Mozilla Firefox

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie

Mozilla Firefox
Firefox 3.0 NL toont wikipedia
Ontwikkelaar	Mozilla Foundation
Meest recente versie	3.0/ 17 juni 2008
Besturingssysteem	Multiplatform
Categorie	Webbrowser (open source)
Licentie	MPL/GPL/LGPL
Website	www.mozilla.org

Mozilla Firefox (kortweg Firefox) is een gratis, vrije webbrowser ontwikkeld door de Mozilla Corporation en honderden vrijwilligers. Firefox is gebaseerd op de Gecko-rendermachine uit het Mozilla-project.

Firefox is vooral populair bij thuisgebruikers. Ook onder webontwikkelaars wordt Firefox veel gebruikt omdat het de W3C-standaard beter volgt dan Microsoft Internet Explorer en omdat er veel verschillende nuttige hulpprogramma's (extensions) voor Firefox beschikbaar zijn die het testen en het gebruik van internetpagina's vergemakkelijken.

Verder is Firefox minder vatbaar voor spyware en computervirussen. Dit komt mede vanwege de afwezigheid van ActiveX-ondersteuning en omdat Firefox strikt gescheiden is van het Microsoft Windows-besturingssysteem. Net als voor andere software worden echter wel beveiligingsupdates verstrekt.

Naast de webbrowser Firefox maakt Mozilla ook een e-mailclient, Mozilla Thunderbird genaamd, gebaseerd op dezelfde filosofie als Firefox en gedeeltelijk gebaseerd op dezelfde programmacode.

Inhoud 1 Geschiedenis 2 Mogelijkheden 3 Populariteit 4 Enkele populaire extensies en thema's 4.1 Extensies 5 Zie ook 6 Externe links 7 Bronnen, noten en/of referenties

[bewerk] Geschiedenis

Na de introductie van Internet Explorer 4.0 in 1997 door Microsoft begon een browseroorlog. Dit was aanleiding voor Netscape om in 1998 de broncode van Netscape Navigator als open source te publiceren. Hierop volgend ging het project Mozilla van start. De broncode van Netscape werd hiervoor echter niet gebruikt, want de software werd volledig herschreven. Gestaag ging dit herschrijven door en via de eerste publieke ontwikkelversie ME in maart 1999 werd in juni 2002 versie 1.0 van de Mozilla Browsersuite uitgebracht. Omdat deze suite, net zoals de latere versies van Netscape, ook onder andere een e-mailapplicatie bevatte, werd er door Dave Hyatt en Blake Ross een apart experimenteel project gestart om de browser te scheiden van de rest van de Mozilla-applicaties. De interne werktitel van dit project was m/b of mozilla/browser.

In september 2002 kwam de eerste publieke versie 0.1 (Pescadero) uit onder de naam "Phoenix". Na een merknaamconflict met een gelijknamige fabrikant van BIOS'en voor pc's werd Phoenix vanaf versie 0.6 in mei 2003 hernoemd tot "Mozilla Firebird". Omdat deze naam al werd gebruikt door de opensourcedatabase Firebird werd de browser vanaf versie 0.8 in februari 2004 opnieuw hernoemd, dit keer tot "Mozilla Firefox". (Firefox is niet de Engelse naam van een soort vos maar van de rode of kleine panda.) Al snel ontving het programma lovende kritieken in de internationale pers vanwege zijn snelheid, veiligheid en gebruiksgemak, speciaal vergeleken met de inmiddels vijf jaar oude Internet Explorer.

Op 9 november 2004 werd Firefox versie 1.0 gelanceerd, samen met een groots opgezette reclamecampagne door Spread Firefox. De Nederlandstalige versie verscheen op 3 december van dat jaar. Op 29 april 2005 passeerde Firefox de mijlpaal van 50 miljoen downloads. Ter ere hiervan werd er een munt uitgebracht die werd gestuurd aan gebruikers die hadden bijgedragen aan de verspreiding van Firefox. Op 19 oktober 2005 werd de mijlpaal van 100 miljoen downloads gehaald en op 29 november verscheen versie 1.5 met meer dan 2 miljoen downloads in de eerste 36 uur. Op 31 juli 2006 werd Firefox voor de 200 miljoenste keer gedownload.

Op 24 oktober 2006 werd versie 2.0 gelanceerd. In de eerste 12 uur haalde Firefox op CNET's download.com meer dan 8 miljoen downloads. In versie 2.0 werd tabbed browsing verbeterd en een beveiliging tegen phishing toegevoegd.

Op 17 juni 2008 werd versie 3.0 gelanceerd, wat gepaard ging met een poging om in het Guinness Book of Records te komen met het "meeste aantal downloads in een dag". In de hele wereld zijn er zo'n 8 miljoen downloads geweest in die eerste 24 uur. In Nederland en België waren dit respectievelijk ongeveer 160.000 en 60.000.^[1][2] Firefox 3 heeft een aantal nieuwe functies, waaronder een "slimme adresbalk". Ook het geheugengebruik van Firefox is terug gebracht. De snelheid van Firefox 3 is ongeveer 9 maal zo groot als die van IE 7, en 2-4 maal zo snel als firefox 2 . Het geheugengebruik is 2 maal zo klein als dat van Firefox 2 en 4.7 maal zo klein als dat van IE7.^[3]

[bewerk] Mogelijkheden

• Navigeren met tabbladen: Meerdere webpagina's kunnen binnen één browservenster weergegeven worden, elk in een apart tabblad. Links kunnen eenvoudig in een nieuw tabblad worden weergegeven door met de middelste muisknop of met de scrollknop op een link te drukken. Heb je deze toets niet, dan kan je rechts klikken op de link en klik je op "Koppeling openen in nieuw tabblad".
• Pop-upblokkering: Pop-upvensters worden automatisch geblokkeerd. Als je wilt dat een bepaalde pop-up niet geblokkeerd wordt, kun je de website waarvan deze afkomstig is toevoegen aan de witte lijst.
• Extensies: Er zijn verschillende uitbreidingen beschikbaar die de functionaliteit van Firefox vergroten. Voorbeelden van extensies zijn Adblock, waarmee ongewenste advertenties te weren zijn, Gmail Checker, die het Gmail-account van de gebruiker in de gaten houdt, en YMail Notifier, die hetzelfde doet voor Yahoo!-mailaccounts. Ook kan men bijvoorbeeld een Googlebar installeren, waarmee diverse zoekfuncties van Google onder handbereik zijn en waarmee de gebruiker beter beschermd wordt tegen zogenaamde phishing-aanvallen. Een beperkte versie van de Googlebar is overigens ook voor andere webbrowsers beschikbaar. Vanaf versie 2.0 kon er voor het Nederlands en enkele andere talen een spellingschecker worden gedownload.
• Zoeken: Firefox beschikt over diverse mogelijkheden om tekst binnen een pagina te zoeken. De eenvoudigste manier, die bij alle browsers in Windows werkt, is het opgeven van een zoekterm in de zoekbalk die wordt opgeroepen met de toetscombinatie Ctrl+F. Met de functie "Zoeken terwijl je typt" is het mogelijk snel een woord te zoeken door de eerste letters ervan in te typen. De zoekfunctie biedt bovendien de mogelijkheid om de gezochte tekst op de hele pagina te markeren.
• Zijbalk: In een zijbalk kun je allerlei informatie terugvinden (downloads, geschiedenis, bladwijzers, enzovoort). Sommige websites bieden aparte zijbalkinformatie aan, zoals het laatste nieuws of het weer.
• Thema's: Firefox is aan de persoonlijke wensen aan te passen met behulp van thema's, die het uiterlijk (zoals kleuren en pictogrammen) van de browser beïnvloeden. Intussen zijn er al meer dan 60 thema's voor Firefox.
• Snel zoeken: Door bijvoorbeeld "goto <term>" in de adresbalk te typen beland je direct bij het eerste zoekresultaat van Google (analoog aan de knop "I'm feeling lucky"/"Ik doe een gok" bij Google). Omdat Google standaard gebruikt wordt is het meestal mogelijk het sleutelwoord "goto" weg te laten. Door een sleutelwoord aan een bladwijzer toe te voegen is zo'n snelzoekfunctie zelf te maken. Andere sleutelwoorden zijn ook mogelijk, zoals "google <term>" of "ebay <term>".
• Live bladwijzers: RSS-feeds kunnen als bladwijzers toegevoegd worden. Elke feed stelt dan een menu voor waarin de items terug te vinden zijn. Ook kunnen in recentere versies van Firefox bladwijzers worden gemaakt waarvan de titel automatisch wordt bijgewerkt. Zo kunnen bijvoorbeeld bladwijzers naar een object op een veilingsite automatisch de huidige prijs laten zien achter de titel.
• Automatische bijwerking: Sinds versie 1.5 zoekt Firefox zelf of de Mozilla Corporation veiligheidsupdates voor Firefox heeft uitgegeven. Deze kleine pakketjes worden automatisch gedownload en geïnstalleerd waardoor de gebruiker altijd de meest recente en veiligste versie van Firefox gebruikt.

[bewerk] Populariteit

Het succes van Firefox is gedeeltelijk te danken aan zijn gebruiksgemak en functies voor veiliger en sneller surfen, zoals een geïntegreerde pop-upblokkering, navigeren met tabbladen en live bladwijzers. Deze functies waren, en voor een deel zijn, niet beschikbaar bij marktleider Internet Explorer.

Populariteit vergeleken met andere browsers (dd. september 2006)

Marktaandeel van Mozilla Firefox.

Sinds Firefox versie 1 is het gebruik van Firefox snel gestegen, ten koste van Internet Explorer. Per september 2005 wordt het marktaandeel van Firefox wereldwijd geschat op circa dertien procent. Nederland zit daar met zo'n 10,2% iets onder, België met 14,6% iets boven. Finland is de koploper, daar gebruikt zo'n 38,4% van de rondsurfende bevolking de browser.

Op 31 juli 2006 overschreed Spread Firefox de 200 miljoen downloads van Firefox. Uiteraard is dit geen echt goede graadmeter, want het programma kan ook via derden (onder andere download.com) gedownload worden. Ook werd bij deze telling geen rekening gehouden met mensen die gewoon hun versie van Firefox hebben bijgewerkt, wat tot aan versie 1.5 een volledige download en herinstallatie vereiste. Gebruikers die gebruikmaakten van de downloadoptie van Firefox zelf zijn echter weer niet meegenomen in deze telling. Daarnaast wordt Firefox met vrijwel alle Linuxdistributies meegeleverd.

OneStat.com, een bedrijf dat statistieken bijhoudt door middel van tellers op webpagina's, gaf in juli 2006 enige data.^[4] Als opvallend werd aangegeven de aanhoudende populariteit van Firefox in Duitsland, waar de browser een marktaandeel zou hebben van meer dan 39 procent. Wereldwijd, en ook in Nederland, schommelde dit rond de 12%.

Marktonderzoek in maart 2007^[5][6] maakte duidelijk dat in de meeste landen in Europa, en wereldwijd, het marktaandeel toeneemt. Nederland is hier een van de weinige uitzonderingen. Het precieze marktaandeel is moeilijk te bepalen. Andere bronnen^[7][8] geven weer net andere cijfers. In juli 2007 wordt een percentage van 9,8% genoemd voor Nederland tegen 12,7% wereldwijd.^[9]

[bewerk] Enkele populaire extensies en thema's

[bewerk] Extensies

• Adblock
• ChatZilla
• Stumble Upon
• Web Developer
• Wikipedia Extension
• No-Script
• IE Tab

[bewerk] Zie ook

• Lijst van webbrowsers
• Mozilla Thunderbird
• Camino
• Torpark

[bewerk] Externe links

• (en) homepage van Firefox
• (nl) homepage van Firefox
• (en) Downloadpagina voor Firefox
• (nl) hulp en informatie
• (en) Wikipedia extensie voor Firefox

Bronnen, noten en/of referenties:

^ Download Day 2008 ^ Firefox mikt op wereldrecord ^ Field Guide to Firefox 3 (en) ^ Telegraaf.nl (10 juli 2006). ^ XiTi Monitor, The web survey Institute (28 maart 2007). ^ Nu.nl (18 april 2007). ^ Marketshare net Applications (04/2006-03/2007). ^ Janco Associates (27 maart 2007). ^ Nederlanders houden vast aan Explorer (bron:OneStat.com), Telegraaf, 3 juli 2007