen nog twee nieuwe marktgerichte onderdelen erbij: Novio Bustechniek en Novio Express. Novio Bustechniek exploiteerde een groot servicecentrum voor touringcars. Dit bedrijf ging later failliet. Novio Express werd samen met Betuwe Express opgericht als een touringcarbedrijf.
[bewerk] Imago en toekomstprojecten
Novio wilde bouwen aan een sterk imago. Reclame werd van de bussen verwijderd en alle bussen reden in het nieuwe Novio kleurenschema, wit met een rode schort. Enige uitzondering vormde de 606, een wagen die in een project voor kunstbussen beschilderd was. Deze bus was in 1994 overgeschilderd ter nagedachtenis van de geallieerde landingen tijdens Operatie Market Garden waarin Nijmegen werd bevrijd, toen 50 jaar geleden. Hij kreeg de tekst "50 jaar vrijheid en democratie" mee. Tot begin 2008 reed deze als bevrijdingsbus, alleen de tekst was inmiddels veranderd in "Meer dan 60 jaar vrijheid en democratie". In 2006 reden weer veel bussen met reclame. Sinds 2008 rijden de bussen zonder reclame, een subsidie van de gemeente Nijmegen zorgt voor de financiering.
Novio had enkele toekomstprojecten om het openbaar vervoer in Nijmegen te verbeteren. De eerste was een moderne kabeltram tussen het stadscentrum en de nieuwe wijk Nijmegen-Noord aan de overkant van de Waal. Dit project is uiteindelijk afgeblazen.
Novio was in 2000 in gesprek met bussenbouwer Den Oudsten uit Woerden voor de ontwikkeling van een nieuwe lichtgewicht bus. Deze bus zou bestaan uit composietmaterialen zoals ze in de luchtvaart gebruikt worden en zou bestaan uit kant- en klare modules, die geleverd zouden worden door Fokker. Deze modules zouden het onderhoud vergemakkelijken en bovendien steviger zijn dan gebruikelijke materialen in bussen. Door het lichte gewicht zou brandstof bespaard worden en door gebruik van een experimentele hybride aandrijving met extra zuinige dieselmotoren en nieuwe filters zou de uitstoot van schadelijke stoffen nog verder beperkt worden. Uiteindelijk haakte Novio met dit project af. De bus, aangeduid als X97, werd nog wel gebouwd maar in samenwerking met RET en de gemeente Rotterdam. De bus doorstond een praktijktest niet en na het faillissement van Den Oudsten werd deze door Fokker verkocht.
[bewerk] Deelname in SVN
Novio neemt sinds eind 2004 voor 49 procent deel in de nieuwe vervoerder Stadsvervoer Nederland (SVN), die de concessie Noordoost-Utrecht uitvoert. Naast Novio neemt Volker Wessels deel in SVN. SVN deed, met weinig succes, mee aan de aanbesteding voor concessies in Noord-Brabant.
[bewerk] Mislukte verkoop aan HTM
In september 2004 maakte de gemeente Nijmegen bekend Novio te willen verkopen, vanwege de toekomstige openbare aanbestedingen. Het was onzeker dat Novio na de aanbestedingen nog in Nijmegen zou rijden. Daarom was de huidige situatie, met de gemeente als enige aandeelhouder, ongewenst. Ook zou de gemeente Nijmegen een dubbele rol gaan spelen in de aanbestedingen.[1]
Eind 2005 zou het bedrijf verkocht worden aan HTM en werd een principe overeenkomst getekend.[2] Deze verkoop liep spaak na boekenonderzoek door de HTM.[3] Hierna liet de directeur van HTM zich 'onwelgevallig' uit in de pers over Novio. De gemeente Nijmegen zette -als enige aandeelhouder - korte tijd later (februari 2006) de zittende directeur van Lokven op non-actief.[4] Reden hiervoor zouden de verliezen bij de verworven concessie SVN zijn. Van Lokven startte een bodemprocedure met als doel zijn ontslag ongedaan te laten maken.
[bewerk] Verkoop aan Connexxion
Op 28 september 2006 kwam het persbericht naar buiten dat de gemeente Nijmegen een voorlopige overeenstemming heeft bereikt met Connexxion om Novio te verkopen. Connexxion kreeg 3 weken de tijd om de boekhouding van Novio door te nemen, en ook de NMA kreeg de kans de verkoop te onderzoeken. Als alles goed gaat wordt Novio NV nog in november onderdeel van het Connexxion concern. Zij zal echter een onafhankelijk bedrijf worden (vergelijkbaar met Connexxion dochter Hermes). Connexxion heeft plannen om delen van de concessies van Hermes (KAN-zuid) en Connexxion (KAN-noord) bij Novio onder te brengen.[5]
Voor de 500 werknemers is er een baangarantie van 3 jaar.
Op 28 november 2006 maakte de gemeente Nijmegen bekend dat de gemeente en de Raad van Bestuur van Novio overeenstemming hebben bereikt over de verkoop van Novio. De kosten voor overname bedragen € 12,4 miljoen. De verkoop is nog niet definitief omdat de gemeenteraad nog inspraak heeft. De gemeente hoopt Novio voor 31 december 2006 definitief verkocht te hebben om de onderhandse gunning van de concessie aan Novio met 1 jaar te mogen verlengen.[6]
Op 21 december 2006 maakte de Nederlandse Mededingingsautoriteit (NMa) bekend dat Novio overgenomen mag worden door Connexxion. [7] Op 29 december 2006 werd de verkoopopvereenkomst getekend, waarmee de verkoop aan Connexxion definitief is. De gemeente heeft alle aandelen in Novio overgedragen aan Connexxion.[8] Vanaf december 2007 is de website van Novio uit de lucht gehaald en geïntegreerd met de website van Connexxion.
[bewerk] Lijnen
 Voor een overzicht van alle lijnen van/naar Nijmegen, zie Openbaar vervoer in Nijmegen |
Novio onderhoud een aantal stadslijnen in Nijmegen. Hieronder volgt een overzicht van Novio lijnen[9].
| Lijn | Route | Bijzonderheden |
|---|---|---|
| 2 | Weezenhof - Brabantse Poort - CS - Plein 1944 - Burchtstraat - St. Maartenskliniek | Rijdt in de avonduren en op zondag door Aldenhof. Rijdt op koopzondagen extra ritten. |
| 3 | Oosterhout - CS - Universiteit - CWZ - Wijchen Noord - Wijchen Randweg | Wordt gereden door Hermes, enkele ritten worden gereden door Novio. |
| 4 | CS - Universiteit - CWZ - Wijchen Zuid - Wijchen Randweg | Wordt gereden door Hermes, enkele ritten worden gereden door Novio. |
| 5 | Beuningen - Plein 1944 - CS - Nassausingel - Groesbeek – De Horst/Breedeweg |
Rijdt om en om naar Groesbeek- De Horst of naar Breedeweg. Rijdt in de avonduren en op zondag in een lus door Beuningen waarbij de haltes slechts in één richting worden aangedaan. |
| 6 | Van Brabantse Poort - Hatert - UMC St Radboud - CS - Plein 1944 - Neerbosch-Oost | Maandag t/m zaterdag tussen 19:00 en 21:00 en op zondag tussen 12:00 en 21:00 rijden extra ritten tussen Hatert en Neerbosch-Oost. |
| 7 | Brabantse Poort - Lindenholt West - Waterkwartier - Plein 1944 - CS - Brakkenstein | Rijdt in de avonduren en op zondag door Lindenholt Oost |
| 8 | Hatert - C.W.Z. - CS - Plein 1944 - Burchtstraat - Berg en Dal | |
| 10 | CS - Heyendaal NS - Universiteit O.Z. - Erasmuslaan - UMC St Radboud - HAN - Heyendaal NS - CS | Heyendaalshuttle. Rijdt maandag t/m vrijdag tot 19:00 en niet tijdens bepaalde feest- of vakantiedagen. |
| 24 | CS - Ind. Winkelsteeg | Spitslijn, rijdt 's ochtends heen en 's middags terug. |
| 25 | Lent - Burchtstraat - Plein 1944 - CS - UMC St Radboud - Erasmuslaan - Groesbeek | Spitslijn |
| 57 | CS - Plein 1944 - Burchtstraat - Beek - Wyler - Kranenburg (Dld) | Spitslijn |
| 58 | CS - Plein 1944 - Burchtstraat - Beek - Wyler - Kranenburg (Dld) - Kleef (Dld) | Wordt gereden door de Duitse vervoersmaatschappij NIAG. |
| 103 | Zetten - Elst (- Burchtstraat - Plein 1944 - Nijmegen) | Rijdt alleen overdag, op zondag beperkte dienstregeling. |
| 162 | Beek - Kalorama - Berg en Dal - Zevenheuvelenweg - Groesbeek - Zweefvliegveld - Malden | Buurtbus. Rijdt maandag t/m zaterdag overdag. |
| Novio rijdt 's ochtends enkele spits-ritten van Hermes |
[bewerk] Busbaan door de spoorkuil
Op 20 augustus 2006 werd de nieuwe busbaan door de spoorkuil in gebruik genomen. De bestaande busbaan door de spoorkuil tussen het station en de Graafseweg en de St. Annastraat is doorgetrokken naar de Heyendaalseweg en gaat vlak voor het station Nijmegen Heyendaal omhoog naar straatniveau.
De bestaande bushalte Heyendaal NS (vroeger van Interliner 412 en sneldienst 212) werd verplaatst van de Kapittelweg naar de nieuwe busbaan bij de Heyendaalseweg. Aanvankelijk deden alleen Novio lijn 10 (Heyendaalshuttle) en Hermes lijnen 54 (Grave - Nijmegen vv) en 55 (Cuijk - Nijmegen vv) deze halte aan. Vanaf 10 december 2006 reden meer bussen via de verlengde spoorkuil. Dit waren Hermes lijnen 3 (Wijchen), 4 (Wijchen), 9 (Grave, de oude lijn 54) en 255 (Cuijk, de oude lijn 55) en Novio lijn 10 (Heyendaalshuttle).
[bewerk] Heyendaalshuttle
De Heyendaalshuttle (lijn 10) vervoert reizigers via de doorgetrokken busbaan door de spoorkuil naar Heyendaal en stopt bij Universiteit Oostzijde, het Erasmusgebouw, Tandheelkunde, UMC St. Radboud en de HAN. Lijn 10 heeft een hoge frequentie en rijdt alleen op werkdagen tot 19:00 uur. Van 8:00 t/m 10:30 en van 12:30 t/m 17:40 rijdt er elke 4 minuten een bus. In de vakantieperioden rijdt lijn 10 om het kwartier. Op bepaalde feest- en vakantiedagen rijdt lijn 10 niet.
De Heyendaalshuttle wordt grotendeels gereden door de speciaal hiervoor aangeschafte gelede bussen uit de 800-serie. Vijf van deze bussen (9801-9805) waren beplakt met reclame.
[bewerk] Bussen
| Nummer | Type | Bouwjaar | Herkomst | Opmerkingen |
|---|---|---|---|---|
| 543-546, 548-559 | DAF / Hainje SB201 | 1981-1983, 1985 | Afgevoerd | |
| 600-serie | DAF / Hainje SB220 | 1989-1992 | Afgevoerd | |
| 700-serie | DAF / Berkhof SB220 | 1994-1996 | Afgevoerd | |
| 1376-1386 | Berkhof Premier | 1998 | Connexxion | |
| 2509-2525, 2596-2598 | Van Hool A300 | 2000/2001 | Schiphol Sternet | |
| 2850, 2853, 2854, 2863 | Den Oudsten Alliance B96 | 1998/2000 | Connexxion | |
| 4119-4121, 4123-4133 | Van Hool NewA330 | 2004 | GVU | |
| 9301 en 9302 | MAN | 2001 | ||
| 9801 en 9806 | Den Oudsten Alliance B93 (geleed) | 1998 | ||
| 9802-9805 | Mercedes-Benz Citaro (geleed) | 1998-2000 | ||
| 9901-9910 | DAF / Berkhof SB250 / Jonckheer | 1998 |
[bewerk] Afgevoerde bussen
De 600 serie was de laatste serie die nog koersrollen had in de lijnenkast zitten, in plaats van digitale bestemmingsaanduidingen. Een uitzondering hierop vormde de 647 die een digitale filmkast had. Deze bus was van roestvrij staal gemaakt. Vanaf de 632 hebben deze bussen in december 2004 een nieuwe filmrol gekregen waarbij vervallen bestemmingen zijn weggelaten en nieuwe bestemmingen zijn toegevoegd. Bij deze bussen waren de bestemmingsrollen aan de zijkant verwijderd en niet vervangen. De lijnnummers waren nog wel aan de zijkant zichtbaar. Enkele oudere bussen misten ook de bestemmingsrollen aan de zijkant.
Deze bussen bestonden uit een DAF SB220 LC550 chassis met een ST2000 carrosserie van Hainje. Alle bussen van deze serie zijn begin april 2008 uit de omloop gehaald.
De 700 serie bestond uit zestien bussen (701-716) met een DAF SB220 LT550 chassis en een Berkhof ST2000NL carrosserie. Al deze bussen waren voorzien van een digitale filmkast. Bus 701 is op 24-02-2006 getroffen door een kleine brand, waarbij de draadboom van de bus door is gesmolten.De 701 is eerder buiten dienst gesteld. De rest van de serie is begin maart 2008 uit de omloop gehaald.
[bewerk] Huidige bussen
De 100-serie bestaat uit de bussen 101 en 102. Deze zijn in 2004 verhuurd aan dochterbedrijf Stadsvervoer Nederland, maar zijn sinds begin 2006 weer terug in Nijmegen. Het gaat hier om bussen van MAN met een digitale filmkast. Deze bussen hebben in 2008 een nieuwe boordcomputer gekregen en GPS systemen en zijn omgenummerd naar de 9300 serie om in het Connexxion wagenpark te kunnen worden opgenomen.
De 9800-serie bestaat uit zes tweedehands gelede bussen (9801-9806). Deze bussen zijn speciaal aangeschaft voor de Heyendaalshuttle. De 9801 en 9806 zijn gelede bussen uit de B93 Alliance serie van Den Oudsten. Het gaat hier om zogenaamde integraalbussen waarbij chassis en opbouw beide door Den Oudsten zijn verzorgd. De motoren zijn geleverd door DAF. Beide bussen zijn overgenomen van Connexxion (stadsdienst Almere). Oorspronkelijk zouden zes bussen van Connexxion overgenomen worden, maar van vier bussen ging de verkoop niet door. De 9802-9805 zijn gelede Mercedes-Benz Citaro-bussen van het type O530G en zijn aangeschaft ter vervanging van de teruggevorderde Alliance-bussen. Ook deze bussen zijn tweedehands. Al deze bussen hebben een digitale filmkast. Deze bussen hebben in 2008 een nieuwe boordcomputer gekregen en GPS systemen en zijn omgenummerd naar de 9800 serie om in het Connexxion wagenpark te kunnen worden opgenomen.
De 900 serie bestaat uit tien wagens (901-910) van de Jonckheer-stadbus van Berkhof, gebouwd op een SB250 CNG chassis van DAF. Al deze bussen hebben een digitale filmkast. Deze bussen hebben in 2008 een nieuwe boordcomputer gekregen en GPS systemen en zijn omgenummerd naar de 9900 serie om in het Connexxion wagenpark te kunnen worden opgenomen.
Sinds 2008 zijn de twee oudste series vervangen door jongere bussen, allen met een lage vloer, afkomstig van Connexxion en het Connexxion-dochterbedrijf GVU.
| Bronnen, noten en/of referenties: |
|
[bewerk] Externe links
| Vervoerbedrijven actief in Nederland |
|---|
|
Alleen stadsvervoer: GVB · GVU · HTM · Novio · RET Streek- en stadsvervoer: Arriva · BBA · Connexxion · Hermes · NS · Syntus · Stadsvervoer Nederland · TCR Vlieland · Veolia Transport |
